2025 jyldyŋ 24 mausymynda M.O. Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner instituty men «Ǧylym ordasy» respublikalyq memlekettık käsıpornynyŋ ūiymdastyruymen körnektı ǧalym, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, akademik, QR Memlekettık syilyǧynyŋ iegerı Seiıt Asqarūly Qasqabasovtyŋ 85 jyldyǧyna arnalǧan «Akademik Qasqabasov fenomenı: Ǧylymi mektepter, teoriialar jäne täjıribeler» atty halyqaralyq ǧylymi-teoriialyq konferensiia öttı.
Konferensiia aiasynda Seiıt Qasqabasovtyŋ ǧylymǧa jäne ūlt ruhaniiatyna sıŋırgen eŋbegı, otandyq jäne älemdık folklortanudaǧy orny, qalyptastyrǧan ǧylymi mektebı jan-jaqty saralandy. Şaraǧa Seiıt Asqarūlynyŋ otbasy, otandyq jäne şeteldık ǧalymdar, memleket jäne qoǧam qairatkerlerı, joǧary oqu oryndarynyŋ, ǧylymi-zertteu instituttarynyŋ professor-oqytuşylar qūramy, qyzmetkerlerı men jas ǧalymdary qatysty.
Is-şara akademik Seiıt Asqarūly Qasqabasovtyŋ jarqyn ruhyna arnalyp, 1 minut ünsızdıkpen bastaldy. Būl ünsızdık – ūlttyq ǧylymǧa ölşeusız eŋbek sıŋırgen tūlǧanyŋ ūlt ruhaniiatyndaǧy biık ornyna degen tereŋ taǧzymnyŋ belgısı boldy.
Jiyndy M.O. Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ bas direktory, akademik, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Kenjehan Matyjanov jürgızdı. Kenjehan Islämjanūly kırıspe sözınde Seiıt Asqarūlynyŋ ǧylymdaǧy dara jolyn, ädebi mūraǧa degen tereŋ közqarasyn, şäkırt tärbieleudegı ūstanymyn jetkızdı. 
Şaranyŋ alǧaşqy bölımınde QR Parlamentı Senatynyŋ Töraǧasy Mäulen Äşımbaevtyŋ, QR Ǧylym jäne joǧary bılım ministrı Saiasat Nūrbektıŋ, QR Mädeniet jäne aqparat ministrı Aida Balaevanyŋ, Almaty qalasynyŋ äkımı Darhan Satybaldynyŋ qūttyqtau hattary oqylyp, tabys etıldı. Sonymen qatar bırqatar joǧary oqu oryndarynyŋ rektorlary, halyqaralyq ūiymdar basşylary ūiymdastyrylyp otyrǧan konferensiia jūmysyna sättılık tılep, qūttyqtau hattaryn joldady. Atap aitqanda:
-
«Qazaq gazetterı» JŞS bas direktory, akademik Dihan Qamzabekūly;
-
Türkı akademiiasynyŋ prezidentı Şahin Mäjıdūly Mūstafaev;
-
Reseilık belgılı jazuşy, «Hudojestvennaia literatura» baspasynyŋ bas redaktory Georgii Priahin;
-
Belarus Jazuşylar odaǧynyŋ töraǧasy, ädebiettanuşy Ales Karliukevich;
-
L.N. Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq universitetınıŋ Basqarma Töraǧasy – Rektory Erlan Bättaşūly Sydyqov;
-
Abai atyndaǧy Qazaq ūlttyq pedagogikalyq universitetınıŋ Basqarma Töraǧasy – Rektory Bolat Anapiiaūly Tılep;
-
äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ Basqarma Töraǧasy – Rektory Janseiıt Qanseiıtūly Tüimebaev;
-
«Ǧylym ordasy» ŞJQ RMK bas direktory Ūlar Orazǧaliūly Mūqajanovtan qūttyqtau hattary kelıp tüstı.
Şaraǧa arnaiy Astana qalasynan kelgen QR Parlamentı Senatynyŋ deputaty, akademik Darhan Qydyrälı QR Parlamentı Senatynyŋ Töraǧasy Mäulen Saǧathanūly Äşımbaevtyŋ qūttyqtau hatyn tabystap, akademik Seiıt Qasqabasovtyŋ qazaq folklortanu ǧylymyndaǧy köşbasşy rölın, ūlttyq ruhaniiatty jüielı zertteu men ǧylymi mektep qalyptastyrudaǧy erekşe eŋbegın atap öttı. Sondai-aq Seiıt Asqarūlynyŋ ǧylymi ızdenısterı tek Qazaqstan kölemınde ǧana emes, älemdık deŋgeide baǧalanuǧa laiyq ekenın aityp, bügıngı konferensiia sol biık tūlǧaǧa körsetılgen qūrmettıŋ jarqyn ülgısı ekenın jetkızdı.
Halyqaralyq konferensiianyŋ plenarlyq mäjılısınde QR Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Sauytbek Abdrahmanov «Parasat imperativı» atty baiandamasynda ūstazy Seiıt Asqarūlynyŋ ǧylymdaǧy biık parasat pen intellektualdyq talaptardy ūştastyra bılgen tūlǧalyq bolmysyna toqtaldy. Kelesı söz alǧan äl-Farabi atyndaǧy QazŪU janyndaǧy Abai ǧylymi-zertteu institutynyŋ direktory, professor Janǧara Dädebaev «Dara tūlǧa» atty baiandamasynda Seiıt Qasqabasovtyŋ ädebietke közqarasy men körkemdık talǧamyn, ǧylymi adamgerşılıgın tereŋ paiymdasa, Türkiianyŋ Ege universitetınıŋ professory, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Metin Ekiji (onlain formatta) «Seiıt Qasqabasovtyŋ türkı düniesı folklortanuyndaǧy orny» taqyrybynda baiandama jasap, ǧalym mūrasynyŋ türkı älemıne ortaq ruhani qūndylyq ekenın atap öttı. Konferensiiaǧa Astana qalasynan arnaiy kelgen L.N. Gumilev atyndaǧy EŪU professory, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Serık Negimov öz baiandamasynda Seiıt Asqarūlynyŋ şyǧarmaşylyq jolyn, folklor men jazba ädebiettı sabaqtastyra zerdeleudegı bıregei ūstanymyn jan-jaqty saralady.
Şara soŋynda filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, akademik Kärımbek Qūrmanäliev, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, professor Qanseiıt Äbdezūly, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Anarbai Būldybai, Türkı akademiiasynyŋ sarapşysy, ǧalym Aqedıl Toişanūly, İslam ǧylymi-zertteu institutynyŋ direktory Törälı Qydyr, Moŋǧoliia Ūlttyq universitetınıŋ doktoranty Orgil Bürenjargalyn söz alyp, akademik Seiıt Qasqabasovtyŋ ǧylymi mūrasynyŋ qazırgı zamanǧy özektılıgı men ǧylymi keŋıstıktegı yqpalyn keŋınen qamtydy. Sondai-aq ǧalym eŋbekterınıŋ folklortanu men ädebiettanu salasyndaǧy jaŋaşyl baǧyttarǧa dem bergenın, onyŋ teoriialyq tūjyrymdary bügıngı jas zertteuşıler üşın maŋyzdy baǧdar ekenın erekşe atap körsettı. Halyqaralyq konferensiiaǧa Ǧylym ordasynyŋ Ortalyq ǧylymi kıtaphanasy Seiıt Asqarūlynyŋ jeke jäne jetekşılıgımen jaryq körgen eŋbekterınen arnaiy körme ūiymdastyrdy.
Akademik Seiıt Qasqabasovtyŋ ǧylymi mūrasyn arqau etken būl halyqaralyq konferensiia – tūlǧaǧa taǧzym, qazaq folklortanuy men gumanitarlyq ǧylymynyŋ damu baǧdaryn aiqyndaǧan maŋyzdy ǧylymi-ruhani oqiǧa boldy. Jiyn barysynda jasalǧan baiandamalar men aitylǧan pıkırler ǧalym qalyptastyrǧan ǧylymi mekteptıŋ äleuetın, onyŋ teoriialyq tūjyrymdarynyŋ zamanaui maŋyzyn aiqyn körsettı. Būl jiyn – ūlttyq ǧylymnyŋ ırgesın bekıtıp, ruhani sabaqtastyqty jalǧastyru jolyndaǧy ırgelı qadam. Akademik Seiıt Qasqabasovtyŋ ılımı men ruhani mūrasy – bolaşaq ūrpaq üşın tausylmas taǧylym, zertteuşıler üşın sarqylmas ǧylymi örıs.
Nūr Jandosūly Maǧazbek
M.O. Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ baspasöz hatşysy
