Shildedegi karantın kesirinen bir mıllıon qazaqstandyq jumyssyz qalady. Osyndaı kóńil kónshitpes boljamdy Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý Mınıstrliginde málimdedi. Bul týraly "Adyrna" ulttyq portaly «Eýrazııa» birinshi arnasyna silteme jasaı otyryp habarlaıdy.
Qazirdiń ózinde resmı statıstıka boıynsha, shekteýlerge baılanysty 700 myńnan astam adam jumyssyzdar tiziminde esepte tur.
18 – mıllıon halqy bar elimiz úshin bir mıllıon jumyssyz degen bul óte úlken kórsetkish. Deı turǵanmen, sáýir aıynda bul kórsetkish tórt ese kóp bolǵanyn esten shyǵarmaý kerek. Karantındi alyp tastaǵannan keıin jaǵdaı turaqtandy. Sarapshylardyń baǵalaýynsha, qataldyǵy jaǵynan aldyńǵydan biraz jumsaqtaý bolsada sońǵy shekteýlerdiń kesirinen, keıbir kompanııalardyń jáne tipti tutas bir salalardyń óz ózderine kelýine kóp ýaqyt qajet bolady.
Bank máseleleri jónindegi táýelsiz sarapshy Nurjan Bııaqaevtyń pikirinshe, ekonomıkanyń eń kóp zardap shekken sektorynyń biri – ol, birinshiden týrızım. Bizdiń eldiń barlyq shekaralary jabyq bolǵandyqtan, qazir Qazaqstandyqtar úshin týrıstik saparlardyń ózektiligi joq deýge bolady. Al zardap shekken ekonomıkanyń ekinshi sektory, meniń oıymsha, bul qyzmet kórsetý salasy. Bul turmystyq qyzmet kórsetýmen aınalysatyn sýbektilerge qatysty, dep atap ótti sarapshy.
Jeke menshik bilim berý uıymdary da sharasyz qaldy dep kásipkerler shaǵymdanda. Olar Densaýlyq saqtaý jáne Bilim mınıstrlikterinen jumys isteýge ruqsat berýdi bir emes birneshe ret suraǵan. Toptarda balalar sany 5- 7 aspaıdy, qolǵaptar, maskalar, antıseptık quraldary – barlyǵy bar. Ázirge bul ótinishteri jaýapsyz qalyp otyr. Osy sebepti olar óz múddelerin qorǵaý maqsatynda bilim salasyndaǵy kásipkerlerdiń Assoıaııasyn qurmaq nıette.
«Bizge – qoǵamdyq tamaqtaný, azyq-túlik dúkenderi, kólik – quraldary salalaryndaı ary qaraı jumys isteýge ruqsat berýdi ótinemiz. Sebebi eresekterde, balalarda damýǵa muqtaj, qazirgi kúni balalardyń ıntellekt salasynda tıisti damýsyz qalyp otyrǵandyqtarynan kóptegen máseleler týyndaýda», - dep atap ótti bilim berý ortalyǵynyń dırektory Marhaba Kýrmanova.
Jıhazben aınalysatyndar da karantınniń synaǵyn kótere almaı qalýy múmkin. Jıhaz jáne aǵash óńdeý ónerkásibi kásiporyndary Qaýymdastyǵynyń málimeti boıynsha, iri qalalarda 30 myńǵa jýyq adam jumyssyz qalǵan. Pandemııadan basqa, memlekettik organdar men kvazımemlekettik sektor sýbektileri úshin jıhaz satyp alýǵa jarııalanǵan úsh jyldyq moratorıı da bul salaǵa aıtarlyqtaı áser etti. Iri uıymdardan tapsyrystar túspeıdi. Jeke tapsyrys berýshiler de azaıdy. Keıbir kompanııalarda túsim 90 paıyzǵa deıin azaıyp ketti.
Elordadaǵy jumyspen qamtý ortalyǵy, adamdar jumyssyz qalmaıdy dep sabyrǵa shaqyrýda. 5 700 bos oryn bar, kópshiligi qurylys, satý, avtomobıl jóndeý jáne bilim salalarynda. Karantın kezinde jumysqa ornalasý boıynsha ótinishter sany 20 paıyzǵa ósti. Sonymen birge, turǵyndarǵa «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy» boıynsha da jumys usynylady.
"Atalǵan baǵdarlama boıynsha 15 myń adamdy jumysqa ornalastyrý josparlanyp otyr, qazir ol jerge adamdar jetispeı jatyr. Onda qurylys, kógaldandyrý jáne abattandyrý salalarymen birge basqa da mamandyqtar boıynsha jumystar bar. Erteń biz onlaın túrde - «Bos oryndar jármeńkesin» ótkizemiz, ony aıyna eki ret ótkizip otyramyz. Onda áleýetti qurylymdar salasynda 500 bos jumys orny bar", - dep málimdedi halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń baspasóz hatshysy Gúlmıra Muqsýlova.
Jyl basynan beri búkil el boıynsha halyqty jumyspen qamtý ortalyqtaryna 310 myń qazaqstandyq júginse, onyń 238 myńy jumysqa ornalasqan. Mamandardyń aıtýynsha, adamdar óz betinshe jumysqa ornalasady nemese jumyssyz retinde tirkeledi. Qazir olar 181 myń adam.
Aıta ketý kerek, 6 500 qazaqstandyq tek maýsym aıynda ǵana jumyssyzdyq boıynsha járdemaqy rásimdegen kórinedi.
"Adyrna" ulttyq portaly
