16 qyrkúıek kúni "Adyrna" ulttyq portalynda "Aýǵan soǵysy ardagerleriniń eskertkishin jańǵyrtýǵa 257 mıllıon 590 myń teńge qarjy bólindi degen materıal jarııalanǵan edi. Osy maqalaǵa qatysty Mańǵystaý oblystyq Ishki saıasat basqarmasyna birqatar suraq joldaǵanbyz. Sol saýaldarǵa jaýap keldi. Mańǵystaýlyq sheneýnikter Aýǵan soǵysy ardegerleriniń qurmetine arnap 257 mıllıon 590 myń teńgege eskertkish ornatyp qana qoımaı, eski eskertkishti Munaıly aýdanyna kóshiretinin de málimdedi, - dep habarlaıdy Adyrna ulttyq portalynyń tilshisi.
"Adyrna" ulttyq portaly Mańǵystaý oblystyq Ishki saıasat basqarmasyna "Aýǵan soǵysy ardagerleriniń qurmetine arnalyp Aqtaý qalasynda 2005 jyly eskertkish ornatylǵan eken. Ol eskertkishti qaıta jańǵyrtýdyń ıdeologııalyq turǵyda qanshalyqty qajettiligi bar? "Mańǵystaý oblysynyń qarjy basqarmasy" memlekettik mekemesi bar eskertkishti qaıta jańǵyrtýǵa oblys qazynasynan 257 590 233.00 teńge bólgen. Osynshama kóp qarjy jumsaý arqyly oblys keńestik dáýirdiń eń ádiletsiz soǵysy sanalatyn Aýǵan qyrǵynyn ıdeologııalyq quralǵa aınaldyrýdy kózdep otyr ma?" degen saýal joldaǵan edi.
Bizden joldanǵan saýal mátini ıdeologııalyq negizge qurylǵan. "Keńestik dáýirdiń eń ádiletsiz soǵysy sanalatyn Aýǵan qyrǵynyn ıdeologııalyq quralǵa aınaldyrýdy kózdep otyr ma?" degen suraqtan-aq bul máselege Ishki saıasat basqarmasy tikeleı jaýap berý kerektigi kórinip tur. Biraq, qyzyǵy Mańǵystaý oblysynyń ıdeologııasyna Ishki saıasat basqarmasy emes, Aqtaý qalalyq ishki saıasat jáne tilderdi damytý bólimi jaýap beredi eken. Bizge jaýapty sol qalalyq mekeme jazypty. Bul - bir.
Ekinshiden, qalalyq ishki saıasat sózdiń basyn barlyq jaýapkershilikti oblys ákimine aýdarýdan bastapty. Qarańyz:
"Mańǵystaý oblysynyń ákimi N.A. Noǵaevtyń azamattyq qoǵam ókilderimen kezdesýi otyrysynyń 04.10.2022 jylǵy № 01-01/86 sandy hattamasynda ınternaıonalıst jaýyngerlerge arnalǵan eskertkishtiń eskızdik jobasyn jasaqtaý jáne eskertkishti ornatý máselesin pysyqtaý boıynsha tapsyrma berilgen bolatyn. Atalǵan tapsyrmaǵa sáıkes, «1979-1989 jyldary Aýǵanstanda Mańǵystaý oblysynyń qaza tapqan ınternaıonalıst-jaýyngerleriniń qurmetine Aqtaý qalasynda eskertkishti qaıta jańartý» jobasy ázirlenip, qorytyndyǵa sáıkes smetalyq qujattamalary jasaqtaldy. Qazirgi tańda atalǵan jumys boıynsha reıtıngtik-balldyq júıesin qoldaný arqyly konkýrstyq is-sharalar júrgizilýde".
Demek, resmı berilgen jaýapqa sensek 257 mıllıon 590 myń teńgege eskertkish ornatýǵa tapsyrma bergen Mańǵystaý oblysynyń ákimi Nurlan Noǵaev bolyp shyǵady. Noǵaev sonda Mańǵystaý halqynyń Qańtar oqıǵasynyń aldynda gazdyń qymbattaýyna qarsy kóterilgenin, bul bas kóterýdiń sońy memleketimizdiń shańyraǵyn shaıqaltyp jibere jazdaǵanyn umytyp ketkeni me?
Qazir 257 mıllıon 590 myń teńgege eskertkish ornatatyn kez emes. Onsyz da bar eskertkishti qaıta jańǵyrtýǵa qajettilik joq. Al, Mańǵystaý shendileri sonyń birin de qaperge almaı, Aqtaý qalasyna Aýǵan soǵysy ardagerlerine jańa eskertkish ornatyp berip, eskisin Munaıly aýdanyna kóshirmek kórinedi.
Aqtaý qalalyq ishki saıasat bóliminen kelgen jaýapta "Atalǵan eskertkish oblys ortalyǵy statýsy eskerile otyryp Aqtaý qalasynda ornalastyrylyp, buryn ornatylǵan eskertkish Munaıly aýdanyna kóshiriletin bolady. Joba boıynsha memorıaldyq keshen 5 bólikten turady: stendi bar kireberis, qaza tapqan aýǵan jaýyngerleriniń esimderi men portretteri bar stellalar, eki aýǵan jaýyngeriniń eskertkishi túrindegi ortalyq kompozıııa, «Soǵysta 10 jyl» kolonnasy jáne basqa da barlyq urys qımyldaryna qatysýshylardyń qurmetine arnalǵan stend. Memleketimizdiń qaýipsizdigin qorǵaý jolynda qaza tapqan, erlik kórsetken jaýyngerlerdiń, bozdaqtarymyzdyń eren eńbegi esh umytylmaýy tıis. Jobanyń basty maqsaty da osy. Iaǵnı, óskeleń urpaqty táýelsiz eldiń tarıhy, ótkeni men búgininen habardar etý, erlikti dáripteý, nasıhattaý" delingen.
Aýǵan soǵysy – ıdeologııalyq turǵyda tarıhtan áli kúnge ádil baǵasyn almaǵan maıdan. Keshegi Keńester odaǵynyń solaqaı saıasatynyń kesirinen sol ádiletsiz maıdanda myńdaǵan jastarymyz sheıit ketti. Árıne, ony eshkim joqqa shyǵarmaıdy. Biraq, qalalyq ishki saıasat bóliminiń sózimen aıtsaq, óskeleń urpaqqa táýelsiz eldiń tarıhyn, ótkeni men búginin nasıhattaý úshin bar eskertkishti kóshirip, onyń ornyna basqa eskertkish qoıýymyz kerek pe? Osy úshin memleket bıýdjetinen 257 mıllıon 590 myń teńge qarjy bólgizý qanshalyqty ádiletti?
2005 jyly ornatylǵan tarıhı eskertkishti Munaılyǵa kóshirip, onyń ornyna basqa eskertkish qoıý bul oblysta áleýmettik máseleniń bári sheshildi degendi bildire me?
Qanat BIRLIKULY,
«Adyrna» ulttyq portaly
