Álemdik deńgeıdegi úzdik oqý orny MIT deńgeıinde bilimi bar neırohırýrg 20 jyldan keıin medıına salasyndaǵy tabysty jumysyn tastap, taýǵa kóship ketti. Bul týraly amerıkalyq dáriger óziniń Goobie and Doobie atty YouTube arnasynda aıtty, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
Dáriger Gýbı kóp jyldar boıy medıınalyq bilim alyp, alty jyldyq neırohırýrgııa rezıdentýrasyn bitirip, kún saıyn birneshe sátti operaııa jasaǵan. Biraq medıınada 20 jyl naýqastardy emdegennen keıin, neırohırýrg stress pen uıqynyń jetispeýshiliginen salmaq tastaǵanyn aıtady.
Massachýsets tehnologııalyq ınstıtýtynyń túlegi 38 jastaǵy er adam ashkózdik týraly aýyr oıdan aryla almaǵan.
YouTube arnasynda jarııalaǵan 50 mınýttyq beıne jazbasynda dáriger Gýbı AQSh-taǵy medıınalyq júıe "emdelýge kómektesý" úshin emes, onyń ornyna "aýrýhanalar aqsha tabýy úshin" qurylǵanyn túsingenin aıtady.
Dáriger taýda tikeleı efır arqyly kórermenmen medıına salasyn tastaý týraly sheshiminiń naqty sebebimen bólisti.
«Men neırohırýrg boldym. MIT kolledjine túsip, tórt jyl medıınalyq oqý ornynda jáne alty jyl neırohırýrgııa boıynsha bilim aldym.
Men bulardyń barlyǵyn óz oılarymdy anyqtaý úshin aıtyp otyrmyn, óıtkeni kóp faktor áser etýde. Eger basqalar men sııaqty qıyn jaǵdaıǵa tap bolsa, onda meniń oqıǵam olarǵa kómektesip qalar», dep túsindirdi ol.
Jaqsy jalaqyǵa jáne qurmetti laýazymǵa ıe bolǵanyna qaramastan, ol baqytsyz bolǵanyn jáne ony uzaq ýaqyt boıy túsine almaǵanyn aıtady.
Ol hırýrg retinde ozyq tehnologııalardy qoldaný arqyly birneshe ota jasasa da, biraq óz aýrýynyń túpki sebebin eshqashan sheshe almaǵanyn túsindiredi.
«Men adamdarǵa kómektesýge tyrystym, biraq bul operaııalar máseleni sheshpedi. Bul keıbir adamdarǵa ózin jaqsy sezinýge kómektesedi, keıbireýler birqalypty, keıbireýler nasharlaıdy.
Men minsiz operaııa jasasam, adamdar jaqsarady dep oıladym, biraq bul árdaıym oń bola bermedi... Bul meni qatty mazalady», - dedi ol.
Sondaı-aq, ol natrııi az jáne ósimdik negizindegi dıetany tutynatyn, kúndelikti jattyǵýlar jasaıtyn, jaqsy áleýmettik qoldaýǵa ıe, temeki shekpeıtin, jıi ishpeıtin, jaqsy uıyqtaıtyn jáne stressti basqarýdyń joldaryn tapqan adamdardy jıi emdeıtinin aıtty. Biraq onyń aıtýynsha, medıına júıesindegi ashkózdik oǵan úlken másele týdyrǵan.
«Bizdiń medıınalyq júıemiz bulaı qurylmaǵan... Aýrýhana kóp aqsha tabýy kerek jáne ekonomıkalyq ósý kerek.
Másele mynada, eger siz emdelýshilerdi dári nemese operaııasyz emdeýge kómektesetin joldy tapsańyz, aýrýhana men dáriger úlken qıyndyqqa ushyraıdy.
Eger siz naýqastardy emdeýge kómektesýdiń jolyn tapsańyz jáne bul úshin olardan aqy ala almasańyz, onda siz jaı ǵana jumyssyz qaldyńyz», - deıdi dáriger.
«Men medıınanyń maqsaty durys emes jerde júrgendeı sezindim. Onyń maqsaty - emdeýde emes, otalardan, dárilerden aqsha tabý boldy.
Ne bolyp jatqanyn túsingennen keıin mende etıkalyq turǵydan úlken másele týyndady. Men ózim senbeıtin jumyspen aınalystym».
Biraq dáriger Gýbı otbasyn asyraý úshin ota jasaýdy jalǵastyrýǵa májbúr bolǵanyn aıtady.
«Men ishteı solyp jáne denemniń ólip jatqanyn baıqadym», - dep bólisti ol.
Alaıda ol máselelerin áıelimen talqylaǵan soń, medıına salasyn tolyǵymen tastap, naqty josparsyz jumys isteý sheshimin qabyldaıdy.
«Júregińizdi tyńdańyz, sizdi jaqsy kóretin adamdarǵa súıenińiz jáne ne bolsa da sizge qajet nárseni jasańyz», dedi ol vıdeonyń sońynda.
