Syrtqy atributikaǧa elıkteu jäne sol dıni äreketterdı közsız qabyldau köne ädetı älı künge deiın är türlı aǧymdaǧy mūsylmandardyŋ özara arasynda Mūhammed aitty/körsettı dep siynyp tabynu kezındegı qoldary nemese aiaqtary qalai tūru kerektıgı turaly bır bırımen daulasuy toqtar emes.Oǧan sebep mūsylmandardyŋ siynu atributikasy Qūranǧa deiın köpqūdaişylarda bolǧanyn bılmegenı bolyp tabylady .
Äldeqaşan Köne Mysyrda siynu kezınde qoldy kökırekke bailaityn:
Tabylǧan müsınderge qarasaq, būl täjırbie zoroastriilıkterge de tän bolǧanyn köre alamyz:
Al mıne osylai mūsylmandar siynady:
Mūsylmandardyŋ arasynda qoldy kökırekten tömen bailau täjırbiesı de bar:
Būl da zoroastriilıkterdıŋ täjırbiesıne ūqsaidy:
Qyzyǧy, qoldy qalai bailau kerektıgı turaly mūsylmandar bır bırımen auyzdary köpırgenşe daulasady. Hanbalitter (salafitter) qoldy kökırekke bailau kerek dep sanaidy, al hanafitter (Äbu Hanifa mäzhaby) qoldy kındıkten tömen bailau kerek dep aitady, sonymen qatar barlyǧy Mūhammedke sılteu jasaidy. Bıraq endı, sondai täjırbie tıptı Mūhammedke deiın köpqūdaişylarda bolǧany anyq.
Köne Mysyrda siynuşylar qoldaryn üstıge köterıp, alaqandaryn aldy jaqqa qaratyp jaiatyn:
Mūsylmandar, atap aitqanda hanbalitter (salafitter), būl qimyldy qabyl aldy:
Köpqūdaişylar būl qimyldy otyru qalpynda qaitalaityn:
Būl qimyldy da mūsylmandar, atap aitqanda şiitter qabyl aldy:
Köne mysyrlyqtar öz qūdailarynyŋ aldynda eŋkeiıp, iıletın:
Būny mūsylmandar yqylasty türde qaitalaidy:
Köne köpqūdaişylar qūdailaryna siynyp tabynǧan kezde qoldaryn sozyp, alaqandaryn üstıge qaratatyn:
Būl qyzyqty fotoǧa qaraŋyzdarşy. Ortada abyz äielder tūr. Olardyŋ qoldary qalai tūrǧanyna jäne qai jaqqa baǧyttalǧanyna nazar audaryŋyzdar. Üstıde – özderın qūdai dep ataǧan bileuşılerı:
Al būl jerde bız 3 abyzdy körıp tūrmyz: bırınşısı syi tartyp tūr, ekınşısı sūrap tūr, al üşınşısı alyp tūr. Sondai-aq bırınşısı men ekınşısı oidan qūrastyrylǧan qūdailarǧa bet audaryp tūr, al üşınşısı bolsa jan-jaǧynan alyp qaraǧanda özderın qūdai sanaityn adamdarǧa ündeu jasauda:
Al mıne zoroastriilıktıŋ abyzdary Ahura-Mazdaǧa jäne onyŋ alty kömekşısıne siynyp tūr:
Sosyn ündeuden keiın köne mysyrlyqtar qūdailardyŋ oŋ jauaby tıkelei siynuşyǧa tüsuı üşın betterın alaqandarymen sipaityn:
Būny da mūsylmandar qaitalauda:
Siynu kezındegı būl qimyldardyŋ barlyǧy ejelgı tarihqa ie, bıraq bızge būnyŋ barlyǧy Mūhammadtan kelgen dep üiretedı. Būnyŋ olai emestıgı anyq. Onyŋ üstıne, būl qimyldar Qūranda sipattalmaǧan. Qūranda siynu bailanysy kezınde tūru, tızede tūru jäne säjdege jyǧylu kerek dep aitylǧan. Būl qimyldardyŋ qandai da bır baǧytqa degen qatysy joq. Olar siynuşynyŋ tek ışkı küiın ǧana bıldıredı.Sonymen qatar mūsylmandar 5 uaqyt namazda özderı tüsınbeitın arab tılınde jalbarynyp dūǧa jasaidy.Būl baryp tūrǧan absurd jäne körsoqyrlyq pen nadandyq,sebebı Qūranda tüsınbeitın tılde Qūdaimen bailanysqa şyǧuǧa( namaz oquǧa) tiym salynǧan. Jaratuşyda jäne onyŋ tarabyna siynatyndai belgılı bır oryn da joq. Al alaqandardy belgılı bır jaqqa qaratu, eŋkeiıp, iılu jäne alaqandarmen bettı sipau bolsa, mūsylmandarǧa köpqūdaişylardyŋ qūdailaryna degen siynulary kezındegı qimyldarynan kelgen. Sondai kümändı qimyldar daulasuǧa tūra ma? Odan görı Jaratuşymen bailanysu qūrani ädıstemege nazar salu jaqsyraq emes pe?
Avtordyŋ pıkırı redaksiianyŋ közqarasyn bıldırmeidı!
Tabylǧan müsınderge qarasaq, būl täjırbie zoroastriilıkterge de tän bolǧanyn köre alamyz:
Al mıne osylai mūsylmandar siynady:
Mūsylmandardyŋ arasynda qoldy kökırekten tömen bailau täjırbiesı de bar:
Būl da zoroastriilıkterdıŋ täjırbiesıne ūqsaidy:
Qyzyǧy, qoldy qalai bailau kerektıgı turaly mūsylmandar bır bırımen auyzdary köpırgenşe daulasady. Hanbalitter (salafitter) qoldy kökırekke bailau kerek dep sanaidy, al hanafitter (Äbu Hanifa mäzhaby) qoldy kındıkten tömen bailau kerek dep aitady, sonymen qatar barlyǧy Mūhammedke sılteu jasaidy. Bıraq endı, sondai täjırbie tıptı Mūhammedke deiın köpqūdaişylarda bolǧany anyq.
Köne Mysyrda siynuşylar qoldaryn üstıge köterıp, alaqandaryn aldy jaqqa qaratyp jaiatyn:
Mūsylmandar, atap aitqanda hanbalitter (salafitter), būl qimyldy qabyl aldy:
Köpqūdaişylar būl qimyldy otyru qalpynda qaitalaityn:
Būl qimyldy da mūsylmandar, atap aitqanda şiitter qabyl aldy:
Köne mysyrlyqtar öz qūdailarynyŋ aldynda eŋkeiıp, iıletın:
Būny mūsylmandar yqylasty türde qaitalaidy:
Köne köpqūdaişylar qūdailaryna siynyp tabynǧan kezde qoldaryn sozyp, alaqandaryn üstıge qaratatyn:
Būl qyzyqty fotoǧa qaraŋyzdarşy. Ortada abyz äielder tūr. Olardyŋ qoldary qalai tūrǧanyna jäne qai jaqqa baǧyttalǧanyna nazar audaryŋyzdar. Üstıde – özderın qūdai dep ataǧan bileuşılerı:
Al būl jerde bız 3 abyzdy körıp tūrmyz: bırınşısı syi tartyp tūr, ekınşısı sūrap tūr, al üşınşısı alyp tūr. Sondai-aq bırınşısı men ekınşısı oidan qūrastyrylǧan qūdailarǧa bet audaryp tūr, al üşınşısı bolsa jan-jaǧynan alyp qaraǧanda özderın qūdai sanaityn adamdarǧa ündeu jasauda:
Al mıne zoroastriilıktıŋ abyzdary Ahura-Mazdaǧa jäne onyŋ alty kömekşısıne siynyp tūr:
Sosyn ündeuden keiın köne mysyrlyqtar qūdailardyŋ oŋ jauaby tıkelei siynuşyǧa tüsuı üşın betterın alaqandarymen sipaityn:
Būny da mūsylmandar qaitalauda:
Siynu kezındegı būl qimyldardyŋ barlyǧy ejelgı tarihqa ie, bıraq bızge būnyŋ barlyǧy Mūhammadtan kelgen dep üiretedı. Būnyŋ olai emestıgı anyq. Onyŋ üstıne, būl qimyldar Qūranda sipattalmaǧan. Qūranda siynu bailanysy kezınde tūru, tızede tūru jäne säjdege jyǧylu kerek dep aitylǧan. Būl qimyldardyŋ qandai da bır baǧytqa degen qatysy joq. Olar siynuşynyŋ tek ışkı küiın ǧana bıldıredı.Sonymen qatar mūsylmandar 5 uaqyt namazda özderı tüsınbeitın arab tılınde jalbarynyp dūǧa jasaidy.Būl baryp tūrǧan absurd jäne körsoqyrlyq pen nadandyq,sebebı Qūranda tüsınbeitın tılde Qūdaimen bailanysqa şyǧuǧa( namaz oquǧa) tiym salynǧan. Jaratuşyda jäne onyŋ tarabyna siynatyndai belgılı bır oryn da joq. Al alaqandardy belgılı bır jaqqa qaratu, eŋkeiıp, iılu jäne alaqandarmen bettı sipau bolsa, mūsylmandarǧa köpqūdaişylardyŋ qūdailaryna degen siynulary kezındegı qimyldarynan kelgen. Sondai kümändı qimyldar daulasuǧa tūra ma? Odan görı Jaratuşymen bailanysu qūrani ädıstemege nazar salu jaqsyraq emes pe?
Avtordyŋ pıkırı redaksiianyŋ közqarasyn bıldırmeidı!
Serık RYSJANOV
