Qaırat Satybaldynyń zańsyz salynǵan elıtalyq vıllasy «Ile-Alataý» memlekettik ulttyq tabıǵı parkiniń (MUTP) qorǵalatyn aımaǵy mańyndaǵy taýlardan tabyldy. Bul týraly belgili zańger, jer quqyǵy salasyndaǵy sarapshy Baqytjan Bazarbaev aıtty, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
«Ile-Alataý ulttyq tabıǵı parki» memlekettik ulttyq parki men onyń býferlik aımaǵynyń shekarasyndaǵy jer telimderin ıelikten shyǵarý faktilerin tekserýdi jalǵastyrýdamyn. Búgin biz Shamalǵan aýylyndaǵy Uzyn-Qarǵaly shatqalynda ornalasqan, kadastrlyq nómiri 03-047-150-053, aýdany 62458 sharshy metr, nysanaly maqsaty «jeke tulǵalarǵa arnalǵan» qyzyqty jer ýchaskesi týraly aıtamyz. Málimetterge qaraǵanda, bul jer telimi Q.Satybaldyǵa tıesili», - dedi Bazarbek sársenbi kúni eks-prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń jıeni Qaırat Satybaldynyń sýretin júktep.
Ol jer teliminde 100-den 25 metrge deıin úlken baqshasy men ádemi joldary bar vılla bar ekenin túsindirdi. Sondaı-aq, eki tikushaq alańy, tennıs korty, qonaq úı, kúzet úıi, kúzet turaǵy, qonaqtarǵa arnalǵan turaq jáne t.b. oryndar kezdesedi.
«Vıllanyń ornalasqan jeriniń zańdylyǵyna qatysty kóp suraq týyndaıdy. Birinshiden, aýyl sharýashylyǵy jerleri men Ile-Alataý ulttyq parkiniń býferlik aımaǵynyń ortasyna jeke turǵyn úı qurylysyna arnalǵan bir ýchaske qalaı «otyrǵyzyldy»? Kadastrlyq nómiri: 03-047-150-053 jáne maqsaty «jeke turǵyn úı qurylysyn júrgizý úshin» jer ýchaskesinde ornalasqan vılla eshbir jaǵdaıda eldi-mekenmen shektespeıdi. Jer kodeksiniń 44-babynyń 5.3-tarmaǵyna sáıkes sý jáne elektr jelilerimen qamtamasyz etilgen ýchaskelerde jeke turǵyn úı qurylysy úshin jer ýchaskelerin berýge jol beriledi. Ortalyqtandyrylǵan sý qubyry joq eldi mekenderde mundaı jer telimderin berýge tek elektrmen jabdyqtaý jelileri bolǵan jaǵdaıda ǵana ruqsat etiledi», - dep atap ótti sarapshy.
Ol Jer kodeksiniń 44-babynyń joǵaryda keltirilgen redakııasynan mynadaı qorytyndy jasaýǵa bolady: jeke turǵyn úı qurylysy úshin, jer ýchaskesin berý úshin, turǵyn úı qurylysy úshin berilgen jer ýchaskesi Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasynda belgilengen tártippen turǵyn úı qurylysyn salýǵa múmkindik beretin jer ýchaskesi bolýy tıis.
«Bul jer qaı eldi-mekenniń bas josparyna baılanysty boldy? Biz Kartalar baǵdarlamasyna kirip, bul vıllanyń aınalasyn zertteımiz jáne 10 km radıýsta birde-bir eldi mekendi kórmeımiz! Taýlardyń ortasynda, Uzyn Qarǵaly shatqalynyń ásem taý jotalarynyń shól dalasynda tańdaýly vılla jalǵyz ornalasqan. Úlken muhıttaǵy jalǵyz aral sııaqty jalǵyz boldy. Perımetrde 14 km qashyqtyqta Zaýyt (Qarǵaly), Bekbolat Áshekeev, Úshqońyr, Jandosovo aýyldary ornalasqan. AAJ MQK derekter bazasyna sáıkes, bul jeke turǵyn úı qurylysyna arnalǵan jer telimi Shamalǵan kenti, Shamalǵan massıvine tıesili. Túsinbedim, Google Maps maǵan Shalmalǵan aýyly men Shalmalǵan turǵyn alabynyń nemese AIS GZK bazasynyń jaqyn ekenin kórsetip ótirik aıtyp jatyr ma? Elıtalyq vıllaǵa eń jaqyn eldi meken – Bekbolat Áshekeev aýyly. Ol taýdan týra 8,53 shaqyrym, jol boıynda – 14 shaqyrym. Nelikten elıtalyq vıllany onda joq eldi mekenge tirkeý kerek?? Olaı bolsa, Qapshaǵaı jaǵasynan jer telimderin berip, Almatynyń bas josparyna baılap alaıyq”,-dep qosty advokat.
Bazarbek atap ótkendeı, qurylys erejelerinde jeke turǵyn úı qurylysyna arnalǵan jer telimderi eldi-mekenniń bekitilgen bas josparyna, egjeı-tegjeıli josparlaý jobasyna jáne eldi mekendi damytý jobasyna sáıkes ornalastyrylatyny naqty kórsetilgen.
«Eger bas josparda Úshqońyr aýylynyń RAPQ-men biriktirilgende, aýyldan 14 shaqyrym jerde ornalasqan bul ýchaske eldi-mekenniń shekarasyna enip ketkeni anyqtalsa, sáýletshiniń qolyna kisen taǵýǵa bolady. Ekinshiden, elıtalyq vıllanyń astyndaǵy jer ýchaskesi birinshi kezekte berildi me, álde taǵaıyndalǵan maqsaty ózgertildi me? Jer kodeksiniń 44-1-babynyń 8-tarmaǵyna sáıkes, jeke turǵyn úı qurylysy úshin jer ýchaskelerin suraǵan kezde azamattardyń ótinishteri arnaýly esepke alynady jáne olardy bólýge arnalǵan ýchaskeler daıyndalǵan kezde nemese paıdalanýǵa beriletin bos aýmaqtar bolǵan kezde qanaǵattandyrylady. Iaǵnı, ákimdik arnaıy esepke alynbaı (kezeksiz) jer telimin jaı ǵana bere almaıdy, ıaǵnı Satybaldy nemese onyń aldyndaǵy menshik ıeleri kezekke turyp, bul jerdi kezektilik tártibimen alýy kerek edi. Al jer berilgen soń, máselen, bizdiń «urylar» Jer kodeksiniń 44-1, 50-baptary boıynsha kezekke turyp, jer telimderin alǵan bolsa, bir jer teliminiń berilmeýi she?», - dep surady sarapshy.
Iaǵnı, Satybalda ýchaskeleriniń janynda kezekte turǵandardyń barlyǵyn alyp tastaý úshin ondaǵan ınjenerlik ýchaskeler bolýy kerek.
«Eń bastysy, turǵyn úı aýdany qaıda? AIS SLC derekter bazasynda ornalasý bóliminde massıv kórsetilgen - Shamalǵan. Jeke turǵyn úı qurylysyn qamtamasyz etý massıvi bolmasa da, tek bir elıtalyq vılla men qyzmet kórsetiletin ǵımarattar bar. Aýmaqty jeke turǵyn úı aýdany retinde bólý úshin ınjenerlik jelilerdiń kimniń esebinen júrgizilgenin muqııat zerdeleý qajet! Bul rette, 2015 jylǵy 27 naýryzdaǵy No 255 «Jeke turǵyn úı qurylysy úshin jer ýchaskelerin berý qaǵıdalaryna» sáıkes, aýyldyq eldi mekenderdiń aýmaǵynda bos jerler bolǵan jaǵdaıda, jeke turǵyn úı qurylysy úshin berilgen jer ýchaskeleriniń sheginde bir massıv bar.
Bul jerde jeke turǵyn úı qurylysy úshin jer telimi zańdy buza otyryp, jeke-jeke, bireýge arnaıy bólingen», - dep túsindirdi Bazarbek.
Onyń aıtýynsha, 2015 jylǵy 30 qarashadaǵy № 750 qurylys erejeleri buzylǵan, oǵan sáıkes jeke turǵyn úı qurylysynyń aýdandary men kvartaldaryn jobalaý jáne damytý mekemeler men qyzmet kórsetetin kásiporyndardy ornalastyrýmen keshendi túrde júzege asyrylady.
Sondaı-aq, ulttyq parktiń qorǵalatyn aımaǵy 10 shaqyrymnan astam, al elıtalyq vılla ornalasqan jerde kúzet aımaǵy 2 shaqyrymǵa deıin taryltylyp, turǵyzylǵan vılla kúzet aımaǵynan tys jerde ornalasqan.
“Men sýretshilerdi jaqsy kóremin jáne olardyń jumysyn baǵalaımyn, biraq «Ile-Alataý ulttyq saıabaǵy» ulttyq parkiniń basshylyǵy ónermen, tipti qorǵalatyn aımaqtarmen de aınalysqan... 2009 jyly bul jerlerde qalyń ósimdikter boldy, al 2014 jyly qurylys bastalyp, ǵımarattar paıda boldy», - dep qosty sarapshy.
Zańger «kórsetilgen jer áli de ulttyq saıabaqtyń býferlik aımaǵynyń kontýrynda bolǵan. Keıin býferlik aımaq «tarylyp», vılla salynyp, Úshqońyr aýylyna baılanǵanyn» joqqa shyǵarmaıdy.
«Kórsetilgen jerdiń ulttyq saıabaqtyń shekarasynda bolýy múmkin ekenin, sodan keıin alyp qoıǵanyn joqqa shyǵarmaımyn. Bizdiń mindetimiz – jerdiń qalaı jáne qandaı jolmen ıelikten shyǵarylǵanyn saýatty túsiný. Ózderińiz biletindeı, biz WENPI ýnıversıtetiniń jerlerine qatysty jer alaıaqtyq faktisin tekserý barysynda «Qarasaı aýdanynyń jer qatynastary bólimi» memlekettik mekemesiniń basshysyna jáne departament basshylyǵyna, mamandaryna qatysty sotqa deıingi tergep-tekserý jumystaryn júrgizýge qol jetkizdik. Al bul jerde atalǵan jer ýchaskesin ıelikten shyǵarý jáne nysanaly maqsatyn ózgertý zańdylyǵyn, aýmaqty Shamalǵan aýylynyń shekarasyna qosýdyń zańdylyǵyn, barlyq bastapqy jáne ruqsat beretin qujattar bar. Bizdiń tergeý obektisi Qarasaı aýdany ákimdiginiń laýazymdy tulǵalary, onyń ishinde osy ákimdik pen onyń bólimsheleriniń burynǵy laýazymdy tulǵalary bolmaq. Biz aqparatty suraımyz jáne múmkinligimiz, erik-jigerimiz jetedi. Bári endi bastalyp jatyr...», - dep qosty Bazarbek.
Eske salaıyq, 13 naýryzda Qazaqstannyń eks-prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń inisi Qaırat Satybaldynyń qyzmettik ókilettigin asyra paıdalaný jáne «Qazaqtelekom» AQ qarjysyn jymqyrý faktileri boıynsha Almatyda ustalyp, ýaqytsha ustaý ızolıatoryna qamaýǵa alynǵan edi. Satybaldynyń memleket qaýipsizdigine nuqsan keltiretin basqa da qylmystarǵa qatysy qazir tekserilip jatyr.
“Adyrna” ulttyq portaly
