Pandemııaǵa baılanysty oqýshylarymyz qashyqtan sabaq oqyp jatqany málim. Sabaqty ınternette oqýdyń mashaqatyn ótken kóktemde baǵamdadyq. Ásirese, bastaýysh synypta balasy oqıtyn ata-ana úshin bul qashyqtan oqytý máselesi rasymen bas aýrýǵa aınaldy. Al bárinen buryn bala oqytamyz ba, álde balanyń tamaǵyn tabý úshin jumys isteımiz be degen suraq árkimdi de mazalaıtyny zańdy.
Osy suraqqa baılanysty premer mınıstrdiń orynbasary Eraly TOǴJANOV taıaýda ǵana «aıdy aspanǵa bir-aq shyǵaratyn» jaýaptyń túrin beripti. Jýrnalıstiń suraǵyna jaýap bergen Toǵjanov úkimet tarapynan jumyssyz qalǵandarǵa barlyq qoldaý túri kórsetilgenin aıtady. Suraq pen jaýaptyń qalaı órbigenin QazTAG-qa silteme jasaǵan Pravo.kz bylaı dep jazady.
«Qazir kóp ata-ana úıdegi balasynyń sabaǵyn qadaǵalaý úshin bar jumysynan aqysyz demalys alýǵa nemese jumystan múlde ketýge májbúr bolýda. Sonymen qatar bir ǵana adamnyń jalaqysyna qarap, kúnin áreń kórip otyrǵan otbasylar da jetkilikti. Balam bilimsiz qalmasyn dep sonyń sabaǵy úshin jumyssyz qalǵan sondaı ata-analar úshin bizdiń «áleýmettik úkimet» pen «áleýmettik memleket» tarapynan qandaı da bir qoldaý kórsetile me?»- degen jýrnalıstiń suraǵyna Toǵjanovtyń bergen jaýaby mynaý: «Qashyqtan oqytýǵa baılanysty amalsyz úıinde otyrǵan ata-analar úshin qoldaýdyń barlyq túri jasaldy. Ózderińiz biletin 42 500 teńge sondaı jumyssyz qalǵandar úshin berildi».
Qosh, sonymen sheneýnik óz jaýabyn beripti. Al shyndyǵynda jaǵdaı qalaı? 42 500 teńgeniń jyryn qazir bastasaq, aıtyp taýysýǵa birneshe karantın ýaqyty keteri anyq. Karantın saldarynan jumyssyz qalǵandar úshin dep belgilengen bul aqsha «ustaǵannyń -qolynda, tistegenniń - aýzynda ketkeni»- taǵy bólek áńgime. Al eń qyzyǵy, Toǵjanovtyń 42 500 teńgeni jumyssyz qalǵandarǵa kúnkóris úshin berdik deýi - onsyz da joq-jitikten júıkesi tozǵan halyqtyń yzasyna tııý me, álde rasymen sol aqsha bir otbasyny asyraıdy dep sengeni me?
Máselen, bıyl birinshi synypqa baratyn balasy úshin amalsyz jumysynan ketken Áıgerim NURJAN oqý jyly bastalmaı jatyp, otbasynda tamaq máselesi aldyńǵy orynǵa shyqqanyn jasyrmaıdy. «Buryn joldasym ekeýmiz tapqan aqsha tórt balany asyraýǵa áreń jetetin. Al qazir men jumystan ketkeli jaǵdaıymyz kún sanap qıyndap barady. Joldasymnyń tapqanyna ne tamaq alarymyzdy, ne páter aqysyn tóleıtinimizdi bilmeı dalmyz. Men jumysqa shyǵaıyn desem, balanyń sabaǵyn qadaǵalaıtyn úıde bir adam kerek. Kúni boıy ınternette ıtshilep otyryp, sabaq oryndatyp, keshkisin dúkenniń edenin jýyp kelemin. Qaıtemin endi? Myna túrimizben qashanǵa deıin shydar ekenbiz, bilmeımin», -degen Áıgerim erteńgi kúni qalaı bolar eken dep ýaıymdaıdy.
Al sheneýnik Toǵjanovtyń aıtqanyn estigen jumyssyz sandalǵan Ádiljan ERKINBEK: «42 500 teńgeni qoldaý úshin berdik degenshe, mazaq etip berdik dese, durys bolar edi. Ol aqshaǵa Aqordadaǵy sol sheneýnikter túski asyn da satyp ala almas, sirá. Osy pandemııa kezinde qandaı bıligi bar elde turyp jatqanymyzǵa kózimiz anyq jetti ǵoı. Bul elde aram qatý túk qıyn emes eken. Bar jumysynan májbúrli túrde aıyrylǵan azamattaryn 42 500 teńgemen mazaq etti. Qashyqtan oqytyp qaryq qylamyz dep, balamyzǵa pornony da kórsetti. «Aýyrasyń» dep, aýyrtty, «ólesiń» dep óltirdi. Endi mine, jeti aıda úsh ret qana bergen 42 500 teńgeni «qoldaý» dep esh qysylmaı aıtyp otyr. Jeti aı boıy úsh ret bergen 42 500 teńgeniń jalpy kólemi 148 750 teńge eken. Álgi jartylaı berilgen 21 250 teńgeni qosqanda. Jeti aıda 148 750 teńgege ómir súrý degenińiz qańǵybas ıttiń ómirinen de beter degen sóz emes pe?! Balanyń sabaǵy úshin dep úıinde lajsyz otyrǵandarǵa kók tıyn bermegenimen qoımaı, «qoldadyq» dep qalaı ótirik sóıleýge bolady?» -dep kúıinedi.
Úkimet tarapynan karantınde jumyssyz, tabyssyz qalǵandarǵa 42 500 teńgeden járdem aqsha bólingeni ras. Alaıda Toǵjanov aıtqandaı, jańa oqý jylynda balasynyń sabaǵy úshin amalsyz úıde qalǵandar úshin kók tıyn da berilgen joq qoı? Solaı ma?
Eger jaǵdaı osylaı jalǵasy berse, halyqtyń áleýmettik turmysy qalaı bolmaq? Ashyqqan, yzasy erneýine jetken adamdy eshteńe toqtatpaıtynyn eskersek, Aqordadaǵy sheneýnikter aldaǵy ýaqytta halqynyń narazylyǵyn órshitpeýdiń joldaryn qarastyrar dep úmittenemiz.
Merýert HÝSAINOVA,
«Adyrna» ulttyq portaly.
Foto ashyq derekkózden alyndy.
