Biz Táýelsizdikke qol jetkizý jolynda soqpaqpen de, súrleýmen de júrdik, keıde dańǵyl jolǵa da túskendeı boldyq, biraq tyǵyryqqa tirele berdik. Osydan otyz jyl buryn túsken jolymyz dańǵyl boldy. Ol - táýelsizdik dańǵyly.
Tarıh úshin otyz jyl - qas-qaǵymdaı ýaqyt. Óıtkeni, ǵasyrlardy qushaqtap, aıasyna alǵan ýaqyt talaı halyqtyń, talaı ımperııalardyń táýelsizdigin kórgen. Eń bastysy, ár Qazaqstandyqtyń óz eli, Otany - Qazaqstanǵa degen otanshyldyq sezimi nyq boldy. Ulty men ulysyna qaramaı, ár qazaqstandyq osynaý qut mekenniń abyroıy men bedelin kóterip, táýelsizdikti nyǵaıta túsýdi óziniń basty paryzy sanady.
Al Elbasynyń Elordaǵa degen súıispenshiligi erekshe, Elordanyń ár adymy men damý qarqyny, tipti, usaq-túıek jumysyna deıin Prezıdenttiń nazarynan tys qalǵan emes. «Elorda - barsha qazaqstandyqtardyń maqtanyshy ári qýanyshy. Biz Astanany múlde jańadan saldyq. Ony kóshirýge baılanysty bolǵan barlyq máselelerdi júregimizden ótkizdik. Bul - arman edi. Endi ol-tamasha qala, Otanymyzdyń júregi, táýelsizdigimizdiń tiregi» - deıdi Nursultan Ábishuly. Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti, Elbasynyń ózi aıaly alaqanyna salyp, jan jylýy men janashyrlyq sezimine bólep ósirgen bas shahar qas-qaǵym sátte qarqyndy damyp, ultymyzdyń uıasyna, eldigimizdiń shejiresine aınaldy.
Elbasy men elorda el nazarynda egiz uǵym ispettes qalyptasty. Árıne, qatardaǵy qarapaıym qaladan bútin bir memlekettiń astanasyn jasap shyǵarý - erlikpen para-par. El astanasyn aýystyrý ıdeıasy qıyn-qystaý kezeńde dúnıege keldi. Bul eshkimniń oıyna kelmegen tym batyl sheshim edi. Nursultan Ábishulynyń ózi:
Astanany kóshirý ıdeıasyna beldi birjolata bekem býa otyryp, men ortaǵa bárin salatynymdy, ıaǵnı, ózimniń saıası mansabymdy, tipti, múmkin ómirimdi báıgege tigetinimdi, sóz joq, túsindim. Árıne, men ómirdi qııý maǵynasynda emes, fılosofııalyq turǵyda, el prezıdenti retinde qoǵam aldyndaǵy ózimniń ómirlik mindettemelerimdi oryndaý maǵynasynda aıtyp turmyn, - dep eske alady.
Mundaı táýekeldilik ekiniń biriniń qolynan kele bermeıdi. Dúnıejúzinde astanalar aýystyrǵan 140-tan astam derek tirkelgen eken. Biraq olardyń bári birdeı sátti bola bermegen. Sebebi, Astanany aýystyrýdyń mashaqaty kóp. Ol úshin bolashaq astanadan bastap, sol eldiń barlyq jaǵdaıy, strategııalyq maqsat-muraty, keleshektegi damý baǵdary, basqarylý tetigi, halyqtyń kózqarasy - bári-bári eskerilýi kerek. Bul degenińiz - áleýmettik-ekonomıkalyq turǵydan da salmaǵy aýyr dúnıe. El basqaryp otyrǵan kóptegen basshylardyń oǵan batyly bara bermeıtini sondyqtan. Mysaly, Indonezııa óz astanasyn aýystyram degeli bir ǵasyrdan astam ýaqyt ótti. Bılik basyndaǵylary áli kúnge deıin tartynshaqtap keledi. Osy máselede Taıland ta bir sheshimge kele alǵan joq.
«Astanany aýystyratyn boldyq» dep aıdaı álemge jar salǵan Argentına da únsiz áli. Al qazaq eli astanasyn aýystyrý týraly memlekettik óz astanasy bolýy kerek» degen Elbasy óziniń usynysy uzaq tolǵanystan keıin týǵan tujyrym ekenin dáleldep shyqty.
Astanany kóshirý Qazaqstandy jańa táýelsiz memleket retinde ornyqtyrýda zor ról atqaratynyna men senimdi boldym, - dedi Prezıdent keıin estelikterinde.
Eldiń bolashaq astanasy retinde Aqmola qalasynyń tańdalynyp alynýy tegin emes. Er babamyz Edigeden bastap áz Táýke men aıbyndy Abylaıǵa deıingi handarymyzdyń bári erke Esil boıynda orda tikkenderi tarıhtan málim. Prezıdenttiń paıymdaýynsha, Aqmola-Qazaqstannyń geografııalyq ortalyǵy. Qala iri kóliktik arnalardyń qıylysynda, toǵyz joldyń torabynda tur. Ári Qazaqstannyń shetelge shyǵýǵa meılinshe tóte joly-transeýroazııa arnalaryna taıaý ornalasqan. Shahardy ári qaraı órkendetýge de kedergiler joq. Strategııalyq maqsatty da eskergen Elbasy elordany tańdaý barysynda qaýipsizdik máselesi de mańyzdy oryn alǵanyn aıtady. Qysqasy, Aqmoladaı qarapaıym qala astana bolýǵa laıyq 32 ólshemniń bárine saı bolyp shyqqan. Osylaısha, Elbasynyń tabandylyǵynyń arqasynda Saryarqanyń tósinde adam aıtsa nanǵysyz álemdegi shahar Astana boı kóterdi.
Bizdiń uzaq kúnder men uıqysyz túnderdegi oılarymyz ben tolǵanystarymyzdyń keshki qınalysymyzben tań aldyndaǵy arman-muratymyzdyń máni, minekı, Astana boldy,-deıdi Nursultan Ábishuly Nazarbaev.
Astana - kúlli Alash jurtynyń armany hám amanaty. Astana - bar qazaqtyń baqyt mekeni. Elimizdiń jańa ǵasyrdaǵy jarqyn shejiresi de osynda jazylyp jatyr. «Álemde tamasha ǵımarattary men jańa úıleri bar qalalar kóp bolǵanyna qaramastan, men Astananyń ár ǵımaratyn óz júregimmen, óz janymmen sezinemin. Bolashaqta urpaqtarymyz halqymyzdyń ıgiligi úshin osy jerden bılik júrgizýdi, qazaqstandyqtar óz elin, óz elordasyn maqtan tutýy úshin men Otanymyzdyń elordasynyń shańyraǵyn osy jerden kóterdim» degen Elbasynyń kórki kóz tartar kórkem qalany salyp bergeni naǵyz erlik ekeni sózsiz. Otanymyzdyń júregi Astana qaı jaǵynan da ózgelerge ónege bolýy kerek. Elordanyń sán-saltanaty óz aldyna, onyń atyna saı bolýy adamdarǵa baılanysty ekenin Elbasy únemi aıtyp keledi.Elordalyqtardyń qarym-qatynasy, mádenıeti men sana-sezimi, ishki álemi elordanyń deńgeıge saı bolýy kerek. Árbir elordalyq óziniń elorda kelbeti úshin jeke jaýapkershiligin sezinýge, bas qalanyń turǵyny degen atqa qaı jaǵynan da laıyq bolýǵa tıis. Elbasynyń aıtýynsha, Astana deginimiz-aldymen adamdar. Bas qalanyń kósheleri de, kólikteri de, jaryǵy da, jarnamasy da, qyzmet kórsetý salasy da, mektepteri men mekemeleri de, emhanalary men aýrýhanalary da atyna zaty saı bolǵany abzal. Elbasy elordaǵa eń jaqsy dárigerler, muǵalimder, basqa da maman ıeleri shoǵyrlanýy kerektigin aıtyp keledi.Elordanyń shynymen de ómir súrgiń keletin qala ekeni sońǵy jyldarda engizilgen ózgeristerden-aq anyq baıqaýǵa bolady. Munda kelýshilerdiń qatary da artqan. Iá, armandaı asqaq Elordanyń aldynda áli talaı mindetter men bıik belester tur. Endeshe bıik maqsattarǵa umtylǵan Nur-Sultan qalasynyń abyroıy asqaqtaı bersin! Eldigimiz eren, elordamyz eńseli bolsyn!
Baǵdat Aıtmuqaeva
Panfılov aýdandyq máslıhattyń depýtaty
