2024 jylǵy 5 shildede Qaraǵandy qalasynda Qazaqstanda atom elektr stanııasyn (AES) salý máselesi boıynsha jarııa talqylaý ótti. Qoǵamdyq talqylaýǵa qala turǵyndary, qoǵam qaıratkerleri men ekologtar qatysty.
Tyńdaý aıasynda Energetıka mınıstrliginiń, «Qazaqstandyq atom elektr stanııalary» JShS, Ulttyq ıadrolyq ortalyq jáne Iadrolyq fızıka ınstıtýtynyń ókilderi sóz sóılep, AES salýdyń artyqshylyqtary, qazirgi atom stanııalarynyń qaýipsizdigi, jumys prınıpteri jáne AES-tiń qorshaǵan ortaǵa jáne adam densaýlyǵyna áser etý deńgeıi týraly aıtyp berdi.
QR EM Atom energetıkasy jáne ónerkásip departamenti dırektorynyń orynbasary Gúlmıra Mýrsalova óz sózinde Qazaqstanda AES salý eldiń energetıkalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etý úshin strategııalyq mańyzdy sheshim bolyp tabylatynyn atap ótti.
Onyń aıtýynsha, Memleket basshysy 2019 jyly atom elektr stanııasyn salý máselesin kótergen. Bes jyl buryn Prezıdent óz sózinde bul máseleni halyqpen mindetti túrde talqylaıtynymyzdy aıtty. Máseleniń erekshe mańyzdylyǵyn túsine otyryp, memleket talqylaý proesin uıymdastyrdy.
«AES kómirsýtek resýrstary men energııany syrttan tutynýdy azaıtatyn turaqty jáne senimdi energııa kózi bolyp tabylady. Energııa tutynýdyń artýy jáne tómen kómirtekti ekonomıkaǵa kóshý qajettiligi jaǵdaıynda atom energetıkasy ońtaıly sheshim bolyp tabylady. AES kómirqyshqyl gazyn jáne basqa parnıktik gazdardy is júzinde shyǵarmaıdy, bul onyń ekologııalyq taza joba ekenin kórsetedi», - dedi G. Mýrsalova.
«Qazaqstandyq atom elektr stanııalary» JShS Bas dırektory Tımýr Jantıkınniń aıtýynsha, Qazaqstanda AES ornalastyrý aýdanyn tańdaý boıynsha zertteýler júrgizildi, olardyń nátıjeleri AEHA-men baǵalandy. AEHA qorytyndysynda AES-ti Balqash kóline jaqyn ornalastyrýǵa kedergi keltiretin faktorlar joq ekendigi atap ótildi.
«QR Ulttyq ıadrolyq ortalyǵy» RMK bas dırektory Erlan Batyrbekov zamanaýı reaktorlardyń qaýipsizdigi týraly aıtyp berdi. Ol atom salasynyń ulttyq kásiporyndarynyń biliktiliginiń joǵary deńgeıin jáne qolda bar kadrlyq áleýetin atap ótti. QR Ulttyq ıadrolyq ortalyǵy qoldanystaǵy jáne perspektıvaly ıadrolyq reaktorlardyń qaýipsizdigin negizdeý úshin atom energetıkasynyń jetekshi jetkizýshilerimen birlesip zertteýler júrgizedi. Zertteý nátıjeleri álemde jumys istep turǵan AES-terde qoldaý tapty -dep túsindirdi E. Batyrbekov.
Kezdesýdi qorytyndylaı kele, qatysýshylar AES salý jobasy týraly jurtshylyqty odan ári habardar etýdiń jáne Qazaqstanda atom energetıkasyn damytýǵa baılanysty máselelerdi talqylaýǵa azamattardy belsendi tartýdyń mańyzdylyǵyn atap ótti.
Esterińizge sala keteıik, Memleket basshysy Qazaqstanda AES salý máselesi boıynsha jalpyulttyq referendým ótkizýge bastamashy boldy.
Aǵymdaǵy jyldyń maýsym aıynda Qasym-Jomart Toqaev referendým bıyl kúzde ótetinin málimdedi.
