قىرعىز-الاش قايراتكەرلەرىنە ارنالعان ەڭبەكتەردىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى

1581
Adyrna.kz Telegram

بۇگىن، 3 جەلتوقساندا الماتى قالاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى قىرىمبەك كوشەرباەۆتىڭ جانە قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى سۇيۇنبەك كاسمامبەتوۆتىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن «قازاق-قىرعىز – الاشتان» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيا اياسىندا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى جارىققا شىعارعان بىرقاتار ەلەۋلى ەڭبەكتەردىڭ تۇساۋكەسەر ءراسىمى ءوتتى.

بەلگىلى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، تانىمال عالىم زاينيدين كۋرمانوۆتىڭ «كىرگىزسكي فيليال پارتي «الاش»: سوزدانيە، دەياتەلنوست، سۋدبا» اتى كىتابى الاشتانۋ سالاسىندا جاڭالىعى مول ەڭبەك سانالادى. حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى جارىققا شىعارعان ىرگەلى ەڭبەكتە اۆتور تاريحي قۇجاتتار ارقىلى الاش پارتياسىنىڭ قىرعىزستانداعى قىزمەتىن جان-جاقتى زەردەلەپ، وعان باسشىلىق جاساعان تۇلعالاردىڭ توڭكەرىستەن كەيىنگى تاعدىرى تۋرالى باياندايدى. مونوگرافياعا الاش قايراتكەرلەرىنىڭ مۇراتقا جەتۋ جولىنداعى تاباندى كۇرەسى ارقاۋ بولعان.

سونىمەن قاتار، قىرعىز-الاش قايراتكەرى، اعارتۋشى عالىم، اقىن قاسىم تىنىستانوۆتىڭ 1925 جىلى قازاق جانە قىرعىز تىلدەرىندە جارىق كورگەن «قاسىم جىرلارى» كىتابى حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى تاراپىنان تۇرىك تىلىنە تولىق اۋدارىلىپ، فاكسيميلەسىمەن قوسا اكادەميالىق جيناق رەتىندە جاريانىپ وتىر. بىرەگەي باسىلىمداعى جىرلار قىرعىزشا لاتىن الىپبيىندە جانە تۇرىكشە اۋدارماسىمەن قاتارلاستىرا بەرىلگەن. تاريحي باسىلىمدى باسپاعا ازىرلەۋگە سابىربەك بورۋباەۆ اتسالىستى. نەبارى 37 جىلدىق عۇمىرىندا وشپەس مول مۇرا قالدىرعان قاسىم تىنىستانوۆ – قىرعىز ءالىپبيىنىڭ باستاۋىندا تۇرعان، ءتىل بىلىمىنە ولشەۋسىز ۇلەس قوسقان تۇلعا.

ايتا كەتۋ كەرەك، اتالعان شارا تۇركى الەمىنىڭ ورتاق ماقتانىشى، قازاق-قىرعىز باۋىرلاستىعىنىڭ دانەكەرى بولعان جىر الىبى جامبىل جاباەۆتىڭ 175 جىلدىعىن قورتىندىلاۋ، سونىمەن بىرگە، قىرعىز حالقىنىڭ كورنەكتى تۇلعالارى – ءجۇسىپ ءابدىراحمانوۆ پەن قاسىم تىنىستانوۆتىڭ تۋعانىنا 120 جىل تولۋىنا وراي ۇيىمداستىرىلدى.

القالى باسقوسۋعا باۋىرلاس ەكى ەلدىڭ مەملەكەتتىك حاتشىلارىمەن بىرگە، قىرعىز رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى ارسلان كويچيەۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆا، قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت، اقپارات جانە تۋريزم ءمينيسترى ازامات جامانكۋلوۆ، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى جانسەيىت تۇيمەباەۆ، قىرعىز رەسپۋبليكاسى جوگوركۋ كەنەشىنىڭ دەپۋتاتى كانىبەك يماناليەۆ، قر ۇعا اكادەميگى، قازاقستان تاريحشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى مامبەت قويگەلديەۆ، بەلگىلى قىرعىز تاريحشىسى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى زاينيدين كۋرمانوۆ، سونداي-اق ءبىر تۋعان ەكى ەلدىڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرى مەن تانىمال عالىمدار قاتىستى.

پىكىرلەر