«ازيا حالىقتارىنىڭ ەرتەگىلەرى» تسيكلىنان
(موڭعول ەرتەگىسى)
ەستە جوق ەرتە زاماندا شال مەن كەمپىر ءومىر ءسۇرىپتى. جەتى جاسار ۇلى بار ەكەن، جاندارىندا. باياعىدان بەرگى جيعان-تەرگەن بار مۇلكى: ءبىر اياقتان اقسايتىن اق بوز ات، ءسىڭىرى قاتقان اپ-ارىق ءۇش قاپ-قارا ەشكى مەن توزىعى جەتكەن، كونەرگەن كيگىز ءۇي. شالەكەڭ شاتتىق كورمەي، ءبيتىن سىعىپ، قانىن جالاعان تاقىر كەدەي بولسا دا، ۇلى ەپتى دە زەرەك بوپ وسەدى.
ءبىر كۇنى سولاردىڭ كيگىز ۇيىنە اتقامىنەر تۇسەدى. بۇل – اتىن ەستىسە اۋىل-ايماق سەسكەنەتىن ارسىز دا ايبارلى ادام ەدى. ول ىشكە ەنگەندە كيگىز ۇستىنە جايعاسقان جەتىدەگى بالا ۇلكەن توستاعانمەن قىمىز ءىشىپ وتىرادى. اتقامىنەر بالاعا قاراپ كۇلىپ جىبەرەدى.
– مىناۋىڭ توستاعان ەمەس، ناۋا عوي!
بالا سۋسىن ءىشۋىن دوعارىپ، تاڭدانعان كۇيى بەيتانىستىڭ بەتىنە قارايدى.
– اسا قۇرمەتتى مىرزا، وسىنداي «ناۋادان» سۋ ىشەتىن مالىڭ از با ەدى؟
مۇندايدى كۇتپەگەن بيشىكەش توسىلىپ قالادى.
تاڭەرتەڭ الگى اكىمسىماق جولعا شىعايىن دەسە ءتۇن اۋا ەشكىلەر اتىنىڭ تارتپاسىن شايناپ تاستاپتى. اشۋ شاقىرعان ول شالعا بىلاي دەيدى:
– شىعىندى وتە، وندا وڭدىرمايمىن!
ويلى ۇل اكەسىن جاقتاپ الەك:
– مارتەبەلى مەيمان! ايىلدى شايناعان ەشكىلەر، سوندىقتان قۇنىن سولارعا تولەتكىن.
بيشىكەش ءۇنسىز عانا جىلقىعا قارعىپ ءمىنىپ، شوقىراقتاپ شابا جونەلەدى. اتتىڭ اياعى كورتىشقان ىنىنە كىرىپ، ەر-توقىم ۇشىپ جەرگە تۇسەدى. ابدەن ىزا بۋعان اتقامىنەر جىلقىسىن قامشىنىڭ استىنا الادى.
مۇنى كورگەن بالا كۇلە باستايدى.
– نەمەنەڭە جەتىسىپ تۇرسىڭ، اقىماق بالا؟ – دەيدى اتقامىنەر.
– كۇلمەي قايتەيىن؟ ەل ىشىندە: «وتىرىككە قۇمار جاننىڭ اتى ءتۇبى كورتىشقان ىنىنە ءسۇرىنىپ، ءوزى جەرگە قۇلايدى» دەگەن ءتامسىل بار. دەمەك، سەن – وتىرىكشىسىڭ، الدامپازسىڭ، قۋسىڭ، سۇمسىڭ!
ورىندى ايتىلعان سوزگە قارسى ءۋاج تاپپاعان اكىمسىماق جىلقىسىن جەتەكتەگەن قالپى ءوز جايىمەن كەتەدى.
ءسويتىپ، ويلى ۇل ۇياتسىز اتقامىنەردى ۇتىمدى شەنەيدى.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى
اۋدارعان: قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ
مۇشەسى، جازۋشى-دراماتۋرگ،
ادەبيەتتانۋشى، سىنشى الىبەك بايبول
ەرتەگى اۋدارماشىنىڭ رۇقساتىمەن جاريالاندى.
اۆتورلىق قۇقىق ساقتالعاندىقتان كوشىرىپ باسۋعا بولمايدى!
