قازاقتىڭ قوناقجايلىلىعى داستارحانمەن عانا ەمەس، تۇتاس ۇلتپەن ولشەنەدى

2142
Adyrna.kz Telegram

ەلدەگى تۇراقتىلىق پەن كەلىسىمدى ساقتاۋ ءۇشىن قۇرىلعان قحا قازىرگى تاڭدا ۇلكەن بەلەستەردى باعىندىرىپ، ەل تىنىشتىعىنىڭ جارقىن كورىنىسى.

ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ باستاماسىمەن ۇلكەن تۇعىرعا اينالعان اسسامبلەيا قازاقتى اسقاقتاتتى.

130-دان استام ۇلت وكىلدەرىنىڭ قارا شاعىراعىنا اينالعان قازاقستان بىرلىك مەكەنى. بۇل پىكىردى ءبىز ەمەس، وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ وزدەرى ۇلكەن ماقتانىشپەن ايتا الادى.

سولاردىڭ بىرەگەيى، باتىس قازاقستاندا مەكەن ەتەتىن «جىمپيتىلىق نەمىستەر». قازاق توپىراعىنا سىڭىسكەنىنە بيىل تۋرا 80 جىل بولماق. ۇلتى نەمىس بولسا دا ۇرپاعىنا «سەن قازاقسىڭ!» دەپ تاربيە بەرەتىندەرىن زور ماقتانىشپەن ايتا الادى.

قازاق جەرىنە ناۋبەت جىلدارى باس ساۋعالاپ كەلگەن ءار ادامدى قۇشاق جايا قارسى الىپ، بولەكتەندىرمەي قاتارعا قوسقان اتا-بابامىز قانداي كورەگەندى جاندار بولعان، ءا؟

باتىس قازاقستان وبلىسى جىمپيتى اۋدانىن مەكەندەگەن نەمىستەر تۋرالى كىتاپ 2002 جىلى جارىق كورگەن ەدى. بۇل كىتاپتا جۇزدەن اسا نەمىس وتباسىلارى باياندالادى. ولاردىڭ قازاق جەرىنە قالاي كەلگەندىگى، سالت-داستۇرگە بەيىمدەلىپ، قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋى، ءتىپتى باسشىلىق قىزمەتكە دەيىن تاتۋلىقتىڭ ارقاسىندا قالاي قول جەتكىزگەندىگى تۋرالى دا كەڭىنەن جازىلادى.

«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالىنا «جىمپيتىلىق نەمىستەر» كىتابىنىڭ التىن قورىنان ورىن العان گەننادي ۆەبەر اعامىز سۇحبات بەرگەن ەدى.

سۇحبات بارىسىندا ايتىلعان ونەگە:

«ۇلتىم نەمىس بولسا دا، مەن وزگەلەرگە ءوزىمدى قازاقپىن دەپ تانىستىرامىن. ونىڭ ەش ابەستىگى جوق. تالاي جىلدار مەكەن ەتكەن جۇماق جەردى ءوز ۇلتىم دەپ بىلەمىن».

«نەمىس-قازاق سالت-ءداستۇر، تاماعى ءبىزدىڭ وڭىردە ورتاقتاسىپ كەتتى. ءبىز ولارعا باۋ-باقشا ەگىپ، توساپ قايناتۋدى ۇيرەتسەك، ولار بىزگە بارلىق قازاقتىڭ ءومىر سالتىن ۇيرەتتى».

«اينالايىن» ءسوزى سۇيىكتى ءسوزىم. ۇيىمە كەلگەن ءار جاندى وسى سوزبەن قارسى الامىن. جىلۋلىق سىيلايتىنىن جۇرەگىم سەزەدى».

«ءدىنىمىز باسقا بولسا دا، قازاق جەرىنە كەلىپ مۇسىلمان اتاندىق. اتا-انام ارۋلانىپ جەرلەندى. وسىنىڭ ءوزى ءبىزدىڭ ناعىز قازاق بولعانىمىزدىڭ ناق دالەلى ەمەس پە؟».

گەننادي اعامىزدىڭ ءدال وسىلاي ايتقان قايراتتى سوزدەرى قازاق ۇلتىنىڭ اۋىزبىرشىلىگىنىڭ مىقتى ەكەنىن كورسەتىپ تۇر.

ادام تۋعاندا ۇلت تاڭدامايدى دەگەن ءسوز راس. ادام بويىنداعى ىزگى قاسيەتتەر ءتىپتى جۇرەكتەگى جىلى سەزىم تۇرعاندا ۇلتقا ءبولىنىپ، تۋرالانۋ جات قىلىق.

قحا قۇرىلعانداعى باستى ماقسات، نەگىزگى قاعيدا دا وسى ەدى. قازاقتىڭ قوناقجايلىلىعى تەك داستارحانمەن ەمەس، تۇتاس ءبىر ۇلتپەن كورسەتىلگەنى ءبىزدىڭ جەتىستىك!

ءىنجۋ ومىرزاق،

“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر