بۇگىنگى كۇن – كىمدىكى؟!

3791
Adyrna.kz Telegram

«الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ ورىنداۋشىلار قۇرامىنىڭ ءارتيسى نۇربولات يساەۆ 4 تىلدە (قازاقشا، ورىسشا، اعىلشىنشا جانە تۇرىكشە) وتەتىن «الاتاۋ ستۋدياسىندا» حالىقارالىق ونلاين كەزدەسۋىنىڭ قوناعى بولدى.

سۇحباتتىڭ مودەراتورى، «الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترى ادەبيەت ءبولىمىنىڭ باسشىسى، PhD دوكتورى قۋانىش جۇمابەكۇلى نۇربولات يساەۆقا تومەندەگىدەي سۇراقتار قويدى:

1) ءوزىڭىز بىلەسىز، قازاق ونەرىنىڭ «التىن عاسىرى» سانالاتىن XIX عاسىردا شىرقاۋ شىڭىنا جەتكەن، حالقىمىزدىڭ قاتەلەسپەس تالعامى قالىپتاستىرعان عاجايىپ ءداستۇرى – انشىلىك ونەر مەكتەپتەرىنىڭ ءبىرى – باتىس ءان مەكتەبى مۇحيت سال ەسىمىمەن بايلانىستى.
مۇحيت باتىس وڭىرىندەگى اۋىزشا-كاسىبي انشىلىك مەكتەپتىڭ نەگىزىن قالاۋشى دارابوز ونەر يەسى.

«اينامكوز»، «ۇلكەن ايداي»، «كiشi ايداي»، «زاۋرەش»، «پاڭكويلەك»، «دۇنيە»، «اق يiس»-تەرى – مۋزىكا مادەنيەتى تاريحىنىڭ كلاسسيكالىق ۇلگىلەرىنىڭ باعا جەتپەس قازىناسى.

«الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى جۇلدىزبەك جۇمانباي ساحنالايتىن ءداستۇرلى مۋزىكالىق درامالىق تۋىندىدا قوعامنىڭ اششى شىندىعى مەن ونىڭ بەينەسى كورىنىس تابادى. سونىمەن قاتار مۇحيت ءومىر سۇرگەن XIX-XX عاسىرلاردى كوز الدىڭا اينا قاتەسىز اكەلەدى.

مۇحيتتىڭ ءرولىن سومداۋدى سىزگە ۇسىنعاندا قانداي اسەردە بولدىڭىز؟

2) مۇحيت اندەرىنىڭ ورىنداۋشىلىق ءداستۇرىن دامىتىپ، ونى ناسيحاتتاۋشىلار، مىسالى، قۇرمانعاليەۆ، يبراگيموۆا، ءابىلوۆالار عوي. مۇحيتتىڭ شىعارماشىلىعى تۋرالى زەرتتەۋلەر دە جازىلدى.

جالپى، مۇحيت مەكتەبى ورىنداۋشىدان ۇلكەن شەبەرلىكتى، داۋىس كۇشىنىڭ زور ءارى دياپازونىنىڭ كەڭدىگىن، توكپە كۇيلەردە كەزدەسەتىن قاعىستارى بار دومبىرا سۇيەمەلىن تالاپ ەتەدى.

وسى ورايدا ۇستازدارىڭىز جايلى ايتىپ وتسەڭىز.

3) ۇكىلى ىبىراي، ءيمانجۇسىپ قۇتپانۇلى، تۇرماعامبەت ىزتىلەۋۇلى، قاپەز بايعابىلۇلى، سۇلۋباي، امانعاليلاردىڭ ساياسي قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعانىن بىلەمىز. ال مۇحيتتىڭ ءومىرى باسقاشا ءورىلدى.

«ءتىل جەتكىزبەستى ءان جەتكىزەرى دە بار»، – دەيدى عوي عابيت مۇسىرەپوۆ. مۇحيت اندەرىنىڭ باستى ەرەكشەلىگى – ەلدىڭ مۇڭىن جىرلاعانىندا.

مىسالى، مۇحيت «پاڭ-كويلەگىندە»

كىم بىلەر، كىمدەر بولار مەيىرىم قانار،
رۋحىم سونگەن مەنىڭ قايتا جانار.
ەڭىرەپ مۇحيت بابام ءوتىپتى-اۋ دەپ،
كەيىنگى ۇرپاقتارىم ەسىنە الار...، – دەيدى.

مۇحيتتىڭ اندەرى جايلى ءبىر اۋىز ءسوز.

4)
مۇحيتتىڭ مىناداي ءسوزى بار عوي:

بۇگىنگى كۇن – كىمدىكى؟!
«پارا-قۇداي» – «پۇلدىكى»!
سىبايلاسقان – و باستان،
«ىمى-جىمى» – بىردىكى!
ارامزا اۋىز-جالاسقان،
ار-يماننان – «قۇردىكى»! دەپ باستالىپ،
وي، وڭباي تۇر! وڭباي تۇر:
«مازاقتىكى» – بولىپ تۇر،
قازاقتىكى – بولماي تۇر... دەپ بىتەدى عوي.

ەندى،
ەرىنبەگەن − ەتىكشى، ۇيالماعان − ءانشى، بۇگىندە. شەتىنەن! سونداي-اق انانى ساتام، مىنانى ساتام، «قوعامى، تۇبىنە جەتكەن دە!»، – دەيتىن جەرلەرى بار عوي. سوقىر مولدانىڭ ءياسيندى وتىرىك وقۋى، «دىنىمىزگە، دىلىمىزگە، تىلىمىزگە اباي بولايىق» دەگەن سوزدەردىڭ ايتىلۋى قازىرگى قوعامدا دا ءورشىپ تۇر عوي. بۇلار اسا قاۋىپتى قۇبىلىستار.

الىپ قوسارىڭىز.

5) "الاتاۋ" ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ رەپەرتۋارلىق باعىتى، باسقا تەاترلارعا ۇقسامايتىن ۇستانىمى، قويىلىمداردىڭ وزىندىك فورمالارى بويىنشا ءوز كوزقاراسىڭىزدى بىلدىرسەڭىز. وسىمەن قورىتىندىلاساق.

تولىق سۇحباتتى تومەندەگى سىلتەمەدەن كورە الاسىزدار!

پىكىرلەر