"Qazaqtyŋ 30 million bolǧanyn köru armanym". Bügın jazuşy Dulat İsabekovtıŋ tuǧan künı

4641
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2022/12/37884181ce07a4c4.jpeg
Bügın qazaqtyŋ qalamy qarpymdy, oi men jazuy jüirık qalamgerı Dulat İsabekovtyŋ tuǧan künı. Qalamger tūnyq oiy, saf sanasymen seŋsennıŋ seŋgırıne aiaq basty. Oqyrmandaryna baǧa jetpes asyl tuyndylar syilaǧan qalamgerdı  tuǧan künımen "Adyrna" ūlttyq portalynyŋ atynan şyn jürekten qūttyqtaimyz.  Qazaqtyŋ qarymdy qalamgerı Dulat İsabekov 1942 jyly 20 jeltoqsanda Oŋtüstık Qazaqstan oblysy Arys audany «Lenin joly» auylynda tuǧan. 1963 jyly äl-Farabi atyndaǧy Qazaq memlekettık universitetın bıtırgen. 1963-68 jj. Qazaqstan Respublikasy Televiziia jäne radio habaryn taratu jönındegı memlekettık komitette aǧa redaktor, 1968-70 jj. «Qazaq Sovet ensiklopediiasy» bas redaksiiasynda aǧa ǧylymi redaktor, 1971-76 jj. «Jūldyz» jurnalynda bölım meŋgeruşısı, 1976-80 jj. «Jalyn» baspasynda redaksiia meŋgeruşısı, 1980-88 jj. QR Mädeniet minstrlıgı repertuarlyq-redaksiialyq alqasynyŋ bas redaktory, 1988-97 jj. Qazaq teledidarynyŋ bas redaktory, «Jazuşy» baspasynyŋ direktory, Qazaqstan Jazuşylar odaǧynyŋ hatşysy, 1997 jyldan Mädeniettanu ǧylymi institutynyŋ direktory bolǧan. Bügıngı taŋda respublikalyq mädeni-saraptamalyq «Mädeniet» jurnalynyŋ bas redaktory, T.Jürgenov atyndaǧy QazŪÖA-nyŋ professory. 1963 jyly «Jolda» atty alǧaşqy äŋgimesi Qazaqstan jazuşylarynyŋ «Zamandastar» degen äŋgimeler jinaǧyna endi. Sol jyly «Şoiynqūlaq» atty äŋgimesi «Leninşil jas» gazetiniŋ üş nömirine jariialanyp, jas jazuşyny oquşy qauymǧa keŋinen tanystyrdy. «Gauhar tas», «Dermene», «Peri men Perişte», «Tirşilik», «Ökpek jolauşy», «Biz soǧysty körgen joqpyz», «Qarǧyn»(roman, 1980) t.b. kıtaptary şyqqan. «Şoiynqūlaq», «Aqyramaştan nauryzǧa deiin», «Eskertkiş», «Sosializm zäulimi», «Konfrontasiia», «Talahan-186», «Bonaparttyŋ üilenui», «Ai-Petri aqiqaty», «Kempirler», «Şaldar», «Tynyştyq  küzetşisi»  sekıldı şyǧarmalary är jyldary jaryq kördi. Jekelegen povesteri men äŋgimeleri nemis, cheh, vengr, bolgar, qytai, türik, özbek jäne aǧylşyn tilderine audarylyp, şet el oqyrmandaryna da keŋınen taŋyldy. Jazuşynyŋ şyǧarmalary boiynşa «Gauhar  tas»  (1975), «Dermene»  (1994), «Tauqymet» («Tirşilik» povesi boiynşa, 1998), «Lotoreia» («Erjetkenşe» povesı boiynşa, 2013), «Baluan Şolaq» («Jaujürek» pesasy boiynşa, 2019) atty körkem filmder men «Äpke» atty pesasynyŋ negızınde teleserial tüsırılgen. Qazaq sahnasy tarihynda özındık orny bar 26-ǧa juyq pesanyŋ avtory. «Äpke»,  «Erteŋdi   kütu», «Mūragerler», «Kişkentai   auyl», «Eski üidegi eki kezdesu», «Tor», «Aktrisa», «Aqqu-Jibek», «Änşi qūstar festivali», «Mūŋlyq- Zarlyq» atty pesalary respublika sahnalarynan ūzaq jyldar boiy tüspei kele jatyr. Sankt-Peterburg, Omsk, London qalalary men Bolgariia, Täjıkstan, Türkiia, Özbekstan, Başqūrtstan siiaqty alys-jaqyn memleketterdıŋ sahnalarynda jiı qoiylyp jür. 2012 jyly jazuşynyŋ 70  jasqa   tolǧan   mereitoiyna orai ötken «İsabekov älemı» atty halyqaralyq teatr festivalıne alty otandyq, alty şetel teatrlary qatysty. 2014 jyly Ūlybritaniianyŋ astanasy London qalasynda «Qazaq ädebietınıŋ aptalyǧy» degen aidarmen D.İsabekovtıŋ şyǧarmaşylyǧyna qatysty mädeni ıs-şara  bolyp öttı. Kembridj universitetınde jazuşynyŋ «The little pearl and other stories» («Gauhar tas») degen äŋgıme-povesterı men pesasy eŋgızılgen aǧylşyn tılındegı jinaǧynyŋ tūsaukeserı; Londonnyŋ «Giant Olive Theatre» teatrynda Orzu Arts-tyŋ ūsynuyndaǧy «Ökpek jolauşy» spektaklınıŋ premerasy boldy. 2015 jyly 23-26 säuırde London qalasynda «Qazaq mädenietınıŋ künderı» degen atpen ötken festivalda aǧylşyn tılındegı «Bız soǧysty körgen joqpyz» povestı «We never know the war...» degen atpen jaryq körıp, 23 säuırde tūsauy kesıldı. 2016 jyly Mäskeudıŋ «Hudojestvennaia literatura» baspasynan 4 tomdyq şyǧarmalar jinaǧy jaryq kördı. 2017 jyldyŋ 1-7 qazan aralyǧynda London qalasynda jazuşynyŋ 75 jyldyq mereitoiyna orai «Qazaq önerınıŋ festivalı» degen atpen teatr festivalı ūiymdastyryldy. Būǧan M.Äuezov atyndaǧy Akademiialyq drama teatry, Respublikalyq memlekettık Kärıs muzykalyq komediia («Jaujürek», «Aktrisa») teatry qatysty. Pajarito teatry D.İsabekovtıŋ «Aqqu-Jıbek» pesasyn aǧylşyn tılınde sahnalady. Festival aiasynda D.İsabekovtıŋ aǧylşyn tılındegı «Aqqu-Jıbek» (Song of the swans / Sekection of plays. Audarǧan – Katarina Judelson) pesalar jinaǧy men Short Stories:  Dedicated to the   25th  Anniversary of Kazakhstan Independence atty elektrondy nūsqadaǧy kıtabynyŋ tūsaukeserı öttı. 2018 jyly «Qarǧyn» romany fransuz tılıne, «Erjetkenşe» povesı BŪŪ-nyŋ 6 tılıne audarylyp, «Ūlttyq audarma biurosy» qoǧamdyq qorynyŋ qoldauymen jaryq kördı. Qazaqstannyŋ Eŋbek erı, QR Memlekettık syilyǧynyŋ jäne Täuelsız Qazaq PEN-kluby men platinaly «Tarlan» syilyqtarynyŋ, «Dostyq», «Qūrmet» ordeninıŋ iegerı. Qazaqstannyŋ Qūrmettı jazuşysy.

"Adyrna" ūlttyq portaly

Pıkırler