Juma kúni Vıe-premer Smaıylov taýarlar men qyzmetter úshin mobıldi aýdarymdarǵa salyq salýdy usyndy. Osyǵan baılanysty tanymal zańger Jangeldi Súleımenov máseleniń zańdy tustaryna toqtalyp, salyqtyń bul túrin zańsyz dep jazdy, dep habarlaıdy «Adyrna» ulttyq portaly.
Aıta keteıik, bul jerdegi vıe-mınıstrdiń mobıldi aýdarymdar dep otyrǵany, qazirgi kezde ekiniń biri qoldanatyn uıaly telefondaǵy bankıng júıesi. Iaǵnı, eger siz máselen, «KaspıGold» arqyly satyp alǵan taýarǵa aqsha aýdarsańyz, sol úshin salyq tólemi ustalýy múmkin. Árıne, eger zań qabyldansa. Bul rette "KaspıGoldty" mysalǵa beker keltirip otyrǵanymyz joq. Sebebi, elimizde aqsha aýdarýdyń osy "Gold" arqyly túrin mıllıondaǵan adam qoldanady. Halyq arasynda keńinen taraǵan mobıldi aqsha aýdarýdyń dál osy túri bıliktegilerge kópten beri túrli usynys jasaýǵa túrtki bolyp júrgeni jasyryn emes. Osyǵan baılanysty zańger Smaılovtyń usynysyn zańsyz dep sanaıtynyn jáne zańǵa tompaq tustaryn tutas jazyp kórsetti.
«Úkimet bul salyq satyp alýshylardan emes, kásipkerlerden óndiriletinine sendiredi.
Aqyr sońynda bul salyq bizdiń qaltamyzǵa salmaq túsiredi dep qorqamyn, óıtkeni kásipkerler mundaı salyq shyǵyndaryn óteý úshin baǵany kóteredi.
Aýdarym salyǵy ıdeıasy salyq zańnamasyna qaıshy keledi.
Salyq kodeksinde kásipkerler úshin tabys salyǵynyń eki túri qarastyrylǵan. Bul korporatıvtik tabys salyǵy jáne jeke tabys salyǵy.
Qarapaıym kiristerge salyq esepteý prınıpi-jeńildetilgen deklaraııa boıynsha salyqtan basqa, shyǵyndardy alyp tastaǵanda, barlyq kiristerge salyq salynady.
Tabys-bul taýarlar men qyzmetter úshin alynǵan barlyq aqsha. Tólem nysanyna qaramastan, ıaǵnı mobıldik tólemder de.
Mysaly: JK taýardy 1 000 teńgege satyp aldy, 1 200 teńgege satty. Taýar birligine taǵy bir shyǵyn - 50 teńge bolsyn, bul jalǵa alý, kommýnaldyq jáne t.b.
Sonda 1200-1000-50= 150 teńge, mine osy somadan salyq esepteledi. Eger JK jalpy belgilengen rejımde jumys istese, onda JTS 150 teńgeden 10%, sonda 15 teńge bolady. Qazir solaı.
Al Qarjy mınıstrliginiń «armany» ne?
JK sondaı-aq taýardy satty jáne ony mobıldi aýdarymmen tóledi. Qarjy mınıstrligi barlyq aýdarymǵa salyq salǵysy keledi, salyq 1% bolsyn, sonda aýdarymnan salyq 12 teńge bolady. Eger salyq 3 nemese 5% bolsa?
Siz qos salyq salymyn alasyz, birinshi ret-tabys salyǵy, ekinshisi – aýdarym salyǵy. Ónim bir ret satyldy, biraq eki ret qaptaldy.
Qarjy mınıstrliginiń mundaı usynysyna jol berýge bolmaıdy.
Depýtattardan mundaı salyq engizý týraly zań qabyldamaýdy suraımyn.
Qarjy mınıstrligi óz usynysyn kásipkerler deklaraııalardaǵy mobıldi tólemderdi kórsetpeıtindigimen negizdeıdi. Biraq bul úshin salyqtyq baqylaý bar. Sonymen, salyq tóleýshiler salyqtyq baqylaýdy jeńe almaıdy jáne jańa salyqty engizýdiń eń ońaı ádisin oılap tapty.
Sondaı-aq mundaı tásil Salyq kodeksiniń 8-babyna qaıshy keledi, oǵan sáıkes "salyq tóleýshiniń salyq mindettemesin oryndaýy jónindegi is-áreketterdi júzege asyrýynyń adaldyǵy kózdeledi.»
Mobıldi tólemderge qatysty adaldyq kásipkerdiń ózi bul tólemderdi tabys retinde kórsetip, olardan salyq tóleıtinin bildiredi.
Qarjy mınıstrligi adaldyq prınıpin buzady jáne kásipkerlerge senbeıdi.
Eger biz jańa salyqqa qarsy kúrespesek, erteń olar aýaǵa salyq salady jáne bul endi ázil emes», -dep jazady zańger.
