مەملەكەت باسشىسى پارتيالار ىسىنە بيلىكتىڭ ارالاسپاۋى قاجەتتىگىن ەسكەرتكەنىمەن، وكىلەتتى بيلىك ىسىنە اتقارۋشى بيلىكتىڭ ءيتىنىپ قول سۇعىپ وتىرعانى ەشكىمگە جاسىرىن ەمەس. ماسەلەن، ەكىباستۇزدا جىلۋ اپاتىمەن جاعالاسا جۇرگىزىلگەن اۋىس-ءتۇيىس كەزىندە قالا اكىمى ايان بەيسەكيننىڭ «Amanat» پارتياسى فيليالىنىڭ اتقارۋشى حاتشىسى ەتىپ ءماريام ماليكوۆانى ءوزى بارىپ تانىستىرۋى كەي اكىمنىڭ پرەزيدەنتتىڭ ءسوزىن دە، وزىنە قاراپ وتىرعان سىنشى حالىقتىڭ نازارىن دا قاپەرگە ىلمەيتىنىن كورسەتسە كەرەك. دەگەنمەن وزگە پارتيالاردىڭ سايلاۋالدى ۇگىت-ناسيحات جۇمىستارى كەزىندە جانىنا تاتيانا ءشميدتى ەرتىپ الىپ، وزگە پارتيا وكىلدەرىنىڭ ارەكەتتەرىن (سوزدەرىن) تەسىك-تەسىكتەن سىعالاپ اڭدىعانىنا قاراپ، ءماريام ماليكوۆا ءوز قىزمەتىن ادال اتقارۋدا دەپ نىق باعا بەرە الامىز.
ءدال قازىرگى ۋاقىتتا ەكىباستۇز قالالىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتتار كورپۋسى جاساقتالىپ بولدى. ولار: تەمىرجولشى جومارت مىرزابەكوۆ، كاسىپكەر
قانات تۇرلىبەكوۆ، كەنشى سەرىك ماكاروۆ، كاسىپكەر ارمان امۋرگالينوۆ، پەداگوگ تاتيانا شميدت، كانال قىزمەتكەرى ۆلاديمير ەگەر، «اكىمدىكتىڭ ءوز ادامى» ءماريام ماليكوۆا، كۆن-شى جاس ەركىن قۇسان امانكەلدىۇلى، وسى ۋاقىتقا دەيىن «پروپيسكاسى استانادا بولعان»، بىراق ەكىباستۇزدى كوركەيتۋدى ارمان ەتكەن ارمان يمانقۇلوۆ، كاسىپكەر جەتپىسباي جاكۋپوۆ، جەكە كاسىپورىن وكىلى لەيلا كاسىمانوۆا، اۋىل شارۋاشىلىعى وكىلى جانات يبراەۆ، وبلىس اكىمى اسايىن بايحانوۆمەن جاقسى قارىم-قاتىناستاعى ارداق قاڭتارباەۆتىڭ (ەكىباستۇز قالاسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى) جان دوسى، «Amanat» پارتياسى ەكىباستۇز فيليالىنىڭ بۇرىنعى جەتەكشىسى نياز ماكراەۆ، پەداگوگ داليدا سيۆاراكشا، كاسىپكەر مانات العامباروۆ.
بايقاعاندارىڭىزداي، تىزىمدەگى ادامداردىڭ كەيبىرى «اسپاننان تۇسكەندەي»، حالىق كوبىن تانىمايدى دا، وسى ۋاقىتقا دەيىن ولاردىڭ نە ءبىتىرىپ، نە قويعانى بەيمالىم. ال ەندى ءبىر بولىگى – الدەقالاي كۇنى تۇسەتىندىكتەن، بيلىكپەن اراقاتىناسىن بۇزعىسى كەلمەيتىندەر.
قازىرگى ۋاقىتتا جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك ەكىباستۇز قالالىق ءماسليحاتىنا «حاتشى سايلاۋ» ماسەلەسىمەن قىزۋ اينالىسىپ، ءاربىر دەپۋتاتتى ۇگىتتەپ جاتىر دەگەن ءسوز تاراۋدا. بۇعان، ارينە، ەشكىم تاڭدانعانبايدى. ويتكەنى نياز ماكراەۆتىڭ بۇل ورىنعا ءوزىن-ءوزى دايارلاعانىنا تالاي جىلدىڭ ءجۇزى بولدى.
راس، وسى ۋاقىتقا دەيىن بۇگىنگى دەپۋتاتتىق كورپۋس قۇرامىنداعى ءبىرتالاي دەپۋتات نياز قۇدايبەرگەنۇلىنىڭ حاتشى رەتىندەگى كانديداتۋراسىنا ىشتەي جانە ءوزارا قارسى ەدى. دەگەنمەن بيلىكتىڭ «دەربەس وڭدەۋ» جۇمىسىنان كەيىن ولاردىڭ كوبى ازاماتتىق ۇستانىمدارىنان اينىپ، «قولبالا» رولىنە اۋىسىپ ۇلگەرىپتى. وسىنىڭ ءوزى-اق ەكىباستۇزدىق بۇقارا ءوز تاعدىرىن كىمدەردىڭ قولىنا سەنىپ تاپسىرعانىن كورسەتسە كەرەك...
ءبىر ايتا كەتەرلىگى، جەرگىلىكتى اكىمدەردىڭ تىزە باتىرۋىمەن بۇرىندارى جابىق داۋىس بەرۋ تارتىبىمەن ءوتىپ كەلگەن ەكىباستۇز قالالىق ءماسليحاتى حاتشىسىن سايلاۋ اشىق تۇردە وتەتىن بولىپتى دەسەدى. ال اشىق سايلاۋدا اكىمگە ۇنايتىن ادامعا قارسى شىعىپ، كىم جەككورىنىشتى بولعىسى كەلەر دەيسىڭ؟! بۇل دا جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ وكىلەتتى بيلىكتى قۋىرشاققا اينالدىرۋىنىڭ ءبىر بەلگىسى بولماق.
جالپى، نياز ماكراەۆ ەكىباستۇزدىقتارعا قاي قىرىمەن تانىمال؟ سۋ جاڭا دەپۋتاتتار دا بىلە وتىرسىن دەپ وتكەن كۇنگە شەگىنىس جاساۋعا تۋرا كەلەدى.
بۇل جولى ءبىز انا ءبىر جىلعى سايلاۋدا ءتاپ-ءتاۋىر ءتىزىم باسىندا تۇرعان پارتيا بەلسەندىسى (نياز قۇدايبەرگەنۇلىنا قاراعاندا سايلاۋشىلار ماسەلەسىن وتكىر دە اشىق كوتەرىپ جۇرگەن ادام) ەلدار رزاكۋليوعلى «قولدان تۇزىلگەن» ءتىزىم سوڭىنا ءتۇسىپ قالعانىن جانە «ماسساج مەلودراماسىن» ەسكە تۇسىرمەسەك تە بولادى. بۇل تاقىرىپتار سونشالىقتى وزەكتى ەمەس...
حاتشى شەشەن جانە قارجى جاعىنان ساۋاتتى بولۋى كەرەك. بىراق نياز ماكراەۆ اناۋ ايتارلىقتاي شەشەن ەمەس. ايتەۋىر بىردە قاعازعا قاراپ، بىردە قاراماي، ءويتىپ-ءبۇيتىپ سويلەر. ول بىردە ءماسليحات سەسسيالارىنىڭ بىرىنە توراعالىق ەتىپ، الدىندا جاتقان قاعازدى (سەسسيانىڭ كۇن ءتارتىبى، ت.ب. جازىلعان) وقۋ كەرەكتىگىن بىلمەي اڭىرىپ، اكىم دوسى (ا.قاڭتارباەۆ) ونى «وقى، وقى!» - دەپ تۇرتكىلەپ قىزىق بولعان. دوس دەگەن وسى عوي، تۇرتكىلەپ يتەرەدى دە جۇرەدى. ال كوپشىلىكتى بالا كۇننەن قول ۇستاسىپ وسكەن جان دوسى ارداق قاڭتارباەۆ اكىم بولعان ساتتەن ءوزىن كەنشىلەر قالاسىنىڭ كوسەمىندەي كورەتىن نياز ماكراەۆتىڭ تۇلعاسى الاڭداتادى. ويتكەنى ماسليحاتقا حاتشى بولاتىن ادام قارجى سالاسىن، بيۋدجەتتىڭ ەسەپ-قيسابىن جاقسى ءبىلۋى كەرەك. نياز قۇدايبەرگەنۇلى ەسەپ-قيساپتى جاقسى بىلەدى دەپ ەشكىم ماقتاي قويماس. ويتكەنى «Amanat» فيليالىنداعى پارتيا مۇشەلەرىنىڭ جارناسىنا جانە فيليال قىزمەتكەرلەرىنە يە بولا الماعان ادام دارداي مونوقالانىڭ بيۋدجەتىنە قالاي يە بولادى؟!
بۇعان دەيىن پارتيانىڭ ەكىباستۇزدىق كەڭسەسىندە جۇمىس اتقارعان جۇلدىز اتتى قازاق ايەلى وبلىستىق پارتيا قىزمەتكەرلەرى تاراپىنان قۋدالاندى. ول قالاعا «نۇرلى ەرتىس» باعدارلاماسى اياسىندا كوشىپ كەلگەن ەدى. باسشىلار وتىرسا وپاق، تۇرسا سوپاق قىلا بەرگەندىكتەن «قاشىپ» قۇتىلدى. بۇدان كەيىن پارتياعا ح. حانىم جۇمىسقا الىندى. ول كەلە سالا جالعىزباستى انا – پارتيادا جيىرما جىلعا جۋىق ەڭبەك ەتىپ، وڭىرىنە «قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنە – 30 جىل» توسبەلگىسىن تاققان گۇلميرا سەمباەۆا جۇمىستان قۋىلدى. گۇلميرا ومىرزاققىزىنىڭ جۇمىستان قۋىلۋىنىڭ ءوزى نكۆد وكىلدەرىنىڭ ومىردەرەگىنەن حابار بەرەتىن تاريحي فيلمدەردى كوز الدىڭا اكەلەدى. گۇلميرا ادەتتەگىشە جۇمىسىنا كەلسە، وبلىستىق كەڭسەدەن كوميسسيا كەلىپ، ونىڭ كومپيۋتەرىن، وزگە دە بۇيىمدارىن «تاركىلەپ» تاستاپتى. كابينەتىنىڭ كىلتىن الىپ قويعان. ءسويتىپ، ءبىر-اق كۇندە اپاي-توپايىن شىعارىپ، جۇمىستان شىعاردى دا تاستادى. نەگىزى، فيليالدا ورىن العان ولقىلىقتار سالدارىنان گۇلميرا ەمەس، ماكراەۆ جۇمىسىنان شىعۋى ءتيىس ەدى. بىراق تەرەنچەنكونىڭ شاماسى جەتكەنى قازاقتىڭ ءالسىز قىزى - جالعىزباستى ايەل بولدى.
بۇل بىلىقتارعا پارتيادان جەرىنىپ 1000-عا جۋىق ادامنىڭ مۇشەلىكتەن شىعۋعا ارىز بەرگەنى سەبەپ بولعان دەيدى. ادامداردىڭ ازايۋ سەبەبىنە گۇلميرا ايىپتى-مىس. ونىڭ ۇستىنە، مۇشەلەردەن جيىلاتىن جارنا ۋاقىتىلى جيىلماۋىنا دا گۇلميرا كىنالى بولىپ شىققان. سايىپ كەلگەندە، جارنانىڭ جيىلۋى، فيليالداعى ىشكى ءتارتىپ، جۇمىستىڭ ۇيىمداستىرىلۋى – ءبارى دە تىكەلەي ماكراەۆ مىرزاعا قاتىستى ەمەس پە ەدى؟!
ال ەندى ءاي-شايسىز جۇمىستان قۋىلعان گۇلميرا ومىرزاققىزىنىڭ ورنىن تەرەنچەنكو مەن ماكراەۆ كىمگە كوزدەگەنىنە كەلەيىك. بۇل ورىنعا اقىرىن عانا كەلىپ التىنشاش ابەنوۆا جايعاستى. كەزىندە جەرگىلىكتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعىن باسقارىپ، سول ورىننان ءبىرتۇرلى جۇمباق كۇيدە ءىزىم-عايىم كەتكەن ادام. جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىندا مەملەكەتتىك گرانتتاردىڭ زاڭسىز ۇلەستىرىلۋىنە جول بەرگەن، ياعني، پارتيانىڭ ءومىرىن گۇلدەندىرۋى ءدۇدامال ادام.
ايتپاقشى، پارتيا فيليالىنداعى ح. حانىمنىڭ دا بۇرىنعى ارىپتەستەرى، جەرگىلىكتى حالىق بەرگەن مىنەزدەمەسى جەتىسىپ تۇرعان جوق.
وسىعان قاراپ، قازاقتىڭ ورىمدەي قىزدارىن قۋدالاپ، «كارى-قۇرتاڭ»، «قاعىلعان-سوعىلعاندى» جيناپ العان پارتيا باسشىلارىنىڭ كورەگەندىگىن باعامداي بەرىڭىز. ايتپاقشى، وسى تۇستا ا.ابەنوۆانىڭ سونشالىقتى وبەكتەلۋ سەبەبى ونىڭ پاۆلودار وبلىسىنان مينيستر بولىپ تاعايىندالعان ازاماتتىڭ ناعاشى اپاسى بولۋىندا دەپ، ەستىگەنىمىزدى دە ايتا وتىرايىق...
تاعى ءبىر وقيعا. 2021 جىلى ەكىباستۇز قالاسىنا قاراستى بەس اۋىلدىڭ اكىمىنە اكىمدەر سايلاۋىنا قاتىسا الماۋ قاۋپى ءتونىپ (ابەنوۆا سياقتى حانىمدار جىبەرگەن قاتەلەر كەسىرىنەن), قىزىق بولعان. سوندا باسىنا كۇن تۋعان ازاماتتارعا كومەكتەسۋدىڭ ورنىنا، نياز ماكراەۆ «اكىمدەر كەتسە، ورنىنا كىسى تابىلادى!» - دەپتى-مىس...
جالپى، سوڭعى ۋاقىتتا ەكىباستۇزعا ەكس-اكىم ارداق قاڭتارباەۆتىڭ دوستارى قايتا ورالىپ جاتىر. سولاردىڭ ءبىرى – «ونەر» قالالىق مادەنيەت سارايىنا «قايتقان مالدا قايىر بار» دەپ اندەتە قايتىپ كەلگەن تالعات ساعىنتاەۆ. تالعات قايراتۇلى مەن ارداق امانگەلدىۇلى سوناۋ الماتىداعى جالىندى جىلداردان دوس. وسىعان دەيىن بىرنەشە مادەنيەت سارايىنا باسشىلىق ەتىپ، بۇگىنگى كۇنى وبلىستىق حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىنىڭ ورىنتاعىنا جىلى جايعاسقان باياناۋىلدىق اسىلبەك ساپاربەكۇلى دا قاڭتارباەۆ كلانىنان. بۇل ازاماتتاردىڭ بارىنە الماتىدا تۇرىپ كەپ پاۆلوداردا جەمىستى ەڭبەك ەتىپ جاتقان قاي ازامات قامقور بولىپ وتىرعانىن ىشتەرىڭىز ءبىلىپ وتىرعان بولار. ايتپاقشى، بۇل توپتىڭ ارتىندا ەكىباستۇزدىڭ بۇرىنعى اكىمى، وليگارح ەلتاي اربيەۆ تۇرعانىن ايتپاسقا امال جوق. قىسقاسى، كوزگە كورىنبەيتىن ەكس ءھام ەسكى اكىمدەر باسقارىپ تۇرعان جىلۋسىز ەكىباستۇز الداعى بەسجىلدىقتا جاڭارادى دەسەك، ءوزىمىزدى وڭدىرماي الداعانىمىز بولماق.
ال ەندى باياناۋىلدا تۋعان ءبىر توپ ازاماتتىڭ ەكىباستۇزداعى مايلى ورىندارعا بال اراسىنداي ۇيمەلەۋىنە ءتۇرلى مەملەكەتتىك باعدارلامالار بويىنشا جوعارعى بيۋدجەتتەردەن بولىنەتىن وراسان قارجى سەبەپكەر ەمەس پە ەكەن دەگەن دە وي كەلەدى...
ەندىگى «بەس تيىن باقىرىمىزدى» ەكىباستۇزدىق بۇگىنگى دەپۋتاتتارعا ارناماقپىز. ەكىباستۇز جۇرتى ونسىز دا جاۋاپسىزدىقتان زاپى بولىپ وتىر. جىلدار بويى سوزىلعان سالعىرتتىق ناتيجەسىن جۇرت وتكەن قىستا شىنداپ سەزىندى. جاعداي تۇزەلىپ، ادىلدىك ورنايدى دەپ ايتۋ قيىن. ويتكەنى قازىرگى جاعدايدا ەكىباستۇز جاي عانا باياناۋىل اۋدانىنىڭ فيليالى رەتىندە تىرشىلىك ەتپەك سياقتى. سوندا ەكىباستۇزدىڭ وزىندە، ياعني، قالىڭ قانجىعالىنىڭ ەلىندە تىزگىن ۇستار، بوگەمبايعا تارتقان ەر تۋماعان با؟ «باياناۋىلدىڭ بولىمشەسى» دەگەن اتاق نامىستارىڭىزدى قايراماي ما؟ بۇل سۇراقتار ريتوريكالىق بولعانىمەن، ونىڭ ناقتى جاۋابىن دەپۋتات مىرزالاردىڭ جوعارى كوتەرىلگەن قولدارى ارقىلى بىلەتىن كۇن دە الىس ەمەس...
ايحان ءابساتتار،
پاۆلودار وبلىسى
