Soŋǧy kezderı paraqşama köp pıkır jaza bermeimın. Sebebı dındar men dınsızdıŋ arasy aşylyp barady. Qazaq äuelden «Qūdai bır, Qūran şyn, paiǧambar haq!» dep sengen halyq. Es bılgelı ülkenderden osy sözdı estıp östık. Qazır dın arabtıkı, paiǧambar arabtıkı degen syŋaida pıkırler aitylyp, islamdy arabqa telu beleŋ alyp barady. Būǧan dındı radikalizm retınde körsetuşılerdıŋ de ülesı az emes.
Ärine, dınnen, jauapkerşılıkten, Qūdaidan bezgen adamǧa qylar qaiyr joq, dese de halyq retınde älı de Qūrandy qūrmettep, tırımız ben ölımızdıŋ igılıgıne paidalanyp jürgendıkten dın turaly aitpasqa bolmaidy. Ärı eldegı bolyp jatqan dın salasyndaǧy şeşımderge qatysty da pıkır sūraityndardyŋ qarasy az emes. Būl bet-auyzdy tūmşalauǧa qatysty pıkır bolmaq.
Memleket basşysy būl mäselege nazar audara otyryp, biylǧy ūlttyq qūryltaida «Ūlttyq kiım kiiu bırtındep qalypty körınıske ainalyp keledı. Būl – öte jaqsy ürdıs. Bet-jüzdı tūmşalaityn qara kiımnen görı özımızdıŋ ūlttyq kiımderımız äldeqaida artyq» degen pıkır aitqan edı. Endı mıne köp uaqyt ötpei elımızde bet-jüzdı tūmşalaityn kiımderge zaŋdyq tūrǧydan tiym salynyp otyr. Būǧan İslam dını boiynşa qara şaŋyraq sanalatyn QMDB da özderınıŋ ūstanymdary men tüsınıkterın bere ketıptı.
Osy tūrǧyda qoǧamda türlı pıkırler aitylyp, sūraqtar qoiylyp jatyr. Körşı elderdıŋ de täjıribelerıne süiene otyryp qabyldanǧan şeşımnıŋ oryndy ekendıgın aituşylardyŋ qarasy köp bolǧanymen, «dıni kiımge» tiym salu senım bostandyǧyna selkeu tüsırmei me deitınder de tabylyp jatyr. Mūny tıpten äsırelep memlekettık saiasi ūstanymynyŋ dındarlyqqa qaişy ekendıgın aitatyndar da tabylady.
Jalpy İslamdaǧy «äuret» tüsınıgı tūrǧysynan qarai otyryp niqab, paranja, chadra siiaqty kiım türlerın kiiudı mındet köretınder qanşalyqty mūny dındarlyqtyŋ körsetkışı sanaǧanymen būl dınnıŋ negızgı talaptaryna jatpaidy. Oramal turaly ünemı aitylatyn Qūrannyŋ Nūr süresınıŋ 31-aiatynda da bet-jüzdı jabu turaly naqty mındet aitylmaidy. Elımızde ǧasyrlar boiy ūstanyp kele jatqan Hanafi mazhabynda da äiel adamdardyŋ äuret jerlerı retınde bet-jüzı, ekı qoly, ekı aiaǧynan basqa jerlerı retınde qaralady. Aiattaǧy «özdıgınen aşyq tūratyn jerlerınen basqasyn» degende bet-älpetı men qoldaryn meŋzeidı. Äz. Aişadan jetken bır hadiste: «Äbu Bäkırdıŋ (r.a.) qyzy Äsma paiǧambardyŋ qasyna keldı. Paiǧambar sol kezde oǧan qaramai: «Äi Äsma! Äielder baliǧat jasqa tolǧan soŋ myna jerlerınen basqa jerlerı körınbeuı kerek» dep bet-älpetı men qoldaryn körsettı» (Äbu Däuıt, Libas 31) Tıptı, äielder namaz oqyǧan kezde de bet-jüzınıŋ aşyq boluyna rūqsat etken közqaras basym.
Sonymen bırge äiel adamnyŋ bet-jüzın tūmşalauy halqymyzdyŋ dästürınde de oryn almaǧan. Tırşılık qamynda bet-älpettı tūmşalau äielge ainalasyna qarau, tynys alu, tamaqtanu siiaqty mäseleler tūrǧysynan qiynşylyq tudyrady. Sondai-aq kuägerlık jasau üşın, neke qiylǧan kezde de äieldıŋ kım ekendıgın bılu qajettılıgı bar. Radikaldy ūstanymnyŋ da «äsıre dınşıldıktıŋ» de şegı joq. Tek, qalypty ūstanym men halyqtyŋ ruhani ūstynyn negızge alsaq, dındarlyqty ızgılıkpen ūştastyra alsaq dınnıŋ de, dındardyŋ da süikımı ketpes dep sanaimyn!
