Osydan tura 130 jyl būryn, 26 nauryz künı (1890 jyly) aqyn, kompozitor Nartai Bekejanov Qyzylorda oblysy Şielı audanynda dünie esıgın aşty. On jasynan än salyp, öleŋ aita bastaidy. Bai - moldalardy şenegen (“Saraŋ baiǧa”, “Myrzalyq emes”), barymta ämeŋgerlıktı äşkerelegen. (“Jesır dauy”), jalşylardy batyldyqqa, qaisarlyqqa şaqyrǧan öleŋder şyǧardy. Aqyndar aitysynda N.Baimūratovpen, Q.Baibolovpen öner saiysyna tüstı. Aqyn halyq änderın şeber oryndaumen qatar özı de änder (“Tolqyn”, “Nartai sazy”, “Ösiet terme”) şyǧardy. Nartai ömırınıŋ soŋǧy kezeŋıne deiın ötkır ideialyq qūral öner men mädeniettı damytu jolynda kürestı.
Ol turaly Mūhamedjan Rüstemov “Nartai” povesın jazdy.
Anasy Baqtygül, aǧasy Mansūr aqyn bolǧan. Sauyqşyl auyl dästürın önege tūtqan önerlı bala on jasynan än salyp, öleŋ aita bastaidy. 1935 jyly Şielı qystaǧynda aşylǧan balalar üiıne körkem-önerpazdar üiırmesınıŋ jetekşısı bolyp ornalasady. Bırer jyldan keiın Qyzylordada ūiymdastyrylǧan konsert-estrada biurosyna şaqyrylady, ömırınıŋ aqyryna deiın sonda qyzmet ısteidı. 1939 jyly Bükılodaqtyq auyl şaruaşylyǧy körmesınıŋ aşylu qūrmetıne bolǧan etnografiialyq konsertke qatysyp, akademiialyq Ülken teatr da än şyrqap, jyr tolǧaidy. «Qyzyl Moskva» degen tolǧauy osy tūsta şyǧaryldy. Respublikalyq aqyndar aitysyna qatysyp, Nūrlybek Baimūratovpen öner saiysyna tüsedı. 1946 jyly Qazaq ädebietı men önerınıŋ Mäskeude ötken onkündıgıne qatysady.
Şyǧarmalarynyŋ jinaǧy ekı dürkın jeke kıtap bolyp basyldy. 1982 jyly «Jazuşy» baspasynan «Ösiet» degen atpen öleŋder, dastandar, aitystar engen jinaǧy jaryq kördı.
«Qūrmet Belgısı» ordenımen, medaldarmen, Qazaq KSR Joǧarǧy Keŋesınıŋ Qūrmet Gramotasymen marapattalǧan. «Qazaq KSR-ınıŋ eŋbek sıŋırgen öner qairatkerı» ataǧy (1939) berılgen.
Nartai Bekejanov mūrajaiy, Nartai Bekejanovtyŋ memorialdyq öner mūrajaiy – aqynnyŋ ädebi mūrasyn saqtap, nasihattauǧa arnalǧan tarihi-mädeni mekeme. N.Bekejanovtyŋ 100 jyldyq mereitoiyna orai (1990, tamyz) Y.Jaqaev atyndyndaǧy kürış ösıru tarihy muzeiınıŋ bölımşesı retınde auyldyq mädeniet üiınde aşyldy. Keiın ekı qabatty, töbesı şyǧys ülgısınde kümbezdelgen jaŋa mūrajai paidalanuǧa berıldı (25.10.1994). Mūrajaida barlyǧy 13483-ten astam eksponat bar, onyŋ 8397-sı negızgı qorda, 5086-sy kömekşı qorda saqtaldy. Mūrajai 8 zaldan tūrady. Zaldarda negızınen aqynnyŋ közı tırı kezınde tūtynǧan zattary (syrnaiy, keruetı, er-tūrmany, qamşysy, zergerlık būiymdary, ūlttyq kiımı, t.b.), üi jabdyqtary, qūjattary, balasy Mansūr aqynnyŋ qoljazbalary, Nartai brigadasy beldı müşelerınıŋ (M.Ädılov, T.Baiahanova, A.Tūiaqbaev, F.Tölegenova, t.b.) jeke zattary, şäkırtterı men ızbasarlary turaly mälımetter, Nartai auylynan şyqqan eŋbek ardagerlerı (Ş.Qazanbaeva, Ū.Altaibaeva, M.Qaldybaev, N.Kökiev, B.Orazov) turaly maǧlūmattar jinaqtalǧan.
Aqyn 1954 jyly 17 jeltoqsanda almatyda qaitys boldy.
https://www.youtube.com/watch?v=B-XqLK_P0QM
Ūqsas jaŋalyqtar
