Eki jyl buryn Arystan babtyń kesenesine bardym. Zııaratshylary bar, týrısteri bar, adam qujynap júr.
- Osy mańda Ózbekáli Jánibekov jatyr dep edi, qaı jaǵynan izdesek bolady?-dedim birer adamǵa.
- Týra júz, sosyn solǵa júz attasań aldyńnan shyǵady,- dedi.
Kúnde kelip jatqan joqpyz, Quran oqyp keteıik dep jaqyndasaq, kesene syrtynda uzyn-sonar kezek tur.
Ádemi kesene Arystan bab kesheniniń ansamblimen úılese qalypty. Qabir ústine qoıtas qoıǵan, jasyl mata jabylǵan.
Duǵamyzdy oqyp, asyqpaı qarap, syrtqa uzap shyqqan soń kúldim. Basymdy shaıqap-shaıqap qoıamyn.
- Ne boldy, nege kúldiń?- deıdi qasymdaǵy kisi.
– Oıpyrmaı, Qudaıdyń qudyreti-aı, bul kisi Qonaevtan qaǵajý, Nazarbaevtan shetqaqpaı kórgen edi. Al endi myna jatysyn qara. Arystan babqa kelgen myń san adam Ózbekáliniń basyna da baryp, úzdiksiz duǵa jasap ketip jatyr. Munan artyq qandaı panteon kerek? Dál mundaı qurmet basqa eshkimde joq,-dedim.
2018 jyly, áli Nazarbaev kúshinde turǵanda “Táýelsizdikten soń bılikten shettetilgen Ózbekáli Jánibekov” deıtin maqala jazam dep bul kisini biraz zerttegenim bar edi.
Sonda uqqanym, bul adam qazaq mádenıetine shyn máninde zor úles qosqan, zor ıntellektýal tulǵa eken.
Biraq bir úlken qatelik jibergen eken dedim ishteı).
Nazarbaevty Qaraǵandyda júrgen jerinen baıqap, ójet jigit ysyla bersin dep Máskeýge komsomol jıyndaryna tartyp, kóp aldynda sóıletip jetelegen ǵoı.
1991 jyly tamyzda kompartııa taraǵan kúni Nazarbaev Ózbekáli Jánibekovti týra alpys jasynda, kemeline kelip turǵanda zeınetke shyǵaryp jibergen. Nazarbaev mundaı tulǵalardy mańynda ustamaıtyn ádeti emes pe?
Keshe Sanjar Kerimbay bastaǵan “Otbasy hrestomatııasy” baspasy Ortalyq mýzeıde Ózbekáli Jánibekov týraly kitabynyń tusaýkeserin ótkizdi.
Sonda Ózbekáliniń ózinen aýmaıtyn bir kisimen sóılesip, kókeıimde júrgen suraqty qoıdym. Balasy eken.
- Ol kisi zeınetke densaýlyǵyna baılanysty shyǵyp pa edi?-dedim.
- Joǵa, densaýlyǵy tastaı bolatyn. Jumyssyz qalǵany janyna batty.
“Ózbekáli Jánibekovtiń istegen isin jaı tizip shyǵý úshin ǵana bir kitap kerek” deıtin Sherhan Murtazanyń sózi bar. Osy joly “Otbasy hrestomatııasy” sonyń ornyn toltyrypty.
Ókimetten bir tıyn almaı qazaq baspa isin damytyp júrgen jigitterge Alla razy bolsyn!
Asylhan Mamashuly
