Búgin, ıaǵnı 9 naýryzda tuńǵysh ǵaryshker Iýrıı Gagarınniń týǵanyna 90 jyl toldy, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly.
Iýrıı Gagarın 1934 jyly KSRO-nyń Batys oblysyndaǵy (qazirgi Smolensk oblysy) Klýshıno selosynda dúnıege kelgen. Ol ǵaryshqa ushqan alǵashqy adam retinde tarıhta qaldy.
1959 jyly 5 qańtarda KOKP Ortalyq Komıteti men KSRO Mınıstrler Keńesiniń qaýlysymen «Vostok-1» ǵarysh kemesimen ǵaryshqa alǵashqy ushýǵa ǵaryshkerlerdi irikteýdi bastaý týraly sheshim qabyldandy. KSRO Áskerı-áýe kúshteri 20 kandıdatty tańdap, usynýy kerek bolatyn.
Irikteý týraly bilip, sol jyldyń 9 jeltoqsanynda Gagarın ǵaryshkerlikke úmitkerler tobyna qosylýdy surap baıandama jazdy. Bir aptadan keıin Gagarın Máskeýge Ortalyq ǵylymı avıaııalyq gospıtalde tekserýden ótýge shaqyryldy. Medıınalyq komıssııa ony ǵaryshqa ushýǵa jaramdy dep tanydy - Iýrıı deni saý, fızıkalyq damyǵan, ózine senimdi jáne qajetti psıhologııalyq qasıetterge ıe boldy.
Bortynda Iýrıı Gagarın bar «Vostok-1» ǵarysh kemesi 1961 jyly 12 sáýirde Máskeý ýaqytymen tańǵy saǵat 09:07-de ushyryldy. Zymyrannyń kóterilýiniń basynda Gagarın «Kettik!» dep, sol sátti tarıhta máńgige qaldyrdy.
Jalpy ushý 108 mınýtqa (basqa derekter boıynsha 106 mınýtqa) sozyldy, osy ýaqyt ishinde «Vostok-1» Jerdi bir ret tolyq aınalyp ótip, josparlanǵandaı KSRO aýmaǵyna qondy.
1968 jyly 27 naýryzda Iýrıı Gagarın MıG-15 UTI ushaǵynda oqý-jattyǵý ushýyn oryndaý kezinde ushaq apatynan qaıtys boldy. Burynnan tanys mashınaǵa jáne qarsy oryndyqtaǵy tájirıbeli nusqaýshy Vladımır Serıogınniń basshylyǵyna qaramastan reıs Vladımır oblysy, Kırjach aýdany, Novoselovo aýyly mańynda apatqa ushyrady.