Astanada jańadan ashylǵan Áskerı-tarıhı mýzeıdiń ekspozıııalary kópshilik nazaryna usynyldy.
«Mýzeı 1998 jyly Nursultan Nazarbaevtyń sáýlettik ıdeıasymen salynǵan ǵımaratta ornalasqan. Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń áskerı-tarıhı mýzeıi ornalasqan ǵımarat jumysynyń jańalyǵy – onyń kópfýnkıonaldyǵynda bolyp otyr. Ǵımaratta mýzeıdiń ózinen basqa konert zaly, ýaqytsha kórmeler zaly bar, sondaı-aq, onda Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstrliginiń Ortalyq orkestri men Ortalyq ansambli jumys jasaıdy», - deıdi uıymdastyrýshylar.
Qazirdiń ózinde mýzeı qorynda ejelgi kezeńnen búgingi kúnge deıingi qazaq halqynyń mádenıeti men áskerı tarıhynan syr shertetin eskertkishter, sırek kezdesetin eksponattar bar.
Mýzeıde Qazaqstan Qarýly Kúshteriniń zaly, Merzimdi kórmeler zaly, Ejelgi dáýir – XIX ǵasyr zaly, XX ǵasyrdaǵy áskerı tarıh zaly, XX-XXI ǵasyrlardaǵy qarý-jaraq zaly, Beıneleý óneri zaly, sondaı-aq, «Qazaqstan áskerı isiniń tarıhy» atrıýmy bar.
Atrıýmda qorǵanys qabilettiligi salasyndaǵy zamanýı jetistikter men ótken dáýirdi ushtastyratyn tarıh sabaqtastyǵyn sıpattaıtyn barelefter serııasy usynylǵan. Barelefter ártúrli tarıhı dáýirdegi kóshpeli qazaq jaýyngerleri qarý-jaraq túrleriniń erekshelikterin sıpattaıdy. Elimizdiń qazaq batyrlary men zamanaýı jaýyngerlerdiń ortasyndaǵy Qazaqstan Qarýly Kúshteri Joǵarǵy Bas qolbasshysy beınelengen «Máńgilik El» ortalyq kompozıııasy dańqty dástúrge degen adaldyqtyń nyshany.
QR Qarýly Kúshteri zalynda «Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń Bas Qolbasshysy N.Á. Nazarbaev» ekspozıııasy ornalasqan.
Mýzeıde alǵashqy qazaqstandyq snarıad, tank, áskerı samoletter men T-72, shabýyldaýshy Sý-25, «Tornado» kemesiniń maketteri qoıylǵan. Merzimdi kórmeler zalynyń ekspozıııasyna «AMPIR» elıtalyq antıkvarıat salonynyń kollekııasy qoıylǵan.
"Ejelgi dáýir – XIX ǵasyr" zaly qazaq halqynyń qarý jasaý sheberliginiń damý tarıhyn kórsetedi. Munda Qazaqstan aýmaǵynan tabylǵan tas dáýirinen bergi jádigerler qoıylǵan. XX ǵasyrdaǵy áskerı tarıh zalynda ótken ǵasyrdaǵy Qazaqstannyń áskerı jáne jaýyngerlik tarıhynyń barlyq negizgi kezeńderimen baılanysty eksponattar kórsetiledi. Zalda Alash Orda avtonomdy memlekettik qurylymnyń qyzmeti, Uly Otan soǵysy, sondaı-aq qazaqstandyqtardyń 1979-1989 jyldardaǵy keńes-aýǵan soǵysyna qatysýy týraly arnaıy jáne biregeı ekspozıııalar bar. Dál osy zalda proekııalyq jabdyqtaý formatynda Keńes Odaǵynyń Batyrlary, Dańq ordeniniń kavalerleri, 1979-1989 jyldardaǵy keńes-aýǵan soǵysynyń ınternaıonal jaýyngerleri, sondaı-aq «Halyq qaharmany» joǵary memlekettik nagradalarynyń ıegerleri týraly aqparat kórsetiledi. Sonymen birge mýzeıge kelýshiler Reseı muraǵatynan alynǵan muraǵattyq qujattar jınalǵan ınteraktıvti kitappen tanysa alady.
Mýzeı qonaqtarynyń nazaryna tanymal 100-shi jáne 101-shi atqyshtar brıgadalarynyń qurylý tarıhy boıynsha biregeı qujattar, Uly Otan soǵysy jyldaryndaǵy fotosýretter men jeke qujattar usynylǵan. Qarý-jaraq zalynda XX-XXI ǵasyrdyń qarýlary usynylǵan. Ekskýrsııa barysynda mýzeı qonaqtary tapanshadan, avtomattan, granata atqyshtan, oqshashar men oq-dáriden bastap ártúrli qarý-jaraq túrlerimen, sondaı-aq XX-XXI ǵasyrdyń avıaııalyq joıý quraldarymen tanysa alady. Vıtrınalarda azamattyq soǵys jyldary, Uly Otan soǵysy kezeńine qatysy bar Qazaqstan Respýblıkasynyń Qarýly Kúshteri qoldanyp júrgen tapanshalar, sporttyq qarý, oq-dáriler, avıaııalyq joıý quraldary, jaıaý áskerge jáne tankige qarsy mınalar qoıylǵan.
Mýzeıdiń beıneleý óneri zalynda kórkem sýret, grafıka jáne músindeý buıymdary qoıylǵan. Zalda otandyq sýretshilerdiń Uly Otan soǵysy, azamattyq soǵys pen tóńkeris kezeńi, halyqtyq ereýil jetekshileriniń beınesin somdaǵan týyndylary bar. Grafıkada beıneleý óneriniń respýblıkalyq ulttyq mektebiniń qalyptasýy men qurylýyna súbeli úles qosqan sýretshilerdiń eńbekteri usynylyp otyr. Atap aıtqanda, olardyń oryndaýyndaǵy qazaq batyrlaryn beıneleıtin jumystar qoıylǵan, soǵys pen atom qarýyna qarsy taqyryp, qazaqstandyq ushqyshtar, Uly Otan soǵysyndaǵy qazaqstandyq batyrlar beınelenedi. Músinder arasynda Jambyl Jabaevtyń, saq patshaıymy Tomırıs, Uly Otan soǵysyndaǵy qazaqtyń batyr qyzdary Mánshúk Mámetova men Álııa Moldaǵulovanyń, qolbasshy marshal Konevtiń portret-músinderi ornatylǵan.
Aıta óteıik, atalǵan mýzeı 1 jeltoqsan kúni QR Tuńǵysh Prezıdenti kúnine oraı ashylǵan bolatyn. Mýzeı qorynda qazirgi ýaqytta 6 myńnan astam eksponat saqtalǵan.
BAQ.KZ
