Şyŋǧystau jylaǧan kün. (Aqyn dosty azalau)

Keşe aqyn, Semeide şyǧatyn "Abai" jurnalynyŋ bas redaktory Mūratbek Ospanov qaitys boldy. Aqyn qazasyna orai keşe jariialanǧan Bauyrjan Omarūlynyŋ jazbasyn nazarlaryŋyzǧa ūsynamyz.  Bügıngı säskeden berı Abai elın mūŋ basyp tūr. Qara öleŋnıŋ qaǧbasy qonys tepken qasiettı mekennen taǧy bır şaiyr kettı. Bırjola kettı. Kelmeske kettı. Özge öŋırdıŋ aqyny boludyŋ jönı basqa da, Abai tuǧan topyraqtyŋ aqyny atanudyŋ joly bölek. Jörgekte jatqanyŋda jyrǧa şomyldyryp alatyn Şyŋǧystaudyŋ şaiyry bolǧan soŋ, şöptı de, şöŋgenı de öleŋ qyluǧa mülde qaqyŋ joq. Būl aqyn da solardyŋ soiynan-dy. Qazaqtyŋ eŋ myqty jyr jampozdarynyŋ özıne "sözınıŋ bırı - jamau, bırı - qūrau" dep qataŋ talap qoiǧan ūly Abaidyŋ ösken öŋırın örısıne ainaldyrǧan Mūratbek Ospanovtyŋ öleŋ ölkesındegı jorǧa jürısı qalyŋ oqyrmanǧa maǧūlym-dür. Sol Mūratbek tüs äletınde baqiǧa attandy. Jüregıne salmaq tüsıptı. Jyrynyŋ bärın jürekpen jazǧandykı şyǧar. Sonau student kezımızde qatar oqydyq. Kei jyldarda bır bölmede tūrdyq. Aqyn edı. Arqaly edı. Asau edı. Arqandauǧa könbeitın edı. Besınşı jataqhananyŋ şegırköz kommendanty Liubov Şalamai taŋ atpai matrasyna qosyp, körpe-tösegın köterıp ketkende, eş saspastan bos kereuetınıŋ tūsynda ılulı tūrǧan sergeldeŋı köp Sergei aqynnyŋ sūlu suretıne qarap otyryp: Bos jatyr menıŋ tösegım, Bozadan boldy-au keselım. Ne deiın saǧan, Esenin, Ne deiın saǧan, Esenin?!, - dep jyrlaǧan maŋǧaz Mūratbek qoi būl... Şyn aqyn-dy. Şynaiy jazatyn-dy. Öleŋnıŋ möldır tamşylarynan monşaq tüzetın. Taŋǧy şyqtai taza jyr kesteleitın. Tūnyq tūmadai tabiǧi şiǧyrlar şiratylyp tögılıp jatatyn onyŋ qara qalamynan. "Üzbeşı güldı, üzbeşı güldı, Ömırden onyŋ ümıtı bar ǧoi. Anyǧyn bılmei süimeşı qyzdy, Jıgıtı bar ǧoi, jıgıtı bar ǧoi...", - dep qiylǧan jany näzık şaiyrdyŋ ışkı älemı de ızgılık pen inabat iırımderıne toly edı. Sonau bır jyly KazGU-gradqa äkesı Qabiden ūlyn ızdep keldı. Bır-bırınıŋ auzynan tüsıp qalǧandai eken. Ūqsas bolǧanda da tıptı endı... Tek bıreuı tynbai öleŋ jazady. Ekınşısınıŋ öleŋ-söleŋde şaruasy şamaly. Sözderı ırı bolǧanymen, özderı jūqa, mınezderı sypa, moiyndary qylqiǧan ekı Ospanovtyŋ öŋ-kelbetıne, qarym-qabıletıne bıraz boilap körsem de, basqa pälendei aiyrmaşylyq taba almadym. Mūratbektıŋ myna bır şumaǧyn bükıl studentter qalaşyǧynyŋ jyrqūmar tūrǧyndary jatqa aitatyn: Aqyn deimız, öleŋ deimız, jyr deimız, Jyrymyzdy jyrtyp tastap jür kei qyz. Tatyp alsaq, talantpyz dep şyǧamyz, Taqym qysyp, nege tynyş jürmeimız?! Söitıp, özı noqtaǧa basy syimaityn aduyn asaudyŋ bırı bolsa da, basqa şaiyrlardy sabyrǧa şaqyratyn. Sauǧa sūraityn. Ara aǧaiyndyqqa keletın. Aqyndyq önerdı kielı sanaǧannan şyǧar.  Bıraq özı titımdei ekenıne qaramastan, sondai şaqar. Älgı bır jyryn jyrtyp tastap jürgen jyrpyldaq qyzdarǧa eşqaşan esesın jıbermeidı. Qarauyldyŋ qara balasy qyz-qyrqynnyŋ da, jıgıt-jeleŋnıŋ de artyq-auys qylyǧyn qalt ketırmei, qaǧyta qarpyp kelıp qalady. Qarpi da, tarpi da bıletın ol. Sol äuennıŋ bırı mynau: Sen külmeşı, külmeşı, namystanam, Sendeilerdıŋ külkısı tanys maǧan. Talai-talai tarqyldaq-barqyldaqtar, Külkısımen janymdy janyştaǧan... İä, onyŋ jany talai janyştaldy. Tynyştalǧanşa tüireldı. Tüirelgen de, küirelgen de şyǧar. Külkılerden de, tülkılerden de zäbır körgen boluy mümkın. Ana bır jyldary Abai auylynyŋ balasy, "Abai" jurnalynyŋ bas redaktory Mūratbek aqyn ırı qalalarǧa da ara-tūra at basyn tırep qoiatyn. Jūqaltaŋdau jurnalyna qarajat ızdeidı. "Sender barda, tender bar", - dep, qūzyrly mekemelerge de bır soǧyp qaitady. Būiyrǧany bolsa, alady. Al endı būiyra qoimasa: Bermeseŋ, bermei-aq qoi lottaryŋdy, Bäzbıreu bilep tūr ǧoi köp daryndy. Öltırmei öleŋımmen asyrarmyn, Ärtürlı äleumettık toptarymdy, - dep ändetıp, qara öleŋ men qara sudy qanaǧat körıp, auylyna jol tartady. Abaiyna attanady. Semeiıne syrǧidy. Qarauylyna qaitady. Ömır boiy sol ölkenı meken ettı. Eşqaida jyljyǧan joq. Sol ölkede tynys tapty. Tynyştyq tapty. Tylsym tynyştyq. Mäŋgılık tynyştyq... Tynyştyq demekşı, Tynyştyqbek köke, Syrbaz Semeidegı aqyndar armiiasynyŋ belgılı bahadürınen airylypsyz... Arǧymaqqa oq tiıptı. Aldymen sızge köŋıl aitamyz. Özıŋız basqaratyn Şyŋǧystaudyŋ şaiyrlar şeruınıŋ bır sarbazy kem bolatyn boldy endı... Aldyŋnan jarylqasyn, Mūratbek! Mūŋai, mūŋai... Bügın mūŋaiatyn kün, şerlı Şyŋǧystau...  

Bauyrjan Omarūly