Bügın Qazaqstan Respublikasynyŋ Ekologiia jäne tabiǧi resurstar ministrı Erlan Nysanbaev Dubaida COP28 konferensiiasynda «Tau jüielerın, mūzdyqtar men erekşe türlerdı (Ortalyq Aziia pavilony) saqtau boiynşa klimattyq ıs-şaralar» plenarlyq otyrysynda söz söiledı, dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly.
Būl kezdesudıŋ ūiymdastyruşylary Qyrǧyzstan jäne Qar barysy men ekojüienı qorǧau jönındegı jahandyq baǧdarlamanyŋ (GSLEP) hatşylyǧy. Ekologiia jäne tabiǧi resurstar ministrı Erlan Nysanbaev öz sözınde barystyŋ Qazaqstan men Ortalyq Aziiadaǧy sirek kezdesetın ırı jyrtqyştardyŋ bırı ekenın, ol 1978 jyly elımızdıŋ Qyzyl kıtabyna engızılgenın atap öttı. Barys respublikanyŋ memlekettık rämızı bolyp tabylady jäne qazaq halqynyŋ baǧa jetpes tabiǧi jäne mädeni mūrasyn körsetetın ülken äleumettık mänı bar. Ötken ǧasyrdyŋ 80 jyldarynyŋ basynda Qazaqstandaǧy barystyŋ sany nebärı 180-200 dara boldy. Buhgalterlık esep boiynşa qazır elımızde 300-400-dei barys mekendeidı. Qazaqstan Ükımetı qabyldaǧan bırqatar jüielı şaralar qazırgı uaqytta barys sanyn ūlǧaituǧa mümkındık berdı. «Sonymen bırge, kölık infraqūrylymynyŋ damuy barystyŋ mekendeitın ortasynyŋ eleulı bölşektenuıne jäne populiasiiasynyŋ oqşaulanuynyŋ küşeiuıne äkeledı. Qala maŋynda eldı mekenderdıŋ köp boluy da januardy alaŋdatatyn faktor bolyp tabylady. Soŋǧy jyldary turister üşın qolaily jerler köbeiıp keledı. Al klimattyq jaǧdailardyŋ özgerıp, qar jamylǧysynyŋ azaiuyna bailanysty qysqy mausymda, barystyŋ jūptasu kezeŋınde turister aǧyny aitarlyqtai artty. Sondyqtan bızdıŋ aldymyzda erekşe qorǧalatyn tabiǧi aumaqtarda ekoturizmdı damytu men januarlardy qorǧau arasyndaǧy tepe-teŋdıktı saqtau mındetı tūr. Halyqaralyq mamandandyrylǧan ūiymdardyŋ ūsynystaryn äzırlei otyryp, barysty jäne onyŋ mekendeu oryndaryn tereŋ zertteu qajet», - dep atap öttı Erlan Nysanbaev. Sonymen qatar söz soŋynda kezdesuge qatysuşylardyŋ nazaryn qazırgı zamannyŋ ülken syn-qaterı Qazaqstandy da alaŋdatyp otyrǧan – klimattyŋ özgeruı problemasyn audardy. Aita ketu kerek, tauly ekojüielerdı, mūzdyqtar men qar barysyn saqtau mäselelerın talqylauǧa arnalǧan plenarlyq otyrysta Qyrǧyzstan, Moŋǧoliia, Nepal Federativtık Demokratiialyq Respublikasy, Özbekstan, Päkıstan, Täjıkstannyŋ tiıstı ministrlıkterınıŋ ökılderı, sondai-aq halyqaralyq serıktes ūiymdar da baiandamalar jasady: Şveisariianyŋ Qorşaǧan ortany qorǧau jönındegı federaldyq biurosy, Jahandyq ekologiialyq qor, Snow Leopard Trust, Taulardy keşendı damytudyŋ halyqaralyq ortalyǧy (ICIMOD). Sonymen qatar Ortalyq Aziia pavilonynda GSLEP halyqaralyq üilestıruşısı doktor Kustub Şarma GSLEP hatşylyǧynyŋ (Qar barysyn jäne ekojüienı qorǧaudyŋ jahandyq baǧdarlamasy) «Qar barysy – üşınşı poliustegı klimattyŋ özgeruıne beiımdelu jäne tūraqtylyq boitūmary» atty prezentasiia jasady.«Adyrna» ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
