ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن كەڭەستىك زامانداعى 1942 جىلعى (سك-42) كوورديناتتار جۇيەسىن قولدانىپ كەلەمىز. سوندىقتان قازىر زامانعا ساي مەملەكەتتىك كوورديناتتار جۇيەسىن جاساۋعا دەن قويىپ جاتىرمىز! بۇل ءۇشىن سپۋتنيكتىك گەودەزيالىق جەلى بازاسىن سالىپ، جەلىنى ءدال ەسەپتەۋ جانە تەڭەستىرۋدى ىسكە اسىرۋ قاجەت.
كۇللى الەم سپۋتنيكتىك ادىسكە كوشكەن. GPS پەن جاھاندىق ناۆيگاتسيالىق سپۋتنيكتىك جۇيە (GNSS) عارىشتى شارلاپ ءجۇر، ال گەولوكاتسيانى سمارتفون ارقىلى جىبەرۋ قالىپتى جاعدايعا اينالعان.
وسىنداي قارقىندى تەحنولوگيالىق دامۋدىڭ ارقاسىندا عالامات ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋگە بولار ەدى. الايدا مۇنداي مۇمكىندىكتى 2گيس، Google كارت، ياندەكس تاكسي جانە تاعى باسقا قاراپايىم سەرۆيستەر ارقىلى كۇندەلىكتى كۇيبەڭ تىرلىكتە عانا قولدانىپ كەلەمىز. وسىنداي قولدا بار ناۆيگاتسيا بويىنشا سالىنعان باعدارعا ساي 200 مەتر نەمەسە 212 مەتردەن كەيىن بۇرىلدىڭىز با، مەيلى، ەڭ باستىسى دىتتەگەن جەرىڭىزگە جەتسەڭىز بولدى.
ال ءبىز ءۇشىن قازىرگى ماڭىزدى ماقسات - سك-42 سياقتى كونە جۇيەنىڭ ورنىنا دالا مەن قالا، وزەن-كول مەن ورمان كاداسترىنىڭ، گەولوگيا جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ، تابيعات، قورعانىس، قاۋىپسىزدىك سياقتى جانە تاعى باسقا دا ءتيىستى سالالاردى، جەرىمىزدىڭ ءاربىر سۇيەمى مەن ەلىسى، ءار سانتيمەترىن قامتيتىن مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى ءوزىمىزدىڭ سپۋتنيكتىك كوورديناتتار جۇيەمىزدى قۇرۋ.
جاڭا جۇيەگە اۋىسقان شاقتا فەرمەرلەردىڭ جەر اۋماعى ۇلعايىپ نەمەسە ازايىپ، وزگەرۋى ىقتيمال. مىسالدار جەتىپ ارتىلادى، ەسكى كوورديناتتار جۇيەسىندەگى مالىمەتتەر ءدال جانە ناقتى بولماعاندىقتان، ءبىر جولدىڭ بويىنداعى جەر تەلىمدەرى دە سايكەسپەي قالۋى مۇمكىن.
مەملەكەتتىك جۇيەدەگى شەكتەۋلەر مەن كەدەرگىلەردىڭ كەسىرىنەن گەولوگيا جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ سالاسىنا شەتەلدىك ينۆەستورلاردى تارتۋ قيىنداپ تۇر. مەملەكەتتىك باسقارۋعا دا كەرى اسەرىن تيگىزۋدە. ماسەلەن، ساۋلەت سالاسىنداعى «قىزىل جولاقتاردىڭ»، تابيعات پايدالانۋداعى سانيتارلىق جانە سۋ قورعاۋ بەلدەمدەرىنىڭ بۇزىلۋى.
قازىرگى زاماندا كونە سك-42 جۇيەسىن قولدانۋ دەگەنىمىز، مىسالى 2021 جىلى ءىرى كورپوراتسيانىڭ يەلىگىندە زاماناۋي تەحنيكالار مەن ينتەرنەت بولا تۇرا، ەلەكتروندىق پوشتا، پورتالدار، سمارتفون مەن گادجەتتەرىن پايدالانباي، حات-حابارلارى مەن قۇجاتتارىن قاعاز جۇزىندە جاياۋلاپ-جالپىلاپ ءداستۇرلى پوشتا ارقىلى جولداعانمەن تەڭ. مۇنداي كورپوراتسيانىڭ جۇمىسى جەمىستى بولۋشى ما ەدى؟!
سك-42 تەحنولوگياسى قۇرىلىس، ساۋلەت، گەولوگيا، كاداستر، كولىك، ناۆيگاتسيا جانە ت.س. تەحنيكالىق جانە ينجەنەرلىك باعىتتاردا كەڭىنەن قولدانىلادى، سوندىقتان ونىڭ شىعىندارى دا ۇشان-تەڭىز.
وسى سەبەپتى بۇل سالانى جاڭعىرتىپ، زامانعا ساي جانە ءتيىمدى قىلىپ، حالىققا كورسەتىلىپ جاتقان قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن گەودەزيا جانە كەڭىستىكتىك دەرەكتەردى تسيفرلاندىرۋ قارقىنىن كۇشەيتكەلى جاتىرمىز.
