Jyl saiyn köktem şyǧa su tasqyny bolyp, halyqty äure-sarsaŋǧa salady. Jylda qaitalatyn osy ürdıstı bır jola şeşuge bola ma?
Köktem kelgen saiyn su tasqynynan adam, mal şyǧyny, materialdyq şyǧyndarǧa jol berıledı. Mäselenıŋ basy-qasynda Tötenşe jaǧdai qyzmetınıŋ ökılderı, äkımdık adamdary bolmasa, halyq qalaulysy degen deputattardy köre almaisyŋ. Biylǧy erekşelık – su mäselesımen ainalysady degen jaŋa vedomstvo, Su resurstary jäne irrigasiia ministrlıgı qūrylǧannan berı su tasqyny bırınşı ret bolyp otyr. Alaida ıs basynda, su bögetterı men gidronysandar qasynda qazırgıdei syn saǧatta arnaiy mekemenıŋ ökılderın körmeisıŋ. Älı de sol baiaǧy Tötenşe jaǧdai qyzmetı men äkımdık ökılderı, jergılıktı tūrǧyndar janūşyryp jürgenı. Arnaiy ministrlık qūrylǧan soŋ jylda qaitalanatyn osy tüitkıldı bırjolata şeşuge bolmas pa edı?
Osy sūraqty «Auyl» partiiasynyŋ atynan Mäjılıs deputaty bolǧan Anas Baqqojaevqa qoidyq.
– Astananyŋ ırgesındegı Qoiandy auylyn su basyp, halyq köşenı jauyp tastady. Astanadan myŋ şaqyrym jerdegı auyldy aitpaǧanda elordanyŋ ırgesınde osyndai bolyp jatqanǧa «Auyl» partiiasy qandai reaksiia körsetedı?
– Endı «Auyl» partiiasynyŋ atynan jauap bermei-aq qoiayn. Būǧan deiın prezidentımız «Su qoimalaryn daiyndau kerek» dep aitty ǧoi. Menıŋ oiymşa, būl jerde Ükımettıŋ jıbergen qatelıgı bar. Jyl saiyn, köktemde osy mäsele tuyndaidy. Osynyŋ kosmotüsırılımderın jasap, qai jerde su köp jinalatynyn anyqtap, su qoimalaryn ūiymdastyru kerek edı. Bıraq ol jūmysty älı de bolsa eşkım qolǧa alǧan joq.
Jaqynda Su kodeksı keldı, onda bıraq tek sudyŋ mäselesı qarastyrylǧan. Al būǧan deiın prezident «20 su qoimasy qūrylu kerek» dep tapsyrma berdı. Ol 20 su qoimasy qalai qūrylady? Osy qoimany salatyn kezde köktemde su basyp ketetın aimaq nege eskerılmeidı degen sūraq tuyndaidy. Menıŋ oiymşa, osy jūmystardyŋ oryndaluyn talap etu kerek.
– Iаǧni, sızdıŋ aituyŋyzşa, är auylda su qoimasy bolu kerek qoi...
– Ärine. Är auyldyŋ su jinalatyn jerlerı bar. Zamanaui tehnika damyǧan kezde, sputniktık tüsırılımder bar kezde, osy mäsele nege eskerılmeidı? Men sony ūqpai qoidym. Sondyqtan da men Ükımetten osy jūmystardyŋ oryndaluyn talap etemın. Damba arqyly sudy jinaqtap, arnaiy su retınde paidalanuǧa bolady. Qazır bız HHI ǧasyrda ömır sürıp jatyrmyz ǧoi.
– «Auyl» partiiasy Qoiandy sekıldı su basqan aimaqqa baryp, halyqtyŋ jaǧdaiyn bıle me?
– Baryp jürmız ǧoi. «Auyl» partiiasynyŋ filialdary barlyq jerde bar. Būl mäseleler äleumettık jelıde köterılıp jatyr. Bıraq būl mäselenıŋ köterılgenınen ne paida? Onyŋ şeşu jolyn tabu kerek. Al şeşu joly Ükımettıŋ qolynda, sebebı aqşa solardyŋ qolynda. Būl mäsele jüielı şeşılu üşın köktemde su tūraqty jinalatyn jerlerge qoima salyp, paidalanuymyz kerek.
– Sızdıŋ oiyŋyzşa, būl mäselenı su qoimasy arqyly şeşuge bolady. Oǧan Ükımettıŋ pärmenı nege jetpei otyr?
– Ärine, būl mäselenı su qoimasy arqyly şeşuge bolady. Bıraq oǧan ükımettıŋ pärmenı jetpeidı emes, aqşa jetpeidı. Sodan keiın bızde qate ideialar köp ketıp jatady. Negızı ıske asyratyn şaruaǧa bailanysty jaqsy ideia kerek qoi. Aqşany tiımdı qūrtyp, tiımdı şyǧynǧa tüsıp, ony tezırek oryndaudyŋ amalyn taba almai jatyr.
Şynar Aqjanqyzy