Qazaqstandaǵy ýaqyt birtutas saǵat beldeýine kóshkennen keıin Reseıden elektr energııasyn satyp alý kólemi kúrt ósti, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
Qazaqstandyqtar densaýlyǵyna ǵana emes, elektr energııasy úshin tólemaqy óskenine de shaǵymdanýda.
Atameken Business arnasynyń habarlaýynsha, Qazaqstanda elektr energııasyn tutyný ósken. «KEGOC» AQ málimetinshe, 2023 jyldyń ekinshi jartyjyldyǵy men 24 jyldyń ekinshi jartyjyldyǵyndaǵy tutyný arasyndaǵy aıyrmashylyq shamamen 4%-dy qurady. Degenmen, tapshylyq joq. Óıtkeni óndiristiń ózi osy kezeńde 4,7%-ǵa ósti. Al, qoǵam belsendileri dabyl qaǵyp, petıııalar jasap, olardyń fızıkalyq jaı-kúıine ǵana emes, kommýnaldyq qyzmet aqysynyń ósýine de shaǵymdanýda. Olar bul problemalardy birtutas ýaqytqa kóshýmen tikeleı baılanystyrady. Belsendilerdiń aıtýynsha, zardap shegýde qarapaıym azamattar ǵana emes, bıznes ókilderi, memlekettik organdar da zardap shegip otyr.
«Adamdarǵa yńǵaısyz, sonymen birge túbirtekter boıynsha esep aıyrysýlarymyz aıtarlyqtaı ósti, tipti biz úshin úı túbirtekteri 100-den 200 kVt-qa artty… Barlyǵy elektr energııasy jetpeıdi dep aıǵaılaıdy. Ýaqyt óte kele olar elektr energııasynyń qunyn ádeıi kóbeıtedi», - deıdi qoǵam belsendisi Olga Iýrkovskaıa.
Kommýnaldyq tólemderdegi aıyrmashylyqty eshkim áli baıqamaǵanymen, respondentterdiń kópshiligi ózderiniń jalpy fızıkalyq jaǵdaıyndaǵy ózgeristerdi atap ótti.
Degenmen, keıbir sarapshylar bul ádetke aınalǵan másele dep sendiredi. Kerisinshe, bir ýaqyt beldeýine kóshý densaýlyqqa paıdaly áser etedi.
Mysaly, qoldanbaly hronobıologııa mamany Bolat Nurqojaev ýaqyttyń ózgerýi adam aǵzasynyń ishki bıorıtmine oń áser etedi degendi alǵa tartady.
"Bul ǵylymı negizdelgen sheshim, álemdik ǵylymda birde-bir zertteý, elektr energııasyn únemdeý nemese shyǵyndar kórsetkishteriniń aýysýy dáleldenbegen. Sonymen qatar, ozyq ýaqytty qoldanýdyń densaýlyqqa zııany kóptegen zertteýlermen dáleldendi, sondyqtan Ǵylym tek standartty ýaqytty qoldanýdy jaqtaıdy", - dedi qoldanbaly hronobıologııa mamany Bolat Nurhojaev.
Qalaı bolǵanda da, 1 naýryzda birtutas ýaqyt beldeýine kóshýge baılanysty shyǵyndar aıtarlyqtaı ózgerdi. Sol ýaqyttan beri «KEGOC» AQ ǵana Reseıden elektr energııasyn ótken jyldmen salystyrǵanda shamamen 3 mıllıard teńgege artyq satyp aldy.
«Qazaqstannyń Reseıden elektr energııasynyń ımporty: 2022 jylǵy 1 naýryz ben 31 qazan aralyǵyndaǵy kezeńde – 1 091,9 mln kVt/saǵ; 2023 jylǵy 1 naýryzdan 31 qazanǵa deıin – 3 742,8 mln.kVt/saǵ somasynda; 2024 jylǵy 1 naýryzdan 30 qyrkúıekke deıin – 2 562,3 mln.kVt/saǵ. «KEGOC» AQ Reseı Federaııasynan Qazaqstan Respýblıkasyna elektr energııasyn satyp alýdy qosa alǵanda, elektr energııasy aǵyndarynyń naqty memleketaralyq teńgerimindegi aýytqýlardyń saǵattyq kólemderiniń ornyn toltyrý úshin: 2022 jylǵy 1 naýryzdan 31 qazanǵa deıin – 13 027,2 mln.teńge somasynda 522,3 mln.kVtsaǵ; 2023 jylǵy 1 naýryzdan 31 qazanǵa deıin – 14 939,6 mln.teńge somasynda 817,5 mln.kVt/saǵ.; 2024 jyldyń 1 naýryzy men 30 qyrkúıegi aralyǵynda – 17 759,4 mln teńge somasynda 884,7 mln kVt/saǵ», - dep habarlady «KEGOC» AQ QazTAG redakııasynyń saýalyna jaýap bere otyryp.
Degenmen, korporaııa «KEGOC» AQ-da Qazaqstan Respýblıkasynyń basqa uıymdary Reseı Federaııasynan Qazaqstan Respýblıkasyna satyp alǵan elektr energııasynyń quny týraly aqparat joq», - dep atap ótti.
Osy málimet BAQ-qa tarala bastaǵan soń Qazaqstan energetıka mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti mynandaı málimet taratty.
"Buǵan deıin júrgizilgen ýaqytty bir saǵatqa artqa aýystyrý elektr júıesiniń jumysynda eshqandaı úzilis nemese tutynýshylarǵa shekteýler týdyrmady. Eń joǵary júktemeler sol deńgeıde qaldy, jalǵyz ózgeris keshki eń joǵary tutynýdyń erterek bastalýy boldy. Degenmen, bul ósim tańerteń tutynýdyń tómendeýimen óteledi. 2023 jáne 2024 jylǵy qańtar-qyrkúıektegi málimetterdi taldaý elektr energııasyn tutynýdyń 4%-ǵa turaqty ósýin kórsetedi. Bul ósim ýaqyt beldeýleriniń ózgerýine baılanysty emes, halyqtyń jáne jalpy el ekonomıkasynyń tutynýynyń tabıǵı ósýine baılanysty. Mysaly, ákimshilik ýaqyt bir saǵatqa artqa jyljytylmaǵan EES Batys aımaǵynda tutyný ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 10,4%-ǵa ósti. Sonymen qatar, elektr energııasynyń biryńǵaı satyp alýshy mehanızmi engizilgennen keıin kórshiles elderden elektr energııasynyń ımporty ósti, óıtkeni eń joǵary saǵattarda tapshylyqty jabý úshin kórshi elderden elektr energııasynyń josparly aǵyndaryn uıymdastyrýǵa jáne elektr energııasyn tasymaldaýǵa múmkindik berdi. Josparlanǵan kezeńderge sáıkes respýblıkadaǵy barlyq iri elektr stanııalaryna kúrdeli jóndeý jumystaryn júrgizý qajet" delingen energetıka mınıstrliginiń ýájinde.
Esterińizge sala keteıik, bıyl 1 naýryzǵa qaraǵan túni Qazaqstan biryńǵaı ýaqyt beldeýine (UTC+5) aýysty. Saýda jáne ıntegraııa mınıstrligi bul másele boıynsha «qazaqstandyqtar olarǵa birneshe ret júgingendikten» ýaqytty aýystyrý týraly sheshim qabyldaǵanyn aıtady. Degenmen, qazaqstandyqtar el bıliginiń Qazaqstan azamattarynyń kelisiminsiz ýaqytty ózgertýin synaı berýde.