«Qurban shalý rásimin uıymdastyrý sharalary» taqyrybynda onlaın brıfıngin ótkizgen Nur-Sultan qalasynyń bas ımamy Erbolat JÚSIPOVTIŃ Qurban aıtta soıylýǵa tıis maldardyń baǵasyn atap ótipti. Elordalyq ımamnyń aıtýynsha, arzan qurzan, kishkentaı qoılar Sharıǵattaǵy qubandyq talabyna sáıkes emes kórinedi. Apyraı, sonda Qudaıǵa musylmannyń nıetinen góri, qymbattaý, úlkendeý qoıdy qurbandyqqa shalǵany asa mańyzdy bolǵany ma, bul qalaı?
«Malǵa qoıylatyn talaptar bar. Nur-Sultan qalasy boıynsha qoıdyń baǵasy 50 myń, iri qarany 350 myń dep berdik. Bul jerde qoıdyń jasyna nazar aýdarý kerek. 6 aıǵa jetpegen, aryqtaý toqtylardyń ózin 35-40 myńǵa alýlaryńyz múmkin. Biraq qoı men eshki 1 jasar bolýy kerek. Al 1 jasar qoıdyń baǵasy úshin 50 myń óte jaqsy baǵa», - deıdi bas ımam.
Iaǵnı, túsingenimizdeı, 35-40 myń teńgeniń qoılary sharıǵat talabyna saı kelmeıdi eken. «Bir jasqa tolmaǵan qoılar qurbandyqtyń ornyna júrmeı qalýy múmkin. 50 myń teńge - elordadaǵy bazarlardaǵy maldyń ortasha baǵasy osyndaı», - deıdi ol.
Siz ne deısiz?
Máýlen JYLQYBAI, jumyssyz: «Imam solaı dese, demek, Sharıǵatta da ınflıaııa sııaqty dúnıeler bolyp tura ma, sonda? Álde Sharıǵat ta dollardyń kýrsyna baılanǵany ma? Bul qyzyq eken. Óz basym, qurbandyqqa mal shalmaımyn da, ony shalatyn ne malym, ne maldy alatyn aqsham da joq. Sharıǵat boıynsha saýdalanǵan qoıdyń etin emes, qudaıdyń bere salǵan «okorachkasyn» mise tutamyz».
Baqytjan QOSBARMAQOV, jýrnalıst: «Islamda «eń áýeli nıet» deýshi edi. Árıne, ımamdyki durys emes. Pátýany aspannan alyp shyǵarmasa kerek, áýeli sol Quran, súnnet, paryzǵa júgingen durys bolar. Sonda on myń teńgesi jetpedi dep, adamnyń nıetin tárk etýge bola ma? Bul endi taza qurbandyq shalýǵa qatysty pikirim. Negizi, dinı fýndamentalızmnen, ańyz, ápsanadan, kózsiz soqyr senimnen, bylaısha aıtqanda, nadandyqtan arylǵan abzal. Bilim izdeıtin ýaqyt qazir».
Adambek AIDARHAN, satýshy: «Qudaı úshin seniń qurbandyǵyń kerek te emes qoı. Óziń úshin shalasyń. Mynadaı qoı baǵasyna qudaıdyń ózi bas shaıqap kúlgen bolar. Bul qalaı? Eń aldymen nıet emes pe?»
Beıbitkúl ÚSEIINQYZY, zeınetker: «Imam aıtsa, birdeńeni bilip aıtqan shyǵar. Sharıǵat ne deıdi, musylman sony oryndaýy kerek dep oılaımyn. Qurbandyq shalsaq degen nıetimiz bar. Alaıda birneshe aýylǵa deıin suraý salyp, sharıǵat talabyna saı qoı tappaı otyrmyz. Qurban aıtqa deıin tabylyp qalar».
Tórtýyl ShOQAN: «Islam sharıǵaty boıynsha, rasymen qurbandyqqa shalynatyn maldyń ózindik parametrleri bar. Qurbandyqqa shalynatyn mal aqsaq, soqyr, aýrý bolmaýy kerek degen sııaqty. Alaıda HHI ǵasyrda, ǵylym men bilim damyǵan zamanda VII ǵasyrda jazylǵan arabtyń 114 súreden, 666 aıattan, 1,5 mln hadıs bolsyn osylardyń eshbirinen qazaqqa kerek eshqandaı dúnıe joq. Osy eldiń bilimdi azamaty retinde aıtarym, zaıyrly memleket Qazaqstan úshin arabtyń jáhıl zamanda jazylǵan «zańdarynyń» túkke qajeti joq. Qurban aıtta mindetti túrde mal baǵasy qymbattaıdy. Qalaı? Aýyldan deldaldar toqtyny 20 000 teńgeden ákelip, qalada 50-70 myńǵa satady. Ony alatyndar bizdiń qudaıǵa syıynatyn qazaqtar. Sol soıylǵan maldy aparyp meshitke tegin beredi. Iaǵnı, bul ettiń paıdasyn kóretin de negizinen molda men ımamdar. Qazir molda men ımamdar da tońazytqyshtaryn daıyndap, bilek sybanyp, Qurban aıtty kútip otyr. Qurban aıt ótisimen, ımamdarǵa tegin kelgen etter bazarǵa kelisimmen tonnalap aqshaǵa ótkiziledi. Sosyn qaıtadan halyqqa satylady. Bul jerde utqan kim, utylǵan kim? Mundaıǵa túbegeıli qarsymyn! Odan da qoı alatyn aqshaǵa naýqastarǵa dári ápersin.
Merýert HÝSAINOVA,
«Adyrna» ulttyq portaly.
