18 qaraşa – aqyn Temırşe Sarybaevtyŋ tuǧan künı. 40 jasynda Qyzylordadan Almatyǧa köşken aqyn 71 jasynda tuǧan jerıne qaita oralǧan. Äuelde qala ortalyǧynda päter jaldap tūrdy. Keiın qala şetindegi saiajaiǧa ornyqty. Odan keiın aqyn Qyzylorda qalasynan 30 şaqyrym jerdegi Qaraköl auylyna köşken. Qaraköldegı ǧūmyry 2-3 künnen aspady. Aqynnyŋ tuǧan künıne orai tuǧan jerındegı taǧdyry jaily epik jyrşy, änşı, küişı, etnomuzykatanuşy, folklorist Berık Jüsıptıŋ estelıgın ūsynamyz.
Ol kezde men eldemın, Mädeniet basqarmasynyŋ tūtqasyndamyn.
— Temkeŋ köşıp keldı. Aqyn Temırşe Sarybaev elıne kelıptı, - degen sözder būrq ete qaldy.
— Mıne, endı baramyn, sälem beremın, — dep jürgende: «Berıkjan!» - dep özı kırıp keldı, kürkırep.
Almatyda jürgendegıdei, aşylyp köp söilese almadyq. Şaruabasty ekenımdı körıp otyr. Sol ekı aralyqta bastyǧym da ızdep jatyr eken. Habarlasatynymdy aittym da, jürgızuşıme Temkeŋdı üiıne jetkızıp saludy tapsyrdym. Şyǧyp bara jatyp qūlaǧyma: «Şarua bar», — dep sybyrlady.
— Qaida toqtapty? - dedım jürgızuşımnen, aparyp salyp kelgen soŋ.
— Dachaǧa…
— Qaida?..
— Aǧa, dachaǧa toqtapty, semiasymen…
Bır türlı bolyp kettım. E, aitqysy kelgen şaruasy osy eken ǧoi. Ainalaiyn, aǧataiym-ai, senıŋ būl ötılıŋdı men şeşe almaimyn ǧoi. Olar da şeşepeidı. Künı tüsetın kısılerdıŋ sözı bolmasa.
Köp uaqyt ūzai qoiǧan joq, Temkeŋdı ızdep bardym. Ūzaq söilestık. Äkımnıŋ orynbasaryna kırıp, jaǧdaiyn bıldırgısı keletının, eŋ bolmasa jataqhana sūraitynyn aitty. Būl oiyn qoştamasam da, qarsy tūra almadym. Işım sezıp tūr. Özıŋ Qūdai bolmaǧan soŋ, köretıŋ künıŋ osy eken ǧoi.
Sonymen, bardyq arzu bolǧan älgı orynbasarǧa. Äuelı bır äŋgımenıŋ retıne ırkıldegen denesımen ekı iyǧy selkıldep küldı. Al baspana jaiy aitylǧanda… Körgensız eken, söktı. Sökkende de jaman söktı, jer-jebırıne jetıp.
— Sen kımsıŋ?! Myna elge ne ıstedıŋ, qandai eŋbegıŋ sıŋdı baspana sūraityndai? Ne betıŋmen kelıp tūrsyŋ menıŋ aldyma? Adam degen ūialu kerek qoi üp-ülken basyŋmen.
…Qūdai-au, myna körgensızdıŋ kabinetınıŋ esıgı qai jaǧynda edı? Tūtqasy bar ma edı, özı?
Teŋselıp kettım. Meŋdı qara kısı ǧoi, öŋı qoşqyldanyp, küreŋıtıp ketken eken. E, būl därmensız küide tūrǧan jannyŋ bır zamanda bokstan sport şeberı bolǧanyn, Alaşqa tanymal aqyn ekenın myna däiıs qaidan bılsın. Qalai qylaiyn, öleŋdı, önerdı tüsınedı dep kelgendegı siqynyŋ aqyry mynau.
Közım tüsıp kettı. Otyrǧan ornynan süiretılıp, äreŋ tūryp kele jatyr eken. Jügıre şyǧyp, aldyna tüsıp, esık aştym. Sonda baiqadym, tıptı qaraiyp ketıptı. Tılın jūtyp qoiǧan adam siiaqty, läm-mim dep auyz aşpady. Tek, menıŋ qyzmettık kölıgıme mınıp bara jatyp:
— Ättegen-ai, senıŋ sözıŋe beker qūlaq aspaǧan ekenmın, Berıkjan, - deuge jarady. Men kölıktıŋ esıgın japtym, syrtynan. Sülık qara "Kamri" jyljyp kettı.
Köp ūzaǧan joq: «Temkeŋ jürıp ketıptı…», — degen suyq habar sumaŋ ete qaldy. Bıreu kelıp üstıme qara suyq bırdeŋenı qotara salǧandai boldy. Ätteŋ-ai, qairan Temkeŋ, er-tūrmany bütındelmei ketken esıl süleiım-ai.
Amal qanşa, mäŋgılık jaiy tuǧan auylynan būiyrdy. Aqyn öldı, oryndalmaǧan armandarymen qosa kömıp qaittyq. Qalaǧa kelgen soŋ ony syrttai bılgen bırneşe jıgıt bas qosyp, tünımen esımızden tanǧanşa ıştık. Qoldan basqa eşteŋe kelmedı…
….Älgı nemenıŋ sol künı aqynǧa aitqan sözı qūlaǧymnyŋ tübınde älı tūr. Esıme tüsse keide tün ūiqymnan şoşyp oianamyn. Közımdı aşyp alsam qara terge şomyp, dem jetıspei jatady.
