Bul kúnderi koronavırýs pandemııasynyń aýyly alystar emes. Qazir Shymkent qalasynda Tótenshe jaǵdaı alynǵanymen, karantın saqtalýda. Sondyqtan, mamandar usynyp otyrǵan qarapaıym saqtyq sharalaryna mán berip, barlyq talaptardy oryndaý mańyzdy bolyp otyr.
Áleýmettik jelide turǵyndardan kóptegen saýaldar túsip, qaladaǵy densaýlyq saqtaý basqarmasynyń mamandary jaýap berip keledi. Búginge deıin túsip úlgergen suraqtardy saralaı kelip, iriktelgen alty suraqqa jaýap izdep kórdik. Osyǵan baılanysty Shymkent qalasy Densaýlyq saqtaý basqarmasynyń joǵary sanatty dáriger-epıdemıology Mashırov Qojahmet Namazbaıulymen bolǵan suhbatty nazarlaryńyzǵa usynamyz.
- Sımptomsyz koronavırýs nesimen qaýipti?
- Eshqandaı sımptomy joq naýqastar da vırýs taratýy múmkin. Birinshiden, olardy medıınalyq tilmen aıtqanda vırýs tasymaldaýshylar dep ataıdy, ekinshiden, ondaı naýqastar 14 kún baqylaýda bolýy kerek. Sebebi aýrýdyń belgileri 14 kún ishinde baıqalýy múmkin.
- Eshqandaı sımptomy joq ınfekııa juqtyrǵan adam vırýsty tarata ma?
- Sımptomsyz koronavırýstyń eń qaýiptiligi, ol adam óziniń de aýyrǵanyn bilmeıdi jáne óziniń aınalasyndaǵy adamdar (januıa músheleri, jumystaǵy áriptesteri) jáne qorshaǵan ortaǵa taratyp, kúnine birneshe adamǵa juqtyrýy múmkin.
- Infekııa juqtyrǵan adam qaı kezde aýrýdan aıyqqan bolyp sanalady?
- Naýqas tolyq emdelip shyqqannan keıin klınıkalyq belgileri tolyq joıylyp, odan keıin alynǵan analız nátıjesi teris bolǵan kezde tolyq aıyqqan bop esepteledi.
- Koronavırýs pen tumaýdyń aıyrmashylyǵy? COVID-19 dertiniń sımptomdary qandaı?
- Koronavırýstyń da, tumaýdyń da qozdyrǵyshy vırýs. Ekeýi de ınfekııalyq juqpaly aýrýlar. Biraq qozdyrǵysh vırýstary ártúrli. Tumaý vırýsy tek qana aýa tapshylyǵy jolymen juǵatyn bolsa, koronavırýs aýa tapshylyǵy jáne qatynas arqyly juǵady. Ekinshi erekshiligi tumaýdyń ınkýbaııalyq kezeńi 5-7 kún, al koronavırýstyń bul kezeńi 14 kúnge sozylady.
- Tumaýǵa qarsy saldyrǵan ekpe COVID-19 vırýsynan qorǵaı ma?
- Joq, qorǵamaıdy. Bir ınfekııaǵa arnalǵan ekpe ekinshi bir ınfekııadan qorǵamaıdy.
- Vırýs juqtyrýdan qalaı saqtanýǵa bolady?
- Qoǵamdyq oryndarda mindetti túrde betperde kııý, qoldy antıseptık quraldarymen zalalsyzdandyrý, araqashyqtyq saqtaý jáne jeke bas gıgıenasyn saqtaý qajet.
Shymkent
