Qazaqstanda AES salýǵa úmitkerlerdiń ishindegi qytaılyq CNNC kompanııasynyń ókili Lı Iýdıng ózderiniń tájirıbesi jaıly bólisti, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly.
Qytaı Ulttyq ıadrolyq kompanııasynyń bas ókiliniń orynbasary Qazaqstanda qýattylyǵy 1 GVt bolatyn bir atom elektr stanııasynyń qurylysynyń quny 20 mıllıard ıýandy (Ulttyq banktiń qazirgi baǵamy boıynsha 1,359 trıllıon teńge nemese 2,8 mıllıard dollar) quraıtynyn, qurylys jumysy bes jylǵa sozylatynyn habarlady.
«Bir blok 20 mıllıard ıýan dy quraıdy. Qurylysqa bes jyl ketedi.», - dedi qytaılyq CNNC kompanııasynyń ókili Lı Iýdıng KazAtomExpo kórmesi aıasynda Kýrsıv saıtynyń tilshisine.
Osylaısha, eger qurylys úshin qytaılyq merdiger tańdalsa, Qazaqstanda 2035 jylǵa deıin AES salý josparlanýda. Jalpy qýaty 2 GVt bolatyn eki bloktan turatyn AES qurylysynyń quny 5,6 mlrd dollardy quraıtyny aıtyldy. Respýblıka bastapqyda 2,4 GVt bolatyn atom elektr stanııasynyń boljamdy qunyn 10 mıllıard dollar jáne qurylys merzimi 10 jyl dep jarııalaǵan bolatyn. Biraq keıin sarapshylar, atap aıtqanda, Qazaqstandyq atom elektr stanııalarynyń JShS (QAES, «Samuryq-Qazynanyń» enshiles uıymy) ókilderi ony birtindep 15 mıllıard dollarǵa deıin arttyrdy.
CNNC ókiliniń aıtýynsha, Qazaqstan respýblıkalyq referendýmda oń sheshim qabyldap, sondaı-aq Franııadan, Reseıden, Qytaıdan jáne Ońtústik Koreıadan birneshe kompanııalar qatysatyn konkýrsta Qytaı tarapy tańdalsa Qytaı korporaııasy stansa qurylysy boıynsha Qazaqstandaǵy AES-ny ýaqytyly iske qosýǵa bar kúsh-jigerin salady.
«Sizder bizdiń kórshimizsizder. Biz tek dos qana emespiz, baýyrlar retinde sizdermen odan saıyn jaqyn bolǵymyz keledi, shynaıy dos bolǵymyz keledi. Kóshbasshylarymyz da máńgilik dostyq týraly aıtady – bul birlese jumys isteý, alǵa basýdy birge alǵa jyljytý degendi bildiredi. Sondyqtan óz tarapymyzdan biz sizdermen árqashan dos bolýǵa daıynbyz», - dedi Lı Iýdýn salý-paıdalaný-berý (BOT) shemasy boıynsha atom elektr stanııasyn salý múmkindigi týraly suraqqa jaýap berý barysynda.
Salý-paıdalaný-berý (BOT) shemasyna sáıkes, atap aıtqanda, Rosatom Túrkııada Aqkýıý atom elektr stanııasyn salýda. Bul joba aıasynda bloktardan alynatyn elektr energııasynyń bir bóligin túrik tarapy aldyn ala kelisilgen tarıf boıynsha satyp alýǵa kepildik beredi, biraq reseılik tarap nysannyń qurylysyn jáne qarjylandyrýyn derbes qamtamasyz etedi. Stanııa jalpy qýaty 4800 MVt bolatyn tórt VVER-1200 qondyrǵysynan turady. Reseı memlekettik korporaııasynyń basshysy Alekseı Lıhachev 2023 jyldyń qyrkúıeginde Aqkýıý qurylysynyń quny bıylǵy jyldyń maýsymynda 23–24 mıllıard dollar bolatynyn málimdedi. Kelisimge sáıkes, túrik tarapy birinshi eki bloktan elektr energııasynyń 70 paıyzyn jáne ekinshi eki bloktyń 30 paıyzyn 1 kVt/saǵ úshin 12,35 amerıkandyq entten (Ulttyq banktiń aǵymdaǵy baǵamy boıynsha 59,73 teńge) satyp alady.
