Qazaqstandaǧy uaqyt bırtūtas saǧat beldeuıne köşkennen keiın Reseiden elektr energiiasyn satyp alu kölemı kürt östı, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.
Qazaqstandyqtar densaulyǧyna ǧana emes, elektr energiiasy üşın tölemaqy öskenıne de şaǧymdanuda.
Atameken Business arnasynyŋ habarlauynşa, Qazaqstanda elektr energiiasyn tūtynu ösken. «KEGOC» AQ mälımetınşe, 2023 jyldyŋ ekınşı jartyjyldyǧy men 24 jyldyŋ ekınşı jartyjyldyǧyndaǧy tūtynu arasyndaǧy aiyrmaşylyq şamamen 4%-dy qūrady. Degenmen, tapşylyq joq. Öitkenı öndırıstıŋ özı osy kezeŋde 4,7%-ǧa östı. Al, qoǧam belsendılerı dabyl qaǧyp, petisiialar jasap, olardyŋ fizikalyq jai-küiıne ǧana emes, kommunaldyq qyzmet aqysynyŋ ösuıne de şaǧymdanuda. Olar būl problemalardy bırtūtas uaqytqa köşumen tıkelei bailanystyrady. Belsendılerdıŋ aituynşa, zardap şegude qarapaiym azamattar ǧana emes, biznes ökılderı, memlekettık organdar da zardap şegıp otyr.
«Adamdarǧa yŋǧaisyz, sonymen bırge tübırtekter boiynşa esep aiyrysularymyz aitarlyqtai östı, tıptı bız üşın üi tübırtekterı 100-den 200 kVt-qa artty… Barlyǧy elektr energiiasy jetpeidı dep aiǧailaidy. Uaqyt öte kele olar elektr energiiasynyŋ qūnyn ädeiı köbeitedı», - deidı qoǧam belsendısı Olga Iýrkovskaia.
Kommunaldyq tölemderdegı aiyrmaşylyqty eşkım älı baiqamaǧanymen, respondentterdıŋ köpşılıgı özderınıŋ jalpy fizikalyq jaǧdaiyndaǧy özgerısterdı atap öttı.
Degenmen, keibır sarapşylar būl ädetke ainalǧan mäsele dep sendıredı. Kerısınşe, bır uaqyt beldeuıne köşu densaulyqqa paidaly äser etedı.
Mysaly, qoldanbaly hronobiologiia mamany Bolat Nūrqojaev uaqyttyŋ özgeruı adam aǧzasynyŋ ışkı bioritmıne oŋ äser etedı degendı alǧa tartady.
"Būl ǧylymi negızdelgen şeşım, älemdık ǧylymda bırde-bır zertteu, elektr energiiasyn ünemdeu nemese şyǧyndar körsetkışterınıŋ auysuy däleldenbegen. Sonymen qatar, ozyq uaqytty qoldanudyŋ densaulyqqa ziiany köptegen zertteulermen däleldendı, sondyqtan Ǧylym tek standartty uaqytty qoldanudy jaqtaidy", - dedı qoldanbaly hronobiologiia mamany Bolat Nūrhojaev.
Qalai bolǧanda da, 1 nauryzda bırtūtas uaqyt beldeuıne köşuge bailanysty şyǧyndar aitarlyqtai özgerdı. Sol uaqyttan berı «KEGOC» AQ ǧana Reseiden elektr energiiasyn ötken jyldmen salystyrǧanda şamamen 3 milliard teŋgege artyq satyp aldy.
«Qazaqstannyŋ Reseiden elektr energiiasynyŋ importy: 2022 jylǧy 1 nauryz ben 31 qazan aralyǧyndaǧy kezeŋde – 1 091,9 mln kVt/saǧ; 2023 jylǧy 1 nauryzdan 31 qazanǧa deiın – 3 742,8 mln.kVt/saǧ somasynda; 2024 jylǧy 1 nauryzdan 30 qyrküiekke deiın – 2 562,3 mln.kVt/saǧ. «KEGOC» AQ Resei Federasiiasynan Qazaqstan Respublikasyna elektr energiiasyn satyp aludy qosa alǧanda, elektr energiiasy aǧyndarynyŋ naqty memleketaralyq teŋgerımındegı auytqulardyŋ saǧattyq kölemderınıŋ ornyn toltyru üşın: 2022 jylǧy 1 nauryzdan 31 qazanǧa deiın – 13 027,2 mln.teŋge somasynda 522,3 mln.kVtsaǧ; 2023 jylǧy 1 nauryzdan 31 qazanǧa deiın – 14 939,6 mln.teŋge somasynda 817,5 mln.kVt/saǧ.; 2024 jyldyŋ 1 nauryzy men 30 qyrküiegı aralyǧynda – 17 759,4 mln teŋge somasynda 884,7 mln kVt/saǧ», - dep habarlady «KEGOC» AQ QazTAG redaksiiasynyŋ saualyna jauap bere otyryp.
Degenmen, korporasiia «KEGOC» AQ-da Qazaqstan Respublikasynyŋ basqa ūiymdary Resei Federasiiasynan Qazaqstan Respublikasyna satyp alǧan elektr energiiasynyŋ qūny turaly aqparat joq», - dep atap öttı.
Osy mälımet BAQ-qa tarala bastaǧan soŋ Qazaqstan energetika ministrlıgınıŋ baspasöz qyzmetı mynandai mälımet taratty. "Būǧan deiın jürgızılgen uaqytty bır saǧatqa artqa auystyru elektr jüiesınıŋ jūmysynda eşqandai üzılıs nemese tūtynuşylarǧa şekteuler tudyrmady. Eŋ joǧary jüktemeler sol deŋgeide qaldy, jalǧyz özgerıs keşkı eŋ joǧary tūtynudyŋ erterek bastaluy boldy. Degenmen, būl ösım taŋerteŋ tūtynudyŋ tömendeuımen öteledı. 2023 jäne 2024 jylǧy qaŋtar-qyrküiektegı mälımetterdı taldau elektr energiiasyn tūtynudyŋ 4%-ǧa tūraqty ösuın körsetedı. Būl ösım uaqyt beldeulerınıŋ özgeruıne bailanysty emes, halyqtyŋ jäne jalpy el ekonomikasynyŋ tūtynuynyŋ tabiǧi ösuıne bailanysty. Mysaly, äkımşılık uaqyt bır saǧatqa artqa jyljytylmaǧan EES Batys aimaǧynda tūtynu ötken jyldyŋ säikes kezeŋımen salystyrǧanda 10,4%-ǧa östı. Sonymen qatar, elektr energiiasynyŋ bıryŋǧai satyp aluşy mehanizmı engızılgennen keiın körşıles elderden elektr energiiasynyŋ importy östı, öitkenı eŋ joǧary saǧattarda tapşylyqty jabu üşın körşı elderden elektr energiiasynyŋ josparly aǧyndaryn ūiymdastyruǧa jäne elektr energiiasyn tasymaldauǧa mümkındık berdı. Josparlanǧan kezeŋderge säikes respublikadaǧy barlyq ırı elektr stansiialaryna kürdelı jöndeu jūmystaryn jürgızu qajet" delıngen energetika ministrlıgınıŋ uäjınde.Esterıŋızge sala keteiık, biyl 1 nauryzǧa qaraǧan tünı Qazaqstan bıryŋǧai uaqyt beldeuıne (UTC+5) auysty. Sauda jäne integrasiia ministrlıgı būl mäsele boiynşa «qazaqstandyqtar olarǧa bırneşe ret jügıngendıkten» uaqytty auystyru turaly şeşım qabyldaǧanyn aitady. Degenmen, qazaqstandyqtar el bilıgınıŋ Qazaqstan azamattarynyŋ kelısımınsız uaqytty özgertuın synai berude.
