Jalpy biz es bilgeli jyndardyń atasy Ibilis ekenin estip, bilip, óstik. Eshbir ımam ne aýyl moldasy mynaý vıdeodaǵydaı Jaaan degen jynnyń atasy dep úıretpegen edi. Osy bizde dinı ıdeologııa durys emes nemese ımamdar durys jetkize almaıdy. Mynaý ne aıtyp otyr ózi? Shynynda dinı basqarmaǵa qarasty din ókili ma , álde aparǵan fırmanyń jaldamaly moldasy ma? Qazaq halqy óziniń janyna jaqyn adamyn janym dep aıtqan. Iaǵnı janym sózi bizder úshin eń qasterli sóz. Janym ana, janym áke, jan-jarym, jan baýyrym, degen qasterli de qasıetti sózderden quralǵan óleńder, ánder, tipti «Janym» degen kınofılmde bar. Sonyń barlyǵyn teriske shyǵaryp otyr ma mynaý? Sonda osy ýaqytqa deıin aıtylyp kelgen, „Janym ana” „jan-jarym” degen t.b sózder jyndardyń atasymen baılanysty bolǵany ma? Tipti uıaly telefonyna jaqyn adamyn osylaı saqtap qoıǵandar kóp ǵoı. Jubaıyn jaqyn adamyn osy sózben erkeletip júrgen, dinı saýaty az qanshama adamdar, mynaý vıdeodan keıin «Eı, senge» nemese atyn atap shaqyrýǵa kóshpesine kim kepil? Aıtqan sózine jaýap bersin.
Janym sózi ---syılastyqtyń, qurmettiń, iltıpattyń belgisi.
Mysaly men úshin „janym” sózi júregime jumsaq tıse , qulaǵyma jaǵymdy estiledi. Al, Óktem Altaevtyń „Janym bir kórip ǵashyq boldym saǵan” degen óleń joldary, Jynnyń atasyn bir kórip ǵashyq boldym saǵan bolǵany ma ? Ne sandyraq bul? Osy qajylyqqa aparatyn týr fırmalardyń mynaý vıdeodaǵydaı din ókilin kimder irikteıdi, Qazaqstan musylmandar dinı basqarmasy qadaǵalaıdy ma? Jalpy kim jaýapty? Álde toıǵa asaba jaldaǵan sııaqty qoly jetkenin alyp bara beredi ma?
Shtamp jasadyń ba, maǵynasyn durys ber, bolmasa úndeme. Qazaqqa keletin dúnıe bar, kelmeıtin dúnıe bar. Ýaǵyz aıtatyn kezde osynyń barlyǵy eskerilýi tıis. Onda bir ımam shyqsyn da «Mýka» sózi eshqandaı un emes, ol qaıǵyrý degen jaman sóz desin. Júreıik sosyn mıymyz ashyp mýkalap. Bulaı ne bolsa sony aıta berýge bolmaıdy. Onyń ústine asyl dinimiz ıslam da barlyq suraqtarǵa jaýap tabylady. Halyqtyń mıyn ashytpaı, tigisin jatqyzyp, jetkizý kerek. Izdengen ımamǵa qazaqta jetkizetin ádemi sózder kóp.
Bas salyp osyndaı shoshytatyn áńgime aıtýdan utylmasaq utpaımyz. Bundaı kelte maǵynasy bar ýaǵyzdarǵa toqtaý bolýy kerek. Men úshin ultymnyń bir-birin janym dep qurmettep júrgeni mańyzdy.
Adamdardyń meıirimi, jylýy, azaıyp ajyrasýlar kóbeıip bara jatqan mynaý zamanda, osy ándi jıi aıtyp berýge, tyńdaýǵa, keńes beremin. Otbasyn saqtap qalýǵa, qarym-qatynasty nyǵaıtýǵa kómektesedi.
Janym, janym, janym, deshi.
Syzyltyp salǵan ánim deshi,
Maǵan qarap kúlimdeshi sen.
[video width="226" height="400" mp4="https://adyrna.kz/content/uploads/2019/04/57461817_665922410512203_2438499147234410496_n.mp4"][/video]
Beıbit Qazybekov
