Búgingi Kún – Kimdiki?!

4230
Adyrna.kz Telegram

«Alataý» dástúrli óner teatrynyń oryndaýshylar quramynyń artısi Nurbolat Isaev 4 tilde (qazaqsha, oryssha, aǵylshynsha jáne túrikshe) ótetin «Alataý stýdııasynda» halyqaralyq onlaın kezdesýiniń qonaǵy boldy.

Suhbattyń moderatory, «Alataý» dástúrli óner teatry Ádebıet bóliminiń basshysy, PhD doktory Qýanysh Jumabekuly Nurbolat Isaevqa tómendegideı suraqtar qoıdy:

1) Ózińiz bilesiz, Qazaq óneriniń «altyn ǵasyry» sanalatyn XIX ǵasyrda shyrqaý shyńyna jetken, halqymyzdyń qatelespes talǵamy qalyptastyrǵan ǵajaıyp dástúri – ánshilik óner mektepteriniń biri – batys án mektebi Muhıt sal esimimen baılanysty.
Muhıt batys óńirindegi aýyzsha-kásibı ánshilik mekteptiń negizin qalaýshy daraboz óner ıesi.

«Aınamkóz», «Úlken Aıdaı», «Kishi Aıdaı», «Záýresh», «Pańkóılek», «Dúnıe», «Aq Iis»-teri – mýzyka mádenıeti tarıhynyń klassıkalyq úlgileriniń baǵa jetpes qazynasy.

«Alataý» dástúrli óner teatrynyń Kórkemdik jetekshisi Juldyzbek Jumanbaı sahnalaıtyn dástúrli mýzykalyq dramalyq týyndyda qoǵamnyń ay shyndyǵy men onyń beınesi kórinis tabady. Sonymen qatar Muhıt ómir súrgen XIX-XX ǵasyrlardy kóz aldyńa aına qatesiz ákeledi.

Muhıttyń rólin somdaýdy sizge usynǵanda qandaı áserde boldyńyz?

2) Muhıt ánderiniń oryndaýshylyq dástúrin damytyp, ony nasıhattaýshylar, mysaly, Qurmanǵalıev, Ibragımova, Ábilovalar ǵoı. Muhıttyń shyǵarmashylyǵy týraly zertteýler de jazyldy.

Jalpy, Muhıt mektebi oryndaýshydan úlken sheberlikti, daýys kúshiniń zor ári dıapazonynyń keńdigin, tókpe kúılerde kezdesetin qaǵystary bar dombyra súıemelin talap etedi.

Osy oraıda ustazdaryńyz jaıly aıtyp ótseńiz.

3) Úkili Ybyraı, Imanjúsip Qutpanuly, Turmaǵambet Iztileýuly, Qapez Baıǵabyluly, Sulýbaı, Amanǵalılardyń saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵanyn bilemiz. Al Muhıttyń ómiri basqasha órildi.

«Til jetkizbesti án jetkizeri de bar», – deıdi ǵoı Ǵabıt Músirepov. Muhıt ánderiniń basty ereksheligi – eldiń muńyn jyrlaǵanynda.

Mysaly, Muhıt «Pań-kóıleginde»

Kim biler, kimder bolar meıirim qanar,
Rýhym sóngen meniń qaıta janar.
Eńirep Muhıt babam ótipti-aý dep,
Keıingi urpaqtarym esine alar..., – deıdi.

Muhıttyń ánderi jaıly bir aýyz sóz.

4)
Muhıttyń mynadaı sózi bar ǵoı:

Búgingi Kún – Kimdiki?!
«Para-Qudaı» – «Puldiki»!
Sybaılasqan – O Bastan,
«Ymy-Jymy» – Birdiki!
Aramza aýyz-jalasqan,
Ar-Imannan – «Qurdiki»! dep bastalyp,
Oı, Ońbaı tur! Ońbaı tur:
«Mazaqtiki» – bolyp tur,
Qazaqtiki – bolmaı tur... dep bitedi ǵoı.

Endi,
Erinbegen − etikshi, Uıalmaǵan − ánshi, búginde. Shetinen! Sondaı-aq anany satam, mynany satam, «Qoǵamy, túbine jetken de!», – deıtin jerleri bar ǵoı. Soqyr moldanyń Iasındi ótirik oqýy, «Dinimizge, dilimizge, tilimizge abaı bolaıyq» degen sózderdiń aıtylýy qazirgi qoǵamda da órship tur ǵoı. Bular asa qaýipti qubylystar.

Alyp qosaryńyz.

5) "Alataý" dástúrli óner teatrynyń repertýarlyq baǵyty, basqa teatrlarǵa uqsamaıtyn ustanymy, qoıylymdardyń ózindik formalary boıynsha óz kózqarasyńyzdy bildirseńiz. Osymen qorytyndylasaq.

Tolyq suhbatty tómendegi siltemeden kóre alasyzdar!

Pikirler