جىل سايىن رامازان ايى باستالعاندا، ەل ىشىندە ءتۇرلى جاعدايلار بولعانىن ەستىپ، ءبىلىپ جاتامىز. ەستەرىڭىزدە بولسا، بىرەر جىل بۇرىن ورازا ۇستاعان بىرنەشە ادامنىڭ تۇسىنىكسىز جاعدايدا كوز جۇمعانى تۋرالى اقپار تاراپ ەدى. ول ادامدار ۇستاعان ورازادان ەمەس، ءدال سول كەزدە تاراپ جاتقان جۇقپالى اۋرۋ سالدارىنان بولعان وقيعا ەكەنىن كەيىن بەلگىلى بولىپ ەدى.
بيىل دا سونداي كەلەڭسىز جاعداي تۋرالى جازبا الەۋمەتتىك جەلىدە تارادى. «ءبىر كەلىنىمىز اياعى اۋىر بولسا دا ورازا ۇستاپ جۇرگەن. بەس ايلىق بالاسىن ۋاقىتىنان ەرتە تۋىپ قويدى. مەديكتەر ادام بولۋى بەيمəلىم، امان قالسا دا، كەمتار بولادى دەپتى. كەلىننىڭ əۋەلگى نيەتىندە اللا جاردەم بەرەدى دەپ ويلاعان بولار. قاينايدى قانىڭ، اشيدى جانىڭ. بەس ايلىق بالانىڭ وبالىن ايتساڭشى. دۇمشەلىكتىڭ دە شەگى بولۋ كەرەك قوي! ەندى كەلىنىم ءوزى قان جىلاپ وتقاندا بىردەڭە دەۋگە اۋزىڭ بارمايدى»،- دەپ جازدى جەلى قولدانۋشى ءالىبي ماناش. وسى جازباعا قاتىستى پىكىر بىلدىرگەندەردىڭ كوبىسى جۇكتى، ەمىزۋلى كەلىنشەك ورازا ۇستاماسا بولاتىنىن جازۋدا.
الايدا سولاردىڭ ىشىندە ديدار شىنىبەك دەگەن ءبىر كەلىنشەك: «جۇكتىلىكتىڭ 8ايىندا ،2020جىلى ورازا ۇستادىم،وتە جەڭىل كەرەمەت ءجۇردىم،ءىشىم ۇلكەن بولدى،ۇل كەرەك ەدى (بىراق ەندى ءشىليي ۇل ۇل دەگەن جوقپىن،دەنى ساۋ بولسىن دەپ كىم بولسا دا ) ۆراچتار ءىشى ءداۋ دەپ قورىقتى، مەن قورىقپادىم ۇلىم 4كگ 925گرامم بولىپ تۋىلدى.تولعاق جەنىل بولعانى سونشا قالاي تۋعانىمدى بىلمەي قالدىم. دەنى ساۋ بويى 61,سم بولىپ 12.06.2020 كۇنى شەكەسى تورسىقتاي الپامىستاي ۇل تۋدىم، ەسىمىن ومار دەپ قويدىم!!!اللانىڭ قالاۋى عوي ءبارى !!!» دەپ جازسا، ال اينۋر مايدانوۆا : «دارىگەرلەر ايتا بەرەدى! كەلىنىڭىزدىڭ نيەتى ءتۇزۋ بولسا بولدى.ءبىر اللا ءوزى رەتتەيدى! تەك اللادان ءۇمىتىن ۇزبەسىن بالاسىنان دەنساۋلىق پەن ءومىر سۇراي بەرسىن!»،- دەپ جۇباتۋ جازبا قالدىرىپتى.
بۇل جەردە ايتپاعىمىز، ءدىندى نەمەسە ورازانى تەرىسكە شىعارۋ ەمەس. مىناداي تۇسىنىكتەگى ادامداردىڭ قوعامدا كوبەيۋ قاۋپىنە نازار اۋدارتقىمىز كەلەدى. ورازا ۇستاسا دا، شەكەسى تورسىقتاي الپامىستاي ۇل تۋعا بولادى جانە دارىگەر ەمەس، اللا ءبارىن رەتتەيدى دەگەن پىكىردى وقىعان كەز كەلگەن دىننەن حابارسىز، اقىلى تولىسپاعان ادام دەنساۋلىعىن قۇرباندىققا شالۋى مۇمكىن عوي؟! «ءبارى اللانىڭ قولىندا» دەپ اشىق تۇرعان ەلەكتر سىمىن ۇستايسىز با؟ قوعامدا وسىنداي تاياز تۇسىنىكتى ادامداردىڭ كوبەيۋى ءدىني ساۋاتسىزدىق پەن ءدىننىڭ دۇرىس ناسيحاتتالماۋىنان، جالپى بىلىمسىزدىكتەن ەمەس پە؟
«بىزدەگى ءدىني تانىم، تۇسىنىك نەگىزىنەن الدەكىمنىڭ اۋىزەكى ايتقان ءدىني ۋاعىزدارىن قابىلداۋمەن قالىپتاسۋدا. مىسالى، قازىر مەن بىرەۋگە پالەن سۇرەنىڭ، تۇگەن اياتىندا «ورازا ۇستاۋ بۇكىل ادامعا پارىز» دەپ جازىلعان دەسەم، وسىنى تىڭداپ وتىرعان ادامىڭىز ءوز بەتىمەن سول اياتتى اشىپ، وقىپ، نە جازىلعانىنا كوز جەتكىزبەيدى دە. "پالەنشە سولاي دەگەن" دەپ وسى ايتقانىمدى باسقاسىنا جەتكىزە بەرەدى. بىلاي قاراساڭ، تەحنولوگيا دامىعان، ينتەرنەت بار زامان قازىر. الايدا ءوز بەتىمەن ىزدەنىپ، وقىپ، بىلۋگە ۇمتىلاتىن ادام وتە از. ءدال سول سياقتى، جۇكتى ايەلدىڭ ورازا ۇستاۋىن دا مەن وسىنداي ساۋاتسىزدىقتان دەپ بىلەمىن. ءيا، ءدىني تۇسىنىككە سالساق، بەرگەن دە – اللا، الاتىن دا – اللا ەكەنى راس.
الايدا، اللانىڭ ءوزى دە «ساقتانساڭ – ساقتايمىن» دەمەي مە؟ ياعني، امالدارىن دا ورىنداۋ كەرەك. سونىمەن قاتار ورازا پارىز بولسا، ءار پەندەنىڭ دەنساۋلىعى – اللانىڭ اماناتى ەكەنىن ۇمىتپاۋ كەرەك. پارىزدى ورىنداپ، اماناتقا قيانات جاساۋ قانشالىقتى قيسىندى؟ تۇپتەپ كەلگەندە، قايعىلى وقيعالار ورازادان ەمەس، ورازا، دىننەن حابارسىز، دۇمشەلەردىڭ ارەكەتىنەن دەر ەدىم»،- دەيدى ءدىنتانۋشى، انكارا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماگيسترانتى دارحان مۇقاسان.
«ءار ادام ءوز دەنساۋلىعىنا جاۋاپتى. وسىنداي جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنبەۋدىڭ سالدارىنان قوعامنىڭ ساۋلىعىنا قاۋىپ تونۋدە. مىسالى، سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاندا نەلىكتەن اۋرۋ بالالار سانى كۇرت ارتتى؟ بالانىڭ ساۋلىعى ءۇشىن الدىمەن اتا-اناسى جاۋاپتى. ءبىزدىڭ كەي جاستارىمىز ىشىمدىك ءىشىپ، تەكمەكى تارتىپ ءجۇرىپ «بالا جاسايتىنى» جاسىرىن ەمەس. سونىمەن قاتار، الدەبىر ءدىني تۇسىنىكتەردىڭ دە اشتەگى شارانا ءۇشىن زيان بولاتىنىن كەيبىرى بىلە بەرمەيدى. مىسالى، ءسوز بولىپ وتىرعان ورازا ۇستاعان جۇكتى ايەلدى الىپ قارايىق.
ىشىندە تولىق دامىپ جەتىلمەگەن شاراناسى بار ايەل قالاي كۇن ۇزاققا سۋسىز، تاماقسىز جۇرمەككە بەل بۋدى؟ ىشتەگى ءسابي ءۇشىن كەرىسىنشە كوبىرەك قۇنارلى تاماق ءىشىپ، دەنساۋلىعىن دۇرىستاۋدى ويلاۋدىڭ ورنىنا، ورازا ۇستاۋ اقىلعا قونىمسىز دەر ەدىم. سوسىن، قازىر قيت ەتسە، كىنانى دارىگەرگە اۋدارۋ ادەتكە اينالدى. اۋىرعاندا، ەم ىزدەپ دارىگەرگە كەلەتىندەر، ساۋىعىپ كەتسە، «اللانىڭ ارقاسىندا»دەيدى دە، ال ەگەر ساۋىقپاي جاتسا، «دارىگەردىڭ ساۋاتسىزدىعىنان» دەيدى. قورىتا ايتقاندا، مۇنىڭ ءبارى قوعامنىڭ بىلىمسىزدىگىنەن دەر ەدىم»،- دەيدى بىزبەن سۇحباتىندا اكۋشەر-گينەكولوگ عاليا ساپارقىزى.
مۇقاش مۇراتۇلى،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى.
