Qulpynaı óndirisinen saıası jolǵa túsken "Reıva aǵaı"

3105
Adyrna.kz Telegram

Aldyńǵy jyly Japonııanyń premer-mınıstri Sındzo Abeniń kútpegen jerden otstavkaǵa ketken edi, kóp uzamaı onyń adal qyzmetkeri, oń qoly Iosıhıde Sýga kenetten saılaýǵa túsýge nıetti ekenin málimdedi. Ol qazirdiń ózinde Japonııadaǵy basqarýshy partııanyń ishindegi iri frakııalardyń qoldaýyna ıe boldy.

Qulpynaı óndirisinen saıası olımpke deıin

Sýga – naǵyz halyqtyń adamy. Ol 1948 jyly 6 jeltoqsanda dúnıege kelgen. Eki úlken ápkesi men inisimen birge Japonııanyń soltústiginde, aýylda ósti. Ata-anasy qulpynaı ósirýmen aınalysqan. Oqýdy aıaqtaǵannan keıin Sýga aldymen qarapaıym kompanııaǵa jumysqa ornalasty. Biraq aqyr sońynda ol óz ómirin saıasatpen baılanystyrǵysy keletinin túsindi.

Ol Japonııanyń Lıberal-demokratııalyq partııasynyń parlament hatshysy bolyp jumysqa ornalasady.

1987 jyly ol Iokogama qalalyq keńesine saılandy. Saıasatqa jańa aıaq basqan úmitker alty jup aıaq kıimin tozdyryp, qala turǵyndarynan oǵan daýys berýin surady.

1996 jyly Sýga japon parlamentiniń tómengi palatasynyń múshesi boldy, al toǵyz jyldan keıin – úkimettegi ishki ister jáne kommýnıkaııa mınıstri Koıdzýmıdiń orynbasary bop taǵaıyndaldy.

Koıdzýmıdiń basshylyǵymen mınıstrler kabınetiniń bas hatshysy bolǵan Sındzo Abe de saıası olımpke jol tartty. Soltústik Koreıamen sátti kelissózder arqyly saıası upaı jınady. Koıdzýmıdiń KHDR-ǵa tarıhı sapary jáne urlanǵan japon azamattarynyń súıekterin óz Otanyna qaıtarýy mansabyn kóterdi. Abe 2006 jyly LDPJ-di basqardy. El tarıhyndaǵy eń jas premer-mınıstrlerdiń biri boldy.

Abeniń oń qoly

Jańa qyzmetinde Sýga is júzinde Abeniń oń qolyna aınaldy. Kún saıyn tańerteń jáne jumys kúni aıaqtalar ýaqytta ol buqaralyq aqparat quraldaryna arnap brıfıngter ótkizedi, onda ol eldiń ishki jáne syrtqy saıasatyna qatysty suraqtarǵa jaýap beredi. Premer mınıstrdiń ózindik ókili retinde áreket etedi. Biraq onyń fýnkıonaldyǵy munymen shektelmeıdi.

Japondyqtarǵa Sýga birinshi kezekte resmı mindetterimen, Abege adaldyǵymen emes, ázilderimen kózge tústi. 2019 jyldyń sáýirinde Japonııanyń jańa ımperatory Narýhıtonyń uranyn resmı túrde usyný qurmetine ıe boldy. Bul oqıǵa dáýirlik sıpatqa ıe. Óıtkeni ımperatorlardyń aýysýy Japonııada jańa dáýirdiń bastalýyn bildiredi.

Jańa kezeń «Reıva» dep ataldy, «garmonııa», «tártip» nemese «gúldeıtin álem» sózderimen almastyrýǵa bolady. Osy ımperatorlyq uran jazylǵan taqtaıshany kóterip turǵan Sýga qarapaıym japondardyń sanasynda máńgige saqtaldy. Jeli qoldanýshylarynyń kúsh-jigeriniń arqasynda, tipti «Reıva aǵaı» degen lakap aty paıda boldy.

Japondyq BAQ-tyń habarlaýynsha, Sýganyń qarsylastary burynǵy qorǵanys mınıstri Shıgerý Ishıba men burynǵy syrtqy ister mınıstri Fýmıo Kıshıda.

Sýga LDPR-degi frakııalardyń eshqaısysymen baılanysty bolmaǵanymen, olardyń ishindegi basshylardyń qoldaýyna ıe bolady.

Osylaısha, frakııalar óz kandıdattaryn 2021 jylǵa deıin daıyndaýǵa ýaqyt berdi.

Nomınaııaǵa arnalǵan baspasóz máslıhatynda, Sýga partııa ishindegi saılaýda jeńiske jetse, Abe kórsetken baǵytty jalǵastyratynyn aıtty. Ol ıenany jasandy túrde arzandatý arqyly toqyraý men deflıaııany joıýǵa baǵyttalǵan ekonomıkalyq saıasatty, sondaı-aq ekonomıkalyq ósý men ekonomıkany qaıta qurýdy yntalandyrýǵa baǵyttalǵan «abenomıkany» jalǵastyrmaq.

«Ulttyq daǵdarys kezinde biz saıası vakýýmǵa jol bere almaımyz»,- dedi Sýga jýrnalısterge.

«Men ózimniń kandıdatýramdy qorǵaýǵa sheshim qabyldadym, óıtkeni men saıasatker retinde jáne Abe ákimshiliginiń múshesi retinde ne isteı alatynymdy bildim, sondyqtan bizdiń azamattarymyz qorqynyshsyz ómir súretin kún tezirek keledi».

Sonymen qatar, Japonııa ekonomıkasyna aýyr soqqy bergen COVID-19 pandemııasyna qarsy is-qımylǵa kóńil bólýge ýáde berdi.

«Qazir jumys oryndaryn saqtaý jáne kompanııalarǵa nesıeler arqyly bıznesti jalǵastyrýǵa kómektesý óte mańyzdy», – dedi ol teledıdarǵa bergen suhbatynda.

Japonııa – qarýly kúshterdi paıdalaný men damytýǵa konstıtýııalyq shekteýler engizgen álemdegi jalǵyz damyǵan el.

Sondaı-aq, Reseımen qarym-qatynas týraly aıta otyryp, ol Abeniń beıbitshilik shartyn jasasý baǵytynan taımaýǵa ýáde berdi.

«Premer-mınıstr Abemen birge men de aýmaqtyq problemany sheshýge jáne Reseımen beıbit kelisimshart jasasýǵa kóp kúsh saldym. Men bul tásildi ózgertpeımin»,- dedi ol.

Bir jyl ǵana ýaqyt qalǵan kezde osyndaı aýyr jaýapkershilikti alǵysy keletini oǵash bolyp kórinýi múmkin. Alaıda muny qarapaıym túrde túsindirýge bolady: Sýga sońǵy segiz jylyn úkimette jumys isteýge arnady.

Bıylǵy jyl el tarıhyndaǵy eń aýyr jyl ekeni de belgili. Sýganyń merzimi bir jylmen ǵana shekteletin shyǵar, biraq «Reıva aǵaı» retinde el esinde eren eńbegimen qalary sózsiz.

Injý ÓMIRZAQ

 

Pikirler