Ūlttyq statistika biurosy qazaqstandyqtardyŋ esımderı men tegıne qatysty 2021 jylǧy sanaq qorytyndysy boiynşa derekterdı ūsyndy, dep habarlaidy “Adyrna” portaly kaz.inform saityna sıltep.
2021 jylǧy sanaq kezınde Qazaqstanda Azamat esımdı 63 myŋ er adam jäne Arujan esımdı 73 myŋ äiel tūrǧan. Jariialanymdaǧy derekterge säikes, 10 retten köp kezdesetın 33 myŋnan astam esım jäne 100-den astam ret kezdesetın 29 myŋ tektıŋ bary anyqtaldy.
Sondai-aq, elektrondy kestede qazaqtardan keiın Qazaqstanda köp dep sanalatyn orys jäne özbek ūltynyŋ tanymal esımderı men tekterı körsetılgen.
10 000-nan astam ret 136 er jäne 146 äiel esımderı kezdesedı.
Osylaişa, er adamdar arasynda eŋ tanymal esımder Azamat (63 myŋ adam), Serık (53 myŋ adam), Marat (50 myŋ adam), äielderde — Arujan (73 myŋ adam), Madina (59 myŋ adam), Dinara (59 myŋ adam) boldy.
Erler men äielder arasynda bır mezgılde tanymal bolǧan esımder — Baqyt pen Säulet. Erlerge de, äielderge de tän esımderı bar adam sany — 585 myŋ.
Qazaq er esımderıne eŋ köp jalǧanǧan sözder — «bai», «bek», «jan», «han» boldy.
«Bek» ötken ǧasyrda öte tanymal bolǧanymen, 2000-şy jyldardan keiın bäseŋdei bastady.
Būl rette qūramynda «han» sözı bar esımder soŋǧy 30 jyl boiy tūraqty türde ösım körsetıp keledı.
Äiel esımderınde eŋ jiı kezdesetın «gül» sözı 1950 jyldardan bastap 2000 jyldarǧa deiın öte tanymal bolǧan.
Elektrondyq keste derekterıne säikes, qazaqtardyŋ qysqa esımderdı köbırek ūnata bastaǧanyn da baiqauǧa bolady.
Bır qyzyǧy, 70-80 jyldardy qospaǧanda erlerdıŋ esımı äielderdıkınen ūzaǧyraq bolǧan.
Qazaqstanda 10 000-nan astam ret 69 qazaq tegı kezdesedı.
Osylaişa, qazaqtyŋ alǧaşqy tekter üştıgıne Ahmetov (56 myŋ), Serık (39 myŋ), Omarov (36 myŋ) kırıp otyr.
Qazaqtar arasynda -ov, -ev, -in (-ova, -eva, -ina) jalǧaularyna aiaqtalǧan tekter ülesı 64 paiyzdan aspaidy.
Alaida, är jyly tuǧandardyŋ tekterın taldasaq, atalǧan jalǧaulary bar tekter ülesınıŋ azaiu dinamikasyn baiqauǧa bolady.
Sondai-aq diagrammaǧa qarap, köptegen qazaqstandyqtyŋ äkesınıŋ aty degende -vich, -vna jalǧaularynan görı -ūly/-qyzy degenge köşıp jatqanyn körıp otyrmyz.
Sondai-aq Qazaqstanda atymen de, tegımen de attas azamattar sany az emes.
Osy rette Serık Ahmetov (415) pen Aizere Serık (517) degen esımı men tegı bırdei adamdar eŋ köp.Ūqsas jaŋalyqtar
