Oqýshyny qashyqtan oqytamyz ba, álde basqa joly bar ma?

3234
Adyrna.kz Telegram

Ótken aptada Bilim jáne ǵylym mınıstri Ashat AIMAǴAMBETOV jýrnalıstermen onlaın brıfıng ótkizdi. Onlaın kezdesý kezinde mınıstr aldaǵy jańa oqý jylynda oqýshylardyń mektep formasyna qatysty málimdeme jasady. Mınıstr mańyzdy sanaǵan bul máseleden buryn elimizdegi árbir ata-anany alańdatatyn negizgi problema sabaq oqý júıesi ekeni anyq. Jańa oqý jylynda balalarymyz qashyqtan bilim alady ma, joq álde mektepke baryp sabaq oqıdy ma? Ázirge mınıstrlik tarapynan bul suraqqa naqty jaýap berilgen joq. Desek te, biz óz tarapymyzdan birneshe azamatqa suraý salyp, osy suraqtarǵa qatysty pikirin bildik.

Aıdos SARYM, saıasattanýshy: «Árıne, reti kelse balalardyń mektepke baryp oqyǵany jaqsy. Sebebi júz jerden zamanaýı dese de, qashyqtan oqytý bala men ustazdyń kúnbe – kún otyryp, kózin, janaryn kórip, júreginiń lúpilin sezip oqytqanmen birdeı emes, bola almaıdy. Qansha jańa tehnıka shyqsa da pedagogıka, bala oqytý óte konservatıvti sala bolyp qala bermek. Zaýytqa qultemir oılap tabýǵa bolar, mektepke temir muǵalim oılap tabý ekitalaı dúnıe.

Al kúzge kelsek, túsingenim barlyǵy da pandemııa degen máselege tirelip tur. Aýrýdyń qarqyny báseńdemese, onda qashyqtan oqytý jalǵasýy yqtımal.

Murat AIǴABYLOV, saýda menedjeri: «Bilim berýdiń eki nusqasy da bizdiń elde tıimsiz bolatyn sııaqty. Qashyqtan oqytý kerek, árıne qazirgideı jaǵdaıda. Alaıda olaı etetin bolsa, kóktemdegideı ınternet bolmaý problemasy bastalady. Ata-analar da úıde bala oqytýǵa múmkindigi bolmasy anyq. Bala oqytamyz ba, nan tabamyz ba? Al endi mektepke baryp sabaq oqý jaǵyn alyp qarasaq, bul da tıimsiz. Óz basym balamnyń densaýlyǵyn qaterge tigip, mektepke jiberýge qarsymyn. Mektep kópshiliktiń jınalatyn orny. Juqpaly derttiń naǵyz oshaǵy bolary sózsiz. Sondyqtan, jańa oqý jylynyń eń negizgi problemasy sabaqty qalaı oqımyz degen saýal bolady».

Ómir ShYNYBEKULY, bilim salasynyń bilikti mamany: «Indet qashan báseńsıtini belgisiz. Menińshe, mektepte oqý týraly áńgime bolýy múmkin emes. Qazir kún jyly. Sonyń ózinde indet órship tur. Al kún salqyndaǵanda jyldaǵy tumaý-symaý bastalyp, el túshkirip-pysqyra bastaı̆dy. Otoplenıeniń jaǵdaı̆y anaý. Men minip, bir aıaqtap turatyn  #ontórtinshimarshrýt barlyq qalada bar. ... Mektepke baryp oqý eldi qoldan qyrý degen sóz».

Qaldygúl JUMAShQYZY, dáriger: «Árıne, balamdy mektepke jibergim joq. Qazirdiń ózinde aýlaǵa shyǵarmaı, úıde ustap otyrmyz. Biraq, úıde ózi qalǵan balanyń sabaǵyn kim qadaǵalaıdy? Balanyń aty bala ǵoı. Bul bárimiz úshin ýaıym boldy. Onlaın bilim degenniń qandaı bolatynyn kóktemde kóz jetkizdik. Dalbasa nárse eken. Desek te, juqpaly arý órship turǵanda oqýshylardyń qashyqtan bilim alǵanyn durys sanaımyn».

 

Meıirjan TEMIRBEK, «Tolaǵaı»  jastar qoǵamdyq birlestiginiń tóraǵasy, muǵalim: «BjǴM bıylǵy oqý jylynda oqytýdyń birneshe nusqasyn usynyp jatyr eken. Qashyqtan oqytsyn! Basqa nusqanyń keregi joq. Oqyta almaı ma múlde toqtatsyn! Halyqtyń amandyǵy kerek! Úlkenderge uqtyra almaı júrgende, 1-synyp oqýshylary sanıtarlyq normany qalaı saqtaıdy? Vırýs Qazaqstannyń túkpir-túkpirine, aýyldarǵa da jetti... Ata-analar 1-synyp túgili joǵarǵy synyptaǵy oqýshylardy sabaqqa jibermeımiz dep otyr. Óıtkeni aýrýdyń qalaı taralyp ne bolǵanyn kózimen kórýde! Qanshama muǵalimder de aýyryp jatyr. Qazir denniń saýlyǵy men bastyń amandyǵy kerek…»

P.S.Kóktemgi qashyqtan oqytý kezinde qandaı jaǵdaıǵa kýá boldyq? Birese «zým» dedi, birese «daryn» dedi, endi birde ýatsapp jelisinde bilim berý degen túrli nusqalar usynyldy. Eshbir nusqa balaǵa jarytyp bilim berdi dep aıta almaımyz. Nege? Birinshiden, onlaın bilim oqýshynyń  jaýapkershiligin azaıtty. Muǵalim tapsyrma bergenimen, bala oryndaǵan boldy. Bitti.

Eger jańa oqý jylynda da osylaı jalǵassa, kez kelgen ata-ana shý shyǵarary sózsiz. Kóktemniń ózinde «balamyzdy ózimiz oqytyp otyrmyz, muǵalim ne úshin jalaqy alady?» degen sarynda ata-analar tarapynan suraq týyndaǵany jasyryn emes. Sonymen qatar, qashyqtan oqytý osy eken dep tapsyrma berýmen ǵana shektelip, bos ýaqytyn basqaǵa jumsaǵan muǵalimderdiń bolǵany da jasyryn emes. Tutas muǵalimderimiz óz isine salǵyrt qaraıdy deýden aýlaqpyz, desek te qashyqtan oqytýdy tegin jalaqy alý dep qaraıtyndar da elimizde joq emes. Óz isine shynaıy berilgen, táýlik boıy qolynan telefony túspeı, oqýshysyna bilim berýge baryn salǵan ustazdarymyz úshin qashyqtan oqytý árıne, óte qıyn. Alaıda naǵyz ustaz bar jerde, ilinip, salynyp áreń júrgen muǵalimderdiń de baryn joqqa shyǵarmassyz? Qashyqtan oqytý sondaı muǵalimder úshin "tegin jalaqy alýǵa" aınalmaı ma?

Bıýdjet qarjysy bolǵandyqtan kez kelgen azamattyń bıýdjet aqshasyna suraý salýǵa qaqysy baryn eskersek, onda naǵyz daýdyń bastalary alda bolýy múmkin. Bilim mınıstrligi osy máselege jiti nazar aýdarmasa, úıde bala oqytqan ata- analardyń shýyn toqtatý qıynǵa soǵady. Joǵaryda aıtylǵan barlyq  máselelerge baılanysty Bilim jáne ǵylym mınıstrliniń baspasóz hatshysy Gaýhar OMARBEKKE de saýal saldyq. Aldaǵy ýaqytta tıisti mekemeden resmı jaýap bolady degen úmittemiz.

Kóktemde sońǵy toqsan boldy, jurt abdyraǵan shaq boldy, karantın bolyp, úıde ata-analar balanyń sabaǵyna qaraı aldy. Endigi jerde qalaı bolmaq? Kóktemdegideı júıesiz bilim berý jalǵassa, onda saýatty oqýshy týraly jaq ashýdyń ózi artyq. Kelesi másele ınternet jyldamdyǵyna baılanysty. Qazaqstandaǵy ınternet jyldamdyǵy kisi aıarlyq halde. Keıbir aýyldarda ınternet múlde joq. Olar qaıtpek? Áleýmettik jelilerde birneshe kúnnen beri jańa oqý jyly týraly qyzý talqy júrýde.

Azamattardyń basym bóligi qashyqtan oqytýdy qoldaıdy. Durys, eshkim de balasynyń densaýlyǵyn qaterge tikpeıdi. Alaıda qashyqtan oqytýǵa Qazaqstan daıyn ba? Bul rette Aımaǵambetov emes, eń aldymen ınternet jyldamdyǵy úshin jaýapty mınıstr Asqar Jumaǵalıevke suraý salynýy kerek sııaqty. Siz qalaı oılaısyz, qurmetti oqyrman?

 

Merýert HÝSAINOVA,

«Adyrna» ulttyq portaly.

 

 

Pikirler