جولجازبا
ۇشاقتىڭ تەكپەشەگىنەن تۇسە بەرە جولاۋشىلاردى ۇلكەن اۆتوبۋس كۇتىپ تۇردى. وپىر-توپىر ءتۇسىپ، سىيعانىمىزشا ءمىنىپ الدىق. 20-30 مەتردەن كەيىن اۆتوبۋس توقتاپ، ەسىگىن ايقارا اشتى. ءبارىمىز قايتادان ءتۇسىپ قالدىق. اۆتوبۋس كەرى بۇرىلىپ، قول سوزىم جەردە تۇرعان ۇشاقتاعى باسقا جولاۋشىلاردى الىپ كەلۋگە قايتادان كەتتى. قۇداي بىلەدى، ەگەر ۇشاقتاعىلار بەرى قاراي جاياۋ اياڭداسا، ءبىز اۆتوبۋستان ءتۇسىپ بولعانشا ولار دا كەلىپ ۇلگەرەر ەدى. مەيلى عوي، بۇل دا ءبىر ءتارتىپ شىعار…
اەروپورت ءىشى ءارى تار، ءارى سوناۋ وتكەن زاماننان قالعان جوندەۋىمەن تۇر ەكەن. ەگەر قازاقستاندىق نەمەسە شەتەلدىك رەجيسسەرلار الدا-جالدا كەشەگى سوۆەت ۋاقىتى تۋرالى كينو تۇسىرەتىن بولسا، وسى اۋەجاي سول زاماننىڭ كەلبەتىن اينا-قاتەسىز جەتكىزەتىنى انىق. ابدەن ەسكىرگەن، سۇرقاي. ەسىگى اشىلىپ-جابىلعان سايىن شيق-شيق ەتەدى. عيمارات تار بولعاندىقتان شىعار، ساپارعا شىعاتىن جولاۋشىلار ۇشاقتى جەرتولەدە كۇتىپ وتىرۋعا ءماجبۇر. ونىڭ جالعىز ەسىكتەن باسقا كۇن ساۋلەسى تۇسەتىن ءبىر تەسىگى جوق. قۇداي ءوزى كەشىرسىن، قۇددى ءبىر سىرتتا جاۋ ۇشاقتارى توبەدەن بومبا جاۋدىرىپ، سول سويقاننان باس ساۋعالاپ جەر استىندا جاسىرىنىپ وتىرعان سوعىس ادامدارىنا ۇقسايسىڭ…
بۇرىن-سوڭدى بۇل قالاعا جولىم تۇسپەگەن ەدى، نۇرسۇلتان اۋەجايىنان اسپانداپ الىپ-ۇشقان كوڭىلىمدى ورالدىڭ اۋەجايى وسىلايشا سۋ سەپكەندەي باسىپ تاستادى. قانشا دەگەنمەن اۋەجاي قالانىڭ باستى قاقپاسىنىڭ ءبىرى عوي. «قانداي قالا بولدى ەكەن، ادامدارى قانداي، شاھاردىڭ قانداي ەرەكشەلىگى بار؟» دەپ، ەسكى قالانى ءبىر كورۋگە قۇمارتىپ كەلگەن ادامنىڭ الدىنان سوناۋ سوۆەت زامانىن ەسكە تۇسىرەتىن اەروپورت شىققاندا، وسىعان تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ اتى بەرىلگەندە جارقىراپ تۇرار ما ەدى دەپ ەرىكسىز ويلايسىڭ.
دەگەنمەن دە ورالدىقتار ەر كوڭىلدى جاندار ەكەن. اناۋ اەروپورتتان كەيىن ەڭسەم ءتۇسىپ، دۇنيەنىڭ ءبارى سۇرقاي تارتىپ كەلە جاتقاندا تاكسيست جىگىتتەردىڭ ادال قىزمەتى كوڭىلىمدى ءبىر كوتەرىپ تاستادى. «تۇراقتى جۇمىس جوق. كەدەيدىڭ تىرلىگىندە نە قىزىق بولسىن…» – دەپ تاكسيست جىگىت قالاعا جەتكەنشە اڭگىمەسىن باستادى. پارادوكس. الەمدەگى ەڭ باي كەنىشتەردىڭ ءبىرى، قاراشىعاناقتىڭ ءدال ىرگەسىندەگى ەل جۇمىستىڭ جوقتىعى مەن كەدەيشىلىكتىڭ كەبىن ايتادى. اينا ارقىلى ارتقى ورىندىقتاعى ماعان ءبىر قاراپ قويىپ، تاكسيست ءسوزىن ساباقتاپ كەلەدى.
«ورالدا جۇمىس تابۋ وتە قيىن. مۇناي مەن گاز سالاسىنا قولى جەتكەندەر عانا تۇرادى. كوبىسى رەسەيگە جاققا بارىپ جۇمىس ىستەيدى. رەسەي قالالارى بىزگە جاقىن عوي. ولار دا حالىق كوپ بولعاننان كەيىن بە، بىزگە قاراعاندا شارۋالارى مىقتى… نەگىزى، ورالدا ۇلكەن ءوندىرىس جوق. اشىلىپ جاتقان كاسىپورىندار دا وتە از. امال جوق، وسىلاي تاكسي ايداپ، جولاۋشى تاسىپ ناپاقا تابامىز، بولماسا جازدىڭ كۇندەرى قۇرىلىسقا جالدانىپ، ماۋسىمدىق جۇمىس ىستەيمىز. ايتەۋىر، كۇن كورۋدىڭ امالى عوي. وبلىستى قانشا باي دەسە دە، شەكەسى شىلقىپ، بايلىعى تاسىپ جاتقان حالىقتى كورمەدىم. ءبارى قاراپايىم تىرشىلىك كەشىپ جاتىر. ءبىزدىڭ وبلىستىڭ تاعى ءبىر پروبلەماسى – جول. اسىرەسە اۋداندارعا جولىڭ تۇسسە تىپتەن قينالاسىڭ. بوكەيورداسى اۋدانىنا باراتىن جارتى جولدىڭ كوبىسى اسفالت دەگەن نە ەكەنىن بىلمەيدى. جاۋىندى-شاشىندى كوكتەم-كۇزدەردە جولدىڭ مي-باتپاعى شىعىپ، كولىكتەردىڭ ءجۇرۋى تىپتەن قيىندايدى».
ورالعا ءبىرىنشى مارتە كەلىپ وتىرعانىمدى بىلگەن جىگىت اعاسى ءار قوناقۇيگە جەتەلەپ اپارىپ، ءوزى العا ءتۇسىپ، تىركەۋشى قىزدارعا «بۇل كىسى الىستان كەلە جاتىر ەكەن، دۇرىستاۋ ورىن تاۋىپ بەرىڭدەر» دەپ اڭقىلداپ، ەكى-ۇشەۋىنە باس سۇعىپ ءجۇرىپ، اقىرىندا «ورال» قوناقۇيىنەن ورىن الدىق. ارينە، ورىن تابىلا كەتكەنىنە قۋاندىم. ايتپەسە الدىندا ءبىز كىرگەن «قۇرمەت»، تاعى دا باسقا قوناقۇيلەردە مۇلدەم ورىن جوق بولدى. سوعان قاراعاندا ورالعا سىرت جاقتان قوناقتار كوپ كەلەتىن سياقتى. «ورال» قوناقۇيىنىڭ باعاسى سالىستىرا ايتقاندا ارزان ەكەن. بىراق مۇندا دا سوۆەت زامانىنان قالعان كورىنىستەر جەتىپ جاتىر… جالپى العاندا، جەرگىلىكتى تۇرعىندار وتە مادەنيەتتى، سىپايى، قوناقجاي. كوشەدە جول سۇراساڭ، ىنتى-شىنتىسىمەن ءتۇسىندىرىپ بەرەدى. ەسكى عيمارات بولسا دا، قوناقۇيدىڭ قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى وتە جوعارى ەكەن.
باتىس قازاقستان وبلىسى رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ بەس: استراحان، ۆولگوگراد، ساراتوۆ، سامارا، ورىنبور جانە ءوزىمىزدىڭ اقتوبە وبلىسىمەن شەكتەسىپ جاتىر عوي. بالكىم، رەسەيمەن اۋىلى ارالاس، قويى قورالاس جاتقاندىقتان بولار، بۇل وڭىردە مەملەكەتتىك تىلگە قاراعاندا ورىس ءتىلىنىڭ مەرەيى ۇستەم بە دەپ قالدىم. ايتەۋىر، وسى قالادا بولعان ءۇش كۇندە كوشە، كافە-اسحانالاردا، قوناقۇيدە قانشاما جەرگىلىكتى ادامدارمەن تىلدەستىم، بارلىعى رەسمي تىلگە جۇيرىك، ءوزىڭ باس بولىپ قازاقشا سويلەمەسەڭ، ءا دەگەننەن ورىس تىلىندە سايراي جونەلەدى ەكەن. ايتپەسە وبلىس حالقىنىڭ سانى 2016 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنا 636,9 مىڭ ادامدى قۇراسا، سونىڭ 74,29 پايىزى (ينتەرنەتتەن الىندى) قازاق ۇلتىنىڭ وكىلدەرى. وبلىس حالقىنىڭ تەڭ جارتىسىنا جۋىعى، ياعني 317,2 مىڭ ادام نەمەسە بارلىق حالىق سانىنىڭ 49,8 پايىزى قالالىق جەرلەردە تۇرادى.
ياعني باتىس قازاقستان وبلىسى حالقىنىڭ تورتتەن ءبىرىن عانا وزگە ۇلتتىڭ وكىلدەرى قۇراپ وتىرسا دا، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسى ءالى دە ءوز دەڭگەيىندە ەمەس. بالكىم، وسى ماقالا جارىق كورگەننەن كەيىن وسى وبلىستاعى ءتىل باسقارماسىنىڭ باسشىلارى «مىنە، ءبىزدىڭ وبلىستا قازاق ءتىلىنىڭ كورسەتكىشى مىنانداي، قاعاز-قۇجاتتارىمىزدىڭ قازاقشا تىلدەگى كورسەتكىشى مىنانداي» دەپ داۋ ايتۋى دا مۇمكىن. بىراق مەن ءوزىم كورگەن، ءوزىم كۋا بولعان جايتتاردى عانا ايتىپ وتىرمىن. وبلىس حالقىنىڭ 75 پايىزى قازاق بولسا دا، ءالى كۇنگە ەكى اۋدان ورىسشا اتالادى. كازتالوۆ جانە زەلەنوۆ اۋداندارى. جاي عانا مىسال رەتىندە الار بولساق، ءوزىم جاقسى بىلەتىن جامبىل وبلىسى حالقىنىڭ 72,55 پايىزى (ينتەرنەتتەن الىندى) قازاق ۇلتىنان تۇرادى ەكەن. ياعني پايىزعا شاققاندا جامبىلعا قاراعاندا باتىس قازاقستان وبلىسىندا قازاقتار كوپ تۇرادى. بىراق ەكى وبلىستاعى قازاق ءتىلىنىڭ جاعدايى مۇلدەم ەكى ءتۇرلى.
ورال قالاسىن قاق جارىپ وتەتىن ەڭ ۇلكەن داڭعىلدىڭ ءبىرى – درۋجبا كوشەسىن قازاقشالاپ دوستىق دەپ اۋىستىرىپ، كەيىننەن ازشىلىقتاعى وزگە ۇلتتاردىڭ دا ۇلەسىن ەرەكشە ەسكەرگەن بولۋى كەرەك، قازىر بۇل كوشە «دوستىق – درۋجبا» دەپ، قوس اتاۋدى يەمدەنىپ تۇر. كوشە بويىنا ىلىنگەن تاقتايشالاردا ءدال وسىلاي جازىلعان. بۇل نە قىلعان جالپاقشەشەيلىك ەكەنىن تۇسىنبەدىم. بۇل جەردە مەن باتىسقازاقستاندىق باۋىرلارىمدى جەردەن الىپ، جەرگە سالىپ وتىرعانىم جوق. «بالىق باسىنان ءشىريدى» دەگەن، نەگىزى، وبلىس باسشىلارىنىڭ ءوزى قازاق ءتىلىنىڭ قانات جايۋىنا اسا ىقىلاستى ەمەس سياقتى. ورال قالاسىندا جۇرگەن كەزىمدە جولداۋدى تالقىلاۋعا بايلانىستى وبلىس اكىمدىگى القاسىنىڭ ءماجىلىسى ءوتتى. وبلىس اكىمى التاي كولگىنوۆتىڭ ءوزى توراعالىق ەتكەن بۇل جيىندا مىنبەگە كوتەرىلگەندەردىڭ 90 پايىزى ورىس تىلىندە بايانداما جاسادى. ءتىپتى اراسىندا اعىلشىنشا سويلەگەندەر دە بولدى. وبلىس اكىمىنىڭ ءوزى ءار سويلەۋشىگە ءسوز بەرگەن سايىن ەكى تىلدە حابارلاپ وتىردى. ەگەر وبلىس باسشىسىنىڭ ءوزى مەيلىنشە انا تىلىندە سويلەپ، مەملەكەتتىك ءتىلدى وزگەلەرگە ۇلگى ەتپەسە، مەملەكەتتىك ءتىلدى بيلىك ءتىلى جاساماسا، قاراپايىم حالىق قازاق ءتىلىنىڭ قادىرىن، قۇدىرەتىن، ايبارىن قانشالىقتى سەزىنەدى؟
ورال – قابىرعاسى اعاشتان ورىلگەن ەسكى ۇيلەرى كوپ قالا عانا ەمەس، ادەمى ەسكەرتكىشتەرىمەن دە ەرەكشە كوزگە تۇسەتىن شاھار. اباي، قۇرمانعازى، دينا، سىرىم داتۇلى، جۇبان مولداعاليەۆ، جاھانشا دوسمۇحامەدوۆ، قادىر مىرزا ءالى جانە تاعى باسقا دا الىپتاردىڭ ەسكەرتكىشتەرى وتە ءساتتى شىققان. تۇرعان جەرلەرى دە كەرەمەت. قالانىڭ كوركىن اشىپ تۇر. بىراق وسىناۋ الىپتاردىڭ اراسىنان چاپاەۆتىڭ دا ەسكەرتكىشى «مەن مۇندامىن» دەگەندەي سىعالايدى. سوۆەت وداعى الپەشتەگەن كوممۋنيست باتىرلاردىڭ ءبىرى فرۋنزە ەسىمىمەن اتالاتىن كوشە دە الگى دوستىق-درۋجبا داڭعىلىن كەسىپ ءوتىپ، ۇزىنىنان كوسىلىپ جاتىر.
وبلىس ورتالىعىنىڭ ىرگەسىندە ۇلكەن كەنت جاتىر. العاش اتاۋىن ەستىگەندە «جاڭىلىس ەستىپ تۇرعان بولارمىن، مۇمكىن، اتاۋى «قاشاعان» بولار» دەپ ويلاعانىم راس. جوق، «زاچاگان» ەكەن. شاعان وزەنىنىڭ بويىندا ورنالاسقاندىقتان، وسىلاي ورىسشا اتالىپ كەتىپتى.
وسى كەنتتەگى №30 مەكتەپتە ورال قالاسىنىڭ اكىمى مۇرات مۇقاەۆتىڭ ەسەپتىك كەزدەسۋى ءوتتى. قالا اكىمىنىڭ كەزدەسۋى دەگەن اتى بولماسا، نەگىزگى ەسەپتى زاچاگان كەنتىنىڭ اكىمى ادىلبەك قادىروۆ بەردى. قالا اكىمى ءسوز سويلەپ، تۇرعىنداردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋمەن شەكتەلدى. نەگىزى، جەرگىلىكتى گازەتتەردەگى حابارلاندىرۋلاردا «19 قاڭتار كۇنى ساعات 17:00-دە ورال قالاسىنىڭ اكىمى ەسەپ بەرەدى» دەپ جازىلعانداي ەدى. «سوندا ەسەپتى نەگە قالا اكىمى بەرمەدى؟» دەگەن سۇراقتى، ارينە، ەشكىم قويمادى.
مەكتەپتە وتكەننەن بولار، ەكى اكىمنىڭ ەسەبىندە مۇعالىمدەر اياقتارىنان تىك تۇرىپ قىزمەت ەتتى. كەلگەن ادامداردان قاي مەكەمەدەن نەمەسە قاي كوشەنىڭ تۇرعىنى ەكەنىن اقىرىن سۇراپ، جيىن وتەتىن ەكىنشى قاباتقا سىلتەپ وتىردى.
جيىنعا ءسال ەرتەرەك بارىپ، الدىڭعى قاتارلاردىڭ بىرىنە وتىرا كەتكەن ەدىم، وڭكەي مۇعالىمدەردىڭ ورتاسىنا جايعاسىپ الىپپىن. ولاردىڭ ءماجبۇرلى تۇردە كەلگەندەرى ءا دەگەننەن-اق بايقالىپ قالدى. ويتكەنى «كوزدەرىنە ءبىر كورىندىك قوي، ەندى قايتا بەرسەك بولار ما ەكەن؟ جينالىس تەزىرەك بىتسە ەكەن» دەپ، ءوزارا اڭگىمە ايتىپ، بۇل زالعا امالسىز كەلگەندەرىن سەزدىرىپ، ەگەر ادام كوبەيىپ بارا جاتسا تەزىرەك سىتىلىپ كەتۋگە شاق وتىردى. اكىمدى كۇندە كورە بەرمەيمىز، وسى ساتتە جاعدايىمىزدى ايتىپ قالايىق دەپ تالپىنعان مۇعالىمدى كورمەدىم.
زالداعى ورىندار اقىرىنداپ تولا باستادى. اركىم قالاعان ورنىنا جايعاسىپ جاتقانداي كورىنگەنىمەن، الدىڭعى قاتارعا ەشكىم اياق باسپادى. بىراق بۇل ورىندار جيىن باستالار شاقتا باس سۇققان ۇلكەن كىسىلەرگە بۇيىردى. ەل اياعى باسىلعان ساتتە قالا اكىمى مۇرات مۇقاەۆتىڭ توبەسى دە كورىندى. اكىم كەڭ زالعا كىرە سالىسىمەن الدىڭعا قاتارداعى ۇلكەن كىسىلەرمەن قۇراق ۇشا امانداسىپ، جاعدايلارىن سۇراپ، ميكروفوندى الا سالىپ، جيىندى باستاپ كەتتى. باستاعانى سول – كەنت اكىمىنە ءسوز بەردى. جەرگىلىكتى اقپارات قۇرالدارىنىڭ جازۋىنا قاراعاندا، كەنت اكىمى ادىلبەك جانىبەكۇلى وتكەن جىلعى ەسەپتىك كەزدەسۋىندە «كەلەسى ەسەبىمدە قازاقشا بايانداما جاسايمىن» دەپ ۋادە بەرگەن ەكەن. ۋادەسىندە قانشالىقتى تۇرعانى بۇل جولى انىق بايقالدى. بايانداماسىنداعى قازاقشا جولداردى قينالىڭقىراپ بولسا دا، ايتەۋىر، وقىپ شىقتى. بىراق مەملەكەتتىك تىلدە ەركىن سويلەي المايتىنى ءبارىبىر ءبىلىنىپ تۇر. كەنت اكىمىنىڭ ەجىكتەپ قازاقشالاعانى مەملەكەتتىك تىلگە دەگەن قۇرمەتى، الدە باسقاسى ما، قالا اكىمى مەن جەرگىلىكتى تۇرعىندار بۇل ماسەلەگە كوڭىل اۋدارمادى.
كەنت اكىمىنىڭ ءىش پىستىراتىن ۇزاق-سونار بايانداماسىنان كەيىن جاشىكتەگى حاتتار وقىلىپ، قالىڭ ۇيقىعا كەتىپ بارا جاتقان حالىقتى سەرگىتىپ تاستادى. سوسىن بارىپ قانا زالدان سۇراقتار قويىلدى. مىنە، سول كەزدە اكىمدىك قىزمەتكەرلەرى ميكروفوندى ەڭ الدىمەن الدىڭعى قاتاردا وتىرعان اقساقالدارعا بەرۋمەن بولدى. شىنىن ايتۋ كەرەك، ولاردىڭ كەيبىرى ميكروفونعا ۇمتىلعان دا جوق. ياعني سويلەۋگە اناۋ ايتقانداي قۇلىقتارى بولماعان سياقتى. قالا اكىمى «ال، ەندى زالداعىلار سۇراق قويسىن…» دەۋى مۇڭ ەكەن، زالداعى حالىق قوزعالاقتاپ، اراسىنان بىرنەشەۋى ميكروفونعا ۇمتىلا بەردى. بىراق اكىمدىكتەگىلەر «ءسىز سويلەڭىزشى» دەگەندەي ميكروفوندى بەلگىلى ءبىر اقساقالدارعا ۇزاتۋمەن بولدى. قالا اكىمى بۇل كورىنىستى كورىپ تۇرسا دا، كورمەگەندەي كەيىپ تانىتتى. ال ميكروفوندى تىقپالاپ، زورلىقپەن ۇستاتقان اقساقالدار نە ايتسىن؟
ءبىر تاڭعالعانىم، ۇلكەندەردىڭ وزدەرى دە ورىسشاعا زۋىلداپ تۇر. بىلايشا ايتقاندا، ميكروفون ۇستاعانداردا قازاقشا سويلەمەدىم-اۋ دەگەندەي قىسىلۋ، يمەنۋ بولعان جوق. سوعان قاراعاندا مۇنداي جيىندار بۇرىننان ورىس تىلىندە ءوتىپ جۇرسە كەرەك. ارينە، ۇلكەندەردىڭ ىشىندە ءبىردى-ەكىلى ماسەلە كوتەرگەندەرى دە بولدى. بىراق سوزدەرىنىڭ سوڭى «كەنت اكىمىنىڭ ەسەبىن قاناعاتتانارلىق دەپ باعالاۋلارىڭىزدى وتىنەمىن» دەۋمەن اياقتالىپ جاتتى.
شاعىن عانا بولسا دا، زاچاگاننىڭ ماسەلەسى شاش ەتەكتەن. گاز باعاسىن تولەۋدەگى قيىندىقتار، كەي كوشەلەردە جارىق جوق، بارىنىڭ ءوزى ولىمسىرەپ جانادى، جول ناشار، كەيبىرىندە اسفالت توسەلمەگەن، مادەنيەت ءۇيى سالىنسا، جاستار اراسىندا بۇزاقىلىق ءورشىپ بارادى، قالاعا قاتىناۋدىڭ قيىندىقتارى… حالىقتى ەركىن سويلەتسە، ايتاتىن تاقىرىپ از ەمەس ەكەن.
ايتپاقشى، جەرگىلىكتى گازەتتەردىڭ بىرىنەن ورال قالاسىنداعى دەپو كوپىرىنىڭ قۇرىلىسى بيىلعى جىلدىڭ تامىز-قىركۇيەك ايلارىندا اياقتالىپ، پايدالانۋعا بەرىلەتىنى تۋرالى اقپاراتتى وقىپ قالدىم. نەگىزى، 2017 جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا باستالعان بۇل قۇرىلىس ەكى جىلعا جوسپارلانىپ، 2019 جىلى اياقتالۋى ءتيىس ەدى. بىلتىر الەۋمەتتىك جەلىدە وسى كوپىر ۇلكەن شۋ بولعان-دى. قوعامدىق بەلسەندى ايبولات بوكەنوۆ 2,3 ملرد تەڭگەگە جوبالانعان كوپىر قۇرىلىسىنا بۇرىن قولدانىلعان، ياعني شىرىگى بار قۇبىرلاردى پايدالانىپ جاتقانىن ايتىپ دابىل كوتەرگەن-ءدى. ءتىپتى الەۋمەتتىك جەلىلەرگە وسى سوزدەرىن ايعاقتايتىن ۆيدەولار دا سالدى. وسى ساپارىمدا ايبولاتپەن دە سويلەستىم. ول ماسەلەنى تىپتەن ارىدان باستايدى.
– بۇل داۋدىڭ باسى ءوزىمنىڭ ەكى اۋىلداسىمنان باستالدى، – دەيدى بىزبەن اڭگىمەسىندە ايبولات بوكەنوۆ. – وسى كوپىر قۇرىلىسىندا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ەكى جىگىت جالاقىلارىنىڭ تىم ازدىعىن ايتىپ كەلدى. سودان قۇرىلىس باسشىلارىنا جولىعىپ، ءمان-جايدى انىقتادىم. سويتسە، ولار «قايتا قۇرىلىسشى جىگىتتەر بىزگە قارىز، ءبىز ولاردى وقىتتىق، قولدارىنا كۋالىك بەردىك» دەيدى. ءيا، شىنىندا، ولارعا «دانەكەرلەۋشى، كىرپىش قالاۋشى» دەگەن سياقتى كۋالىك بەرگەن. بىراق ول جىگىتتەر بۇل كاسىپ بويىنشا مۇلدەم وقىماپتى. سوندا كۋالىكتى قايدان العان؟ وسىنى انىقتاماق بولىپ ءبىر توپ ءجۋرناليستى ەرتىپ، قۇرىلىس باسىنا باردىم. بىراق كۇزەتشىلەر «ارنايى قۇرىلىس كيىمدەرىڭ جوق، باستارىڭا كىرپىش قۇلاپ كەتسە، كىم جاۋاپ بەرەدى؟» دەپ الاڭعا جولاتپاي قويدى. دەگەنمەن العان بەتىمنەن قايتپاي، بۇرىشتى اينالا بەرە تەمىر قاقپادان ءوزىم سەكىرىپ ءتۇستىم. سويتسەم، ءبىز تۇگىل، قۇرىلىسشىلاردىڭ وزدەرىندە دە ارنايى كيىمدەر جوق، ءۇي كيىمىمەن، اياعىنداعى جەڭىل سۇيرەتپەمەن بەتوندى كۇرەكپەن شايقاپ، بارلىق جۇمىستى قولمەن اتقارىپ جاتىر. الەۋمەتتىك جەلىگە بۇل سوزدەرىمدى دالەلدەيتىن دە ۆيدەولار سالدىم. بىراق سەلت ەتكەن باسشىلار بولمادى.
الەۋمەتتىك جەلىلەردە قانداي ۆيدەو تۇرسا دا، قوعامدىق بەلسەندى ايبولات بوكەنوۆتىڭ ايتقاندارىن دالەلدەۋ تىم قيىن. قۇرىلىس باسشىلارى ءارتۇرلى سەبەپ ايتۋى مۇمكىن. جەمە-جەمگە كەلگەندە وزدەرىن اقتاپ الارى ءسوزسىز. بىراق وسى جايتتار سەبەپ بولدى ما، الدە ەل ىشىندە ءارتۇرلى اڭگىمەنىڭ كوبەيىپ بارا جاتقانى سەبەپ بولدى ما، ايتەۋىر، دەپو كوپىرىنىڭ بيىل پايدالانۋعا بەرىلەتىنى تۋرالى اقپارات ورالدىقتاردى قاتتى قۋانتىپ تاستادى.
ارينە، باتىس قازاقستان وبلىسى كوشتىڭ ەڭ سوڭىندا قالعان ولەرمەن ءوڭىر ەمەس. وزىنە ءتان تىرشىلىگى بار. بولاشاعى، دامۋى بار دەپ سيپاتتالاتىن ايماقتاردىڭ ءبىرى. دەگەنمەن دە ورال ءوڭىرى قۇداي بەرگەن كەنى مەن گازىنىڭ ارقاسىندا قوراسى قويعا، شاراسى مايعا تولعان باقۋاتتى ايماقتىڭ ءبىرى دەپ ايتۋعا بولا ما؟ الىستاعى اۋىلىن، شالعايداعى قىستاۋىن كورمەي، وبلىس ورتالىعىندا جۇرگەن ءۇش-ءتورت كۇنگى ساپارىمدا، شىنى كەرەك، وسى سۇراققا جاۋاپ تابا المادىم…
ورالحان ءداۋىت
zhasalash.kz
