2021 jylǧy 1 qaŋtardaǧy jaǧdai boiynşa Özbekstannyŋ memlekettık qaryzy 23,3 mlrd dollardy qūraidy. Respublikanyŋ Qarjy ministrlıgınıŋ mälımetınşe, būl – eldıŋ jalpy ışkı önımınıŋ (JIÖ) 40,4%-y, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
Qaryzdyŋ 21,1 mlrd dollary – memlekettıŋ syrtqy qaryzy. Soŋǧy ekı jylda ol ekı esege artqan. Memlekettıŋ ışkı qaryzy – 2,2 mlrd dollar. Soŋǧy jyldardaǧy ösımge qaramastan, halyqaralyq normalarǧa säikes, Özbekstannyŋ memlekettık qaryzy (JIÖ-ge qatysty 40,4%), onyŋ ışınde memlekettık syrtqy qaryz (JIÖ-ge qatysty 36,5%) ortaşa deŋgeide saqtaldy, delıngen esepte.
Respublikanyŋ 2021 jylǧa arnalǧan memlekettık biudjet turaly zaŋyna säikes Özbekstan atynan jäne onyŋ kepıldıgımen tartylǧan memlekettık qaryz somasy JIÖ körsetkışterınıŋ jyldyq boljamdaryna qatysty 60% - dan aspauy kerek. Būl deŋgei qauıpsız dep sanalady.
Qarjy ministrlıgınıŋ materialdary boiynşa Özbekstan, eŋ aldymen, Aziia Damu Bankıne — 5 mlrd dollar qaryz, odan keiın Düniejüzılık bankke 3,7 mlrd dollar qaryzy bar. Qytai memlekettık damu bankı, Qytaidyŋ Eksimbankı jäne Japoniianyŋ Halyqaralyq yntymaqtastyq jönındegı agenttıgı Özbekstanǧa ärqaisysy 2 milliard dollardan qaryz bergen.
Memlekettık syrtqy qaryzdyŋ 17,5%-y, iaǧni 3,7 mlrd dollar memlekettık biudjettı qoldauǧa jūmsaldy. 2,9 mlrd dollar (13,7%) elektr energetikasy salasyna, 2,6 mlrd dollar (12,4%) — energetika salasyna (mūnai jäne gaz), 2,4 mlrd dollar — kölık jäne tiıstı infraqūrylymǧa, 2,3 mlrd dollar — TKŞ-ǧa, 2,2 mlrd dollar auyl şaruaşylyǧyna jäne t.b. baǧyttaldy.
Respublikanyŋ syrtqy qaryzdarynyŋ 70% -y dollarmen, 11,3% -y japon ienasymen, 9,5% -y SDR-men (arnaiy boryştyq qūqyqtar), 5,1% -y euromen jäne 4,1% -y basqa valiutalarmen.
Meruert JAQSYLYQOVA, KazŪU-dyŋ jurnalistika fakultetınıŋ 4-kurs studentı
Ūqsas jaŋalyqtar
