Koronovırýs as ishkende juǵa ma? Jurtty mazalaǵan 10 saýalǵa jaýap

2536
Adyrna.kz Telegram
Almaty kóshesinde júrgen bala. 16 naýryz 2020 jyl.

Álemdi alańdatqan koronavırýs qalaı taraıdy? Júkti áıelge vırýs jyldam juǵa ma? Tamaq ishkende vırýs taraı ma? Osy jáne basqa da mańyzdy suraqtarǵa Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń derekterine súıene otyryp, jaýap beremiz.

Covid-19 vırýsy qalaı taraıdy?

Koronavırýstar ádette adamnan adamǵa juǵady. Olar aýaǵa naýqas adam túshkirgen kezde taraıdy. Covid-19 dertimen aýyryp júrgen adamnan basqa adamǵa vırýs tez juǵady.

Analızden alǵashynda Covid-19 tabylmaı, keıin tabylýy múmkin be?

Infekııanyń alǵashqy kezeńinde vırýs anyqtalmaýy da múmkin. Sondyqtan dárigerler birneshe ret analız alady. Eger adamnan Covid-19 sımptomdary baıqalsa, biraq analız qorytyndysy vırýs joǵyn kórsetse, demek adamǵa bul koronavırýs juqpaǵan.

Karantınde jatqan adam Covid-19 vırýsyn tarata ala ma?

Covid-19 vırýsy úshin 14 kún karantın óte mańyzdy. Sebebi vırýstyń ınkýbaııa ýaqyty kóp degende 14 kúnge sozylady. 14 kúndik karantınnen shyqqan adamnan vırýs tabylmasa, ol qoǵamǵa qaýip tóndirmeıdi. Sebebi eki aptada sımptomdar baıqalmasa, analızi taza bolsa, demek ol adam saý.

Adamdar nege bir-birinen 1-2 metr qashyqtyqta júrýi tıis?

Ádette koronavırýs juqqan adam túshkirgen kezde vırýs aýyz ıa muryn arqyly 1-2 metrge deıin taraıdy. Sondyqtan túshkirip, jótelip júrgen adamnan kem degende 1-2 metr alys júrgen jón.

Júkti áıelderge bul vırýs jyldam juǵa ma?

Aıaǵy aýyr áıelderge vırýs jyldam juǵatyny jaıly naqty derek joq, ıaǵnı belgisiz. Biraq júkti áıel basqa ınfekııalar juqqanda aǵzasynda ózgeristerdi birden sezedi. Al jalpy ekiqabat áıelge tumaý tıse, JRBI juqsa qatty aýyrýy múmkin.

Koronavırýstan qaza bolǵan adamnyń jerleý rásimine barýǵa bola ma?

Covid-19 koronavırýsynan qaza bolǵan adamnyń máıitine qol tıgizýge bolmaıdy. Deneni jýyp, jerleýge daıyndaǵan soń kórýge bolady. Biraq máıitti súıýge, qushaqtaýǵa tyıym salynady. Dinı salt-joralǵy boıynsha máıitti jýý kerek bolsa, jergilikti ımamdar, din ókilderi jáne jerleý bıýrosynyń adamdarymen aqyldasqan jón.

Covid-19 azyq-túlik, qatyrylǵan ıa muzdatylǵan tamaq arqyly juǵa ma?

Covid-19 vırýsynyń tamaq arqyly juqqany jaıly derek joq. Jalpy, koronavırýstar ústel ústinde kóp ómir súre almaıdy. Demek tamaq qoraptary men paketterdiń syrty arqyly vırýstyń juǵý qaýpi óte az.

Basqa elden kelgen taýarlar men qoraptar arqyly vırýs juǵa ma?

Qazirge deıin shetelden ımporttalǵan taýarlar arqyly Covid-19 vırýsy juqqany jaıly derek joq.

Kún jylynsa Covid-19 vırýsy toqtamaı ma?

Covid-19 vırýsyna aýa raıy jáne qandaı temperatýra áser etetini áli anyqtalmady. Tumaý, sýyq tııý sııaqty dertter qys túse taraıdy. Biraq tumaý basqa mezgilderde de tımeıdi degendi bildirmeıdi. Dál qazir Covid-19 vırýsynyń kún jylynǵanda basylatyny ıa basylmaıtyny belgisiz. Bul vırýs áli tolyq zerttelgen joq. Ǵalymdardyń jumysy áli jalǵasyp jatyr.

Uıaly telefon, gadjetterdi súrtip tazalaý kerek pe?

Dárigerler syrttan kelgen soń telefonnyń syrtyn spırtti maılyqtarmen súrtýge keńes beredi. Al telefonnyń syrtqy qabyn sabyndap jýyp, keptirip alǵan jón. Bastysy qolyńyzdy jıi jýyp, adam kóp jınalatyn jerge barmaýǵa tyrysyńyz. Qoldy qalaı jýý kerek? Tómendegi vıdeodan kóre alasyz.

foto "Azattyq" radıosynan alyndy

"Azattyq" radıosy

 

Pikirler