Búgin Alash kósemi Álıhan Bókeıhannyń týǵanyna 157 jyl toldy, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
Álıhan Nurmuhameduly Bókeıhan 1866 jyly qazirgi Qaraǵandy oblysy, Aqtoǵaı aýdanynda (burynǵy Semeı oblysyndaǵy Qarqaraly ýeziniń Toqyraýyn bolysy) týǵan.
Ata tegi Shyńǵys hannyń úlken uly Joshydan taraıtyn tóre tuqymy. Arǵy atasy ataqty Kókjal Baraq. Qazaqtyń sońǵy handarynyń biri Bókeı han osy Kókjal Baraqtyń balasy. Bókeıden Batyr, odan Myrzataı, odan Álıhannyń ákesi Nurmuhamed taraıdy.
Ákesi Nurmuhamed Álıhandy toǵyz jasynda moldaǵa oqýǵa berip, keıin mektepte bilim alady. Budan soń Qarqaraly qalasynyń úsh jyldyq ýchılıesine túsip, úzdik bitirip shyǵady. 16 jasynda Álıhan Ombynyń tehnıkalyq ýchılıesine túsedi, 20 jasynda Dala general gýbernator keńsesiniń usynys haty men qazaq qaýymdastyǵynyń shákirtaqysyna ıe bolǵan ol Sankt-Peterbýrgtegi Orman sharýashylyǵy ınstıtýtyna túsken. Oqýmen qatar, saıası, ádebı, ekonomıkalyq úıirmelerge atsalysyp, stýdenttik sherýlerge qatysqan. Álıhan jas kezinen-aq qazaq qaýymynyń ózekti máselelerin jan-tánimen túısinip ósedi.
Halqyna bilim men mádenıettiń aýadaı qajettigin jasynan uǵynǵan. Oqýdy bitire salysymen Ombyǵa kelip, qalanyń saıası-áleýmettik, qoǵamdyq jumystaryna belsene aralasady. «Narodnaıa svoboda» partııasyna ótip, qazaq zııalylary arasynda partııanyń shaǵyn tobyn qurady. Álıhan sol kezden bastap ózin saıası tulǵa retinde qalyptastyra bastaǵan.
Álıhan Bókeıhan men onyń senimdi serikteriniń bastamasymen «Qazaq» gazeti ashyldy, sol gazetke «Qyr balasy» degen atpen ózekti maqalalar jazdy. «Alash» partııasy, keıin Alash Úkimeti quryldy.
Avtonomııa retinde kúsh-qýatyn bekite túsken el zııalylary Alash áskerin jasaqtady. Álıhan Bókeıhan mıllıondaǵan qazaqty «Alash» ıdeıasynyń tóńiregine toptastyra bilgen tulǵa.
HH ǵasyrdyń basynan bastap Alashorda úkimeti taraǵanǵa deıin ol ult múddesi jolyndaǵy kúrestiń bel ortasynda júrdi.
1937 jyly 27 qyrkúıekte Álıhan Bókeıhan tutqyndalyp, bir aıdan keıin jalǵan jalamen 71 jasynda Máskeýde atý jazasyna kesiledi.
