Bügın, 6 mausym Äzerbaijan astanasynda türkı memleketterı Parlamenttık Assambleiasynyŋ (TürkPA) HIII plenarlyq otyrysy jäne Assambleia Keŋesınıŋ otyrysy öttı. Is-şaralarǧa Mäjılıs töraǧasy Erlan Qoşanov bastaǧan Qazaqstan Parlamentınıŋ delegasiiasy qatysty.
Türkı memleketterı parlamentterı basşylarynyŋ bügıngı kezdesuı «Türkı Älemı aldyndaǧy jasyl kökjiekter: jasyl kün tärtıbıne qol jetkızudegı parlamentterdıŋ rölı» taqyrybyna arnaldy.
Sapar Äzerbaijan Respublikasynyŋ Prezidentı İlham Älievtıŋ parlamentter delegasiialarynyŋ basşylarymen kezdesuınen bastaldy. Äzerbaijan basşysy türkı memleketterınıŋ tabysty integrasiiasyndaǧy zaŋ şyǧaruşy organdardyŋ rölın atap öttı. Mäjılıs spikerı Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ sälemı men jyly lebızın jetkızdı.
«Bügınde Qazaqstan men Äzerbaijan bailanysy ülgı bolarlyq deŋgeide. Qasym-Jomart Kemelūly men Sızdıŋ aralaryŋyzdaǧy tyǧyz senımdı dialog – bızdıŋ tabysty yntymaqtastyǧymyzdyŋ kepılı. Qazaqstan men Äzerbaijan parlamentterı de osyndai senım men yntymaqtastyq ruhynda jūmys ıstep jatyr dep senımmen aita alamyn», – dedı Erlan Qoşanov.
TürkPA Keŋesınıŋ otyrysynda Ūiymǧa töraǧalyq etudı Äzerbaijan Respublikasynyŋ Milli Mäjılısı qabyldady.
Plenarlyq sessiiada söz söilegen Erlan Qoşanov TürkPA Qazaqstannyŋ bastamasymen türkı bırlıgın nyǧaitu üşın parlamenttık alaŋ retınde qūrylǧanyn atap öttı. 15 jyldan berı ūiym būl missiiany sättı oryndap keledı.
Jiyn taqyrybynyŋ özektılıgıne toqtalǧan Mäjılıs spikerı jasyl energetikaǧa köşu jäne kömırtegı beitaraptyǧy Ūiymǧa qatysuşy elder üşın klimattyq kün tärtıbındegı ortaq maqsat ekenın atap öttı.
«Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev būǧan erekşe köŋıl bölıp otyr. Qazaqstan klimat boiynşa halyqaralyq şarttar mındettemelerıne qol jetkızuge baǧyttalǧan jūmysty jürgızude. Mäselen, byltyr 2060 jylǧa deiıngı kömırtegı beitaraptyǧyna qol jetkızu strategiiasy bekıtıldı. Su jäne Salyq kodeksterı äzırlenude. Onda «Jasyl kün tärtıbı» eskerılude. Parlament būl jūmysqa tolyǧymen atsalysuda», – dedı Erlan Qoşanov.Mäjılıs töraǧasy «Jasyl Qazaqstan» ūlttyq baǧdarlamasynyŋ jüzege asyrylu barysy turaly aqparat berdı. Onyŋ aiasynda ekojüienı qorǧau boiynşa auqymdy jobalar qolǧa alynǧanyn aityp, klimattyŋ özgeruıne qarsy kürestegı Äzerbaijannyŋ bastamalaryna qoldau bıldırdı. Osyǧan bailanysty Erlan Qoşanov Äzerbaijanǧa biyl qaraşa aiynda Bakude ötetın Bırıkken Ūlttar Ūiymynyŋ Klimattyŋ özgeruı turaly negızdemelık konvensiiasy (COP29) taraptarynyŋ 29-konferensiiasynyŋ tabysty ötuın tıledı.
Sonymen bırge Mäjılıs spikerı jasyl ekonomika tauarlary men qyzmetterınıŋ standarttaryna ortaq közqaras qalyptastyru qajettıgıne nazar audardy.
Kezdesude taraptar TürkPA elderıne arnalǧan bırqatar modeldık zaŋ qabyldau mäselesın de talqylady. Olardyŋ qatarynda jeke derekterdı qorǧau, eŋbek naryǧynyŋ talaptaryna sai kadr daiarlau, sauda ökıldıkterı, ainalymǧa şyǧarylatyn önımderdıŋ qauıpsızdıgı men sapasy jäne temekı önımderın paidalanudy şekteu turaly zaŋ jobalary bar.
Assambleianyŋ XIII otyrysy alaŋynda negızgı sessiiadan bölek deputattardyŋ qatysuymen parlamentşı äielderdıŋ, jastar tobynyŋ, sondai-aq TürkPA aiasyndaǧy Parlament apparattary basşylarynyŋ kezdesulerı öttı.
TürkPA-nyŋ XIII plenarlyq otyrysynyŋ qorytyndysy boiynşa qatysuşylar Baku deklarasiiasyn qabyldady.
Sondai-aq otyrys künı parlamentter spikerlerı Äzerbaijan ūltynyŋ köşbasşysy Geidar Älievtıŋ ruhyna taǧzym etıp, Mäŋgılık alauǧa gül şoqtaryn qoidy.
