Qazaqstanda telefonnyń alǵashqy jelisi qashan paıda boldy?

2739
Adyrna.kz Telegram
foto ashyq aqparat kózinen alyndy
foto ashyq aqparat kózinen alyndy

Tirshiliktiń basym bóligi telefonǵa baılanǵan búgingi kúndi onsyz elestetý múmkin emes. Tehnologııa tóńkerisindegi jańa ǵasyrda telefon kóp fýnkııaly eń qajet qurylǵylardyń kóshin bastady. Telefonnyń tildesý quraly, baılanys tetigi qyzmetinen bólek san ǵajaıyp qyzmetin kóz kórip, kóńil senip júr. Onyń álem elderinde paıda bolý tarıhy HIH ǵasyrdan bastaý alady. Osy tusta ult ustazy Ybyraı Altynsarınniń myna óleń joldaryna nazaryńyzdy aýdaramyz:

Óner – bilim bar jurttar

Tastan saraı salǵyzdy.

Aıshylyq alys jerlerden,

Kózińdi ashyp-jumǵansha,

Jyldam habar alǵyzdy – degen tarmaqtary tańdantyp, tańdaı qaqtyrmaı qoımaıdy. Uly dalaǵa zaty túgil aty jetpegen telefonnyń bolaryn kóregendigimen keremet boljaıdy. Keler dáýirdiń dúbirin dóp basady. Shyndyǵynda, telefon alysty jaqyndatyp, álemniń túkpir-túkpirine ońaı esik ashqan biregeı tehnologııa jetistigine aınaldy.

Uıaly baılanys qurylǵysyn adamzatqa alǵash ret amerıkalyq Aleksandr Bell esimdi ónertapqysh Fıladelfııadaǵy elektrotehnıkalyq kórmede kórsetti. Sol kezdiń ózinde-aq kópshilik tarapynan zor qyzyǵýshylyqqa ıe bolǵan «sóıleıtin telegraftyń» telefonǵa aınalý proesi kóptegen ashylýlar men ózgeristerdi bastan keshti. Tipti telefondy jarty saǵat paıdalaný úshin 10 saǵat qýattaý kerek bolǵan degen qyzyqty derekter bar.  Osyndaı uzaq izdenisten keıin ǵana telefon qaltada alyp júrýge yńǵaıly formaǵa tústi.

Al bizdiń elge baılanystyń bul jańa túri 1998 jyly aıaq basty. Qazaqstandaǵy telekommýnıkaııa júıesi halyqaralyq, qalaaralyq, aımaqtyq sonymen qatar jergilikti, mekemelik baılanystan turady. Sala zertteýshileri bizdiń memleketimizdegi alǵashqy baılanys stanııasy Petropavl qalasynda qurylǵanyna basymdyq beredi. El terrıtorııasynda birinshi bolyp baılanys ornatýǵa múmkindik bergen operator - GSM Qazaqstan. Ol baılanys naryǵyndaǵy ozyq kompanııa. Alǵashqy kezeńde baılanys operatorynyń Kcell jáne Activ saýda belgisimen jumys istegeni jurtshylyq jadynda bolsa kerek. Atalǵan operatorlyq belgiler respýblıka tóńireginde 1058 qala men aýylda bar. Qazaqstandaǵy bazalyq stanııalar bas-aıaǵy halyqtyń 66 paıyzyn baılanyspen qamtyp otyr. Sonymen birge el turǵyndary 113 eldiń 236 operatormen avtomatty túrde qarym-qatynas ornatýǵa qaýqarly. Qazirgi tańda azamattardyń baılanys qyzmetin 4 kompanııa qamtamasyz etedi.

Symsyz baılanys quraldarynyń keń qoldanysqa ıe bolýy álemniń sońǵy ǵasyrda jetken eń úlken jetistigi. Qazaqstannyń da osyndaı aqparattyq aǵynǵa ilesip, tereze teńestire alýy zor baqyt!

    

 Arýjan Seıilǵazy

Pikirler