Jumyspen qamtý ortalyqtary - QR azamattaryna jumyspen qamtý qyzmetin usynatyn «eńbek naryǵyndaǵy biryńǵaı tereze». «Adyrna» ulttyq portalynyń kezekti suhbaty Almaty qalasy ákimdigi Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń baspasóz hatshysy Tashıbaeva Ásel Nurlanqyzymen boldy.
– Qazaqstanda qansha halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy bar? Olardyń negizgi maqsaty qandaı?
– Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy jumyspen qamtý ortalyqtarynyń sanyna qatysty naqty jaýapty tek Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi ǵana bere alady. Biraq, Enbek.kz portalynyń málimetteri boıynsha, Qazaqstanda 203 halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy jumys isteıdi. Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna sáıkes, "Halyqty jumyspen qamtý týraly"jumyspen qamtý ortalyǵy negizgi maqsaty tómendegideı:
11-bap. Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy
1. Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy:
1) halyqty jumyspen qamtýdyń jaı-kúıin baǵalaýdy jáne damýyn boljaýdy, halyqty eńbek naryǵynyń jaı-kúıi týraly habardar etýdi júzege asyrady;
2) osy Zańda kózdelgen jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń belsendi sharalaryn, sondaı-aq bıýdjet qarajaty esebinen qarjylandyrylatyn jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń qosymsha sharalaryn iske asyrýdy júzege asyrady;
3) ótinish jasaǵan adamdardy osy Zańnyń 13-babyna sáıkes jumys izdeýshiler retinde tirkeıdi;
4) jumysynan aıyrylǵan jaǵdaıda Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynyń qarajaty esebinen áleýmettik tólem taǵaıyndaý úshin tizbesin halyqty jumyspen qamtý máseleleri jónindegi ýákiletti organ belgilegen qajetti qujattardy qabyldaýdy júzege asyrady jáne olardy Memlekettik korporaııaǵa jiberedi;
5) áleýmettik kásiptik baǵdarlaý boıynsha qyzmetter kórsetedi;
6) jumys izdep júrgen adamdarǵa jáne jumyssyzdarǵa jeke ózi barǵan nemese aqparattyq-kommýnıkaııalyq tehnologııalar jáne (nemese) uıaly baılanys jelisiniń abonenttik qurylǵysy arqyly ótinish jasaǵan kezde olardy laıyqty jumystyń bar ekendigi týraly mindetti túrde habardar ete otyryp, laıyqty jumys tańdaýda járdemdesedi;
7) Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorymen ózara is-qımyl jasaýdy júzege asyrady;
8) bos oryndardyń esebin júrgizedi;
9) jumyspen qamtýdyń jeke kartasyn júrgizedi;
10) áleýmettik kelisimsharttar jasasady;
11) jumys izdep júrgen adamdarǵa, jumyssyzdarǵa jáne ótinish jasaǵan ózge de adamdarǵa eńbek deldaldyǵyn kórsetedi;
11-1) jumyssyz retinde tirkeý týraly anyqtamany óteýsiz negizde beredi;
11-2) tirkelgen jumyssyzdarǵa qatysty bıýdjet qarajaty esebinen jáne kórsetilgen qyzmetter úshin olardan tólemaqy almaı, halyqty jumyspen qamtý salasynda kórsetiletin qyzmetterdiń aýtsorsıngin halyqty jumyspen qamtý máseleleri jónindegi ýákiletti organ aıqyndaıtyn tártippen júzege asyrady;
11-3) halyqty jumyspen qamtý salasynda kórsetiletin qyzmetterdiń aýtsorsıngi týraly sharttyń iske asyrylý barysyn monıtorıngteýdi jáne baqylaýdy júzege asyrady;
11-4) Qazaqstan Respýblıkasynyń halyqty jumyspen qamtý týraly zańnamasyna sáıkes Qazaqstan Respýblıkasy azamattarynyń qonys aýdarýshylardy qabyldaýdyń óńirlik kvotasyna engizý týraly ótinishterin qabyldaıdy;
12) Qazaqstan Respýblıkasynyń halyqty jumyspen qamtý týraly zańnamasynda kózdelgen jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń ózge de sharalaryn kórsetedi.
2. Halyqty jumyspen qamtý ortalyqtarynyń qyzmetin qarjylandyrý Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasynda belgilengen tártippen júzege asyrylady.
– Jumys izdep júrgen adamdar jumyssyz retinde qalaı tirkele alady?
– Qazaqstan Respýblıkasynyń 2016 jylǵy 6 sáýirdegi "Halyqty jumyspen qamtý týraly" Zańyna sáıkes siz birden jumyssyz retinde tirkele almaısyz. Aldymen jumys izdeýshi retinde tirkelý qajet. Mundaı tirkeýdi turǵylyqty jeri boıynsha halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynan nemese Egov portaly arqyly onlaın rejıminde alýǵa bolady. Jumyspen qamtý ortalyǵyna júgingen kezde jeke kýálik qajet.
– Jumyspen qamtý ortalyǵy kimderdi jumyspen qamtı alady? Jalaqy mólsheri qandaı?
– Ortasha jalaqy 60 000- 85 000 teńge quraıdy.Jumyssyz azamattarǵa turaqty jáne ýaqytsha jumys oryndaryna (jastar praktıkasy, qoǵamdyq jumystar, áleýmettik jumys oryndary) jumysqa ornalasýǵa járdem kórsetiledi.
– Jumyspen qamtý ortalyqtary joq aýyl turǵyndary kimge júginýi qajet?
– Barlyq derlik aýyldarda ózderiniń jumyspen qamtý ortalyqtary bar, olar bolmaǵan jaǵdaıda azamattar oblystyq jumyspen qamtý ortalyqtaryna bara alady nemese elektrondyq eńbek bırjasy Enbek.kz portaly arqyly qyzmetterge onlaın tapsyrys bere alady.
– Jumysty onlaın túrde izdeý múmkindigi bar ma?
– Azamattar elektrondy eńbek bırjasy Enbek.kz arqyly onlaın jumys izdeı alady. Almaty qalasy ákimdiginiń Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń mamandary jumys berýshilermen bos jumys oryndary týraly málimetterdi jınaý jáne enbek.kz ınternet-portalyndaǵy jeke kabınetterde bos jumys oryndary týraly aqparatty toltyrý, sondaı-aq, osy saladaǵy zańnamany túsindirý boıynsha turaqty jumys júrgizedi.
– Sońǵy 3 aı kóleminde qansha adam jumyspen qamtyldy?
– 2020 jyldyń basynan bastap Almaty qalasy ákimdiginiń halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy 34148 adamdy turaqty jumys oryndaryna ornalastyrdy.Ýaqytsha jumys oryndaryna 18649 adam jumysqa ornalystyryldy.
«Adyrna» ulttyq portaly