Qazırgı älem tereŋ äleumettık jäne geosaiasi özgerısterdı bastan keşırude. Älemdık qauymdastyq üşın bırlık, etnomädeni jäne köpkonfessiialyq ärtürlılıktı saqtau, sondai-aq memlekettegı kelısım men tūraqtylyqty nyǧaitu būrynǧydan da maŋyzdy.
Būl turaly Qazaqstan Respublikasy Prezidentınıŋ janyndaǧy QazİS-nyŋ jetekşı ǧylymi qyzmetker Alşanskaia Anna “Adyrna” ūlttyq portalyna aityp berdı.
“Qazaqstannyŋ etnikalyq toptar arasyndaǧy mädeni özara ärekettestıktıŋ bıregei tarihy bar. Özara ärekettestık ömırdıŋ barlyq salalaryna - ömır salty men oilauyna, mentalitetıne jäne qūndylyq baǧdarlaryna enedı. Sonymen qatar, elımızde türlı ūlt ökılderınıŋ qatar ömır süruıne de qazaqtyŋ aşyqtyǧy men qonaqjailyǧy sebep boldy.
Qazaqstan el azamattarynyŋ bıregeilıgınıŋ qūramdas bölıgıne ainalǧan «ärtürlılıktegı bırlık» qaǧidatyn ūstanady. Qazaqstan halqynyŋ soŋǧy sanaǧy boiynşa halyq qūrylymynda qazaqtar 70,18%, orystar 15,81%, özbekter 3,22%, ūiǧyrlar 1,48%, ukraindar 1,36%, tatarlar jäne basqalar 1,06% qūraidy. El tūrǧyndarynyŋ 64,45%-y islam dının, 20,45%-y pravoslavielık hristiandyqty, 0,11%-y buddizmdı ūstanady.
Etnosaralyq ünqatysudyŋ körınıs beruındegı bıregei qūbylys – Qazaqstan halqy Assambleiasy. Memleket ūlttyq-mädeni bırlestıkterdıŋ, gazetterdıŋ, radio jäne telebaǧdarlamalardyŋ, teatrlardyŋ qyzmetıne qoldau körsetedı. Mäselen, elımızde 52 etnikalyq BAQ tırkelıp, 10 tılde şyǧarylady. Sonymen qatar, 1000-ǧa juyq etnomädeni bırlestıkter men olardyŋ filialdary bar. Orta bılımdı qazaq, orys, özbek, ūiǧyr, täjık jäne basqa tılderdı de aluǧa bolady”,- dedı ol.
Onyŋ aituynşa, Qazaqstannyŋ mūndai täjıribesı älemdık deŋgeide sūragysqa ie.
“Bıregei qazaqstandyq täjıribe älemdık deŋgeide sūranysqa ie. Qoǧamdaǧy beibıtşılık pen dialogty nyǧaitu maqsatynda Qazaqstanda 2003 jyldan berı älemdık jäne dästürlı dınder köşbasşylarynyŋ sezı ötkızılıp keledı. Jaqynda ötken kongress nätijesınde Deklarasiia äzırlenıp, ol BŪŪ Bas Assambleiasynyŋ 77-sessiiasynyŋ resmi qūjaty retınde taratyldy.
Osylaişa, qazaqstandyq qoǧamda etnomädeni ärtürlılık, eŋ aldymen, barlyq qazaqstandyqtardyŋ qūndy mädeni jetıstıkterımen almasuyna mümkındık beretın eldıŋ orasan bailyǧy men artyqşylyǧy ekenın tüsınu kerek. Mıne, būl jahandyq özgerıster jaǧdaiynda bızdıŋ bükıl qoǧamymyzdyŋ senımdı tıregı bolady”,- dep sözın qorytyndylady Anna.
