2023 jyldyń basynan Soltústik jáne Ońtústik jarty sharlardaǵy kem degende 53 el men aýmaqta marjan rıfteriniń jappaı tússizdenýi tirkeldi, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly. Bul týraly Ulttyq muhıttyq jáne atmosferalyq ákimdik (NOAA) jáne Halyqaralyq korall rıfteri bastamasynyń (ICRI) zertteýshileri óz málimdemesinde aıtty.
Marjan rıfteririń tússizdenýi ıaǵnı, aǵaryp ketýi temperatýranyń, jaryqtyń nemese qorektik zattardyń ózgerýine baılanysty bolatyn qubylys. Marjandar úgitilýge ushyrap, olardyń ulpalarynda ómir súretin baldyrlar joıylǵanda da atalmysh jaǵdaı oryn alady. Bul marjandardyń tolyǵymen aǵaryp ketýine ákep soǵady.
Buǵan Florıdadaǵy rıfter, Karıb teńizi, Kosta-Rıka men Panama mańyndaǵy shyǵys tropıkalyq Tynyq muhıty, Avstralııadaǵy Úlken tosqaýyl rıfi, Ońtústik Tynyq muhıtynyń bólikteri, Parsy shyǵanaǵy jáne Aden shyǵanaǵy kiredi, deıdi zertteýshiler.
Bul sońǵy 10 jyldaǵy planetadaǵy ekinshi marjan rıfteriniń tússizdenýi. Sońǵysy 2017 jyldyń mamyrynda aıaqtalady. Associated Press agenttiginiń habarlaýynsha, buǵan úsh jyl boıy álemdik muhıttardyń jylynýyna ákeletin El-Nıno klımattyq modeli sebep bolǵan.
