ءورت سوندىرۋشىلەر مەن قۇتقارۋشىلار — ەڭ قاۋىپتى ماماندىق يەلەرى. ولار ۇنەمى ءومىر مەن ءولىمنىڭ اراسىندا، ارپالىستا جۇرەدى. "بەيبىت كۇننىڭ باتىرلارى" اتانعان بۇل ماماندىق يەلەرىنىڭ ارقاسىندا بۇگىنگى كۇنى تالاي ادام ولىمنەن، قيىن جاعدايلاردان امان قالىپ جاتىر. اقتوبە وبلىستىق توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنە قاراستى ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق قۇتقارۋ جۇمىسى قىزمەتى ءبولىمىنىڭ اعا ينجەنەرى سايات سۋليكوۆتىڭ وسى قيىن سالادا ەڭبەك ەتكەنىنە 7 جىلدان اسقان. ول باسىندا قاراپايىم ءورت ءسوندىرۋشى بولىپ جۇمىسقا ورنالاسىپتى.
سايات باتىس قازاقستان يننوۆاتسيالىق-تەحنولوگيالىق ۋنيۆەرسيتەتىن تەحنيكا قاۋىپسىزدىگى ماماندىعى بويىنشا تامامداعان. وقۋىن اياقتاعان سوڭ ول 2014 جىلى ءورت ءسوندىرۋشى بولىپ اقتوبە قالاسىنداعى №4 ءورت ءسوندىرۋ بولىمىنە جۇمىسقا ورنالاسادى. كەيىن ول اعا ءورت ءسوندىرۋشى، بولىمشە كومانديرى بولادى. قازىر سايات ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق قۇتقارۋ جۇمىسى قىزمەتى بولىمىندە اعا ينجەنەر بولىپ قىزمەت ەتەدى.
— ءورت ءسوندىرۋشى – جۇرەكتىلىكتى قاجەت ەتەتىن ماماندىق. بۇل سالانى كەز كەلگەن ادام تاڭدامايدى. ءبىزدىڭ قىزمەتتە وجەتتىلىك، باتىلدىلىق پەن توزىمدىلىك قاجەت. مەنىڭ ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىندە جۇرگەنىمە جەتى جىل بولدى. ماماندىعىم وزىمە ۇنايدى. ەلگە قىزمەت ەتۋگە ارقاشان دايىنمىن. مەنىڭ قازىرگى قىزمەتىم — وبلىستا بولعان ءورت وقيعالارىن تالداۋ، ءورت ءسوندىرۋ ءبولىمىنىڭ جۇمىسىن ۇيلەستىرۋ، ءورت سوندىرۋشىلەر مەن قۇتقارۋشىلاردىڭ ءوزارا تاجىريبە الماسىپ، قىزمەتتە ناتيجەلى جۇمىس جاساۋىنا جاعداي جاساۋ. ءبىز قانداي جاعداي بولماسىن، ساقاداي ساي بولۋىمىز كەرەك. سول سەبەپتى تاۋلىك بويى جاتتىعامىز، عيماراتتىڭ ءىشى مەن سىرتىندا جەدەل قۇتقارۋ شارالارىنا ۇزدىكسىز دايىندالامىز. ءبىز جىل سايىن ارنايى جوسپار قۇرامىز. سول جوسپارعا سايكەس ءار ءتۇرلى سپورتتىق، جاتتىعۋ شارالارىن ۇيىمداستىرامىز، — دەيدى اعا ينجەنەر. — قازىر ءبىزدىڭ ءبولىم ۇلكەن ءورت وقيعالارى بولعاندا ءورت سوندىرۋشىلەردى جۇمىلدىرۋ، ولاردى ءتيىستى تەحنيكامەن قامتاماسىز ەتۋ، شتاب قۇرىلعان جاعدايدا ونىڭ جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋ سياقتى ماڭىزدى جۇمىستاردى پىسىقتاپ جاتىرمىز. جالپى قانداي جاعدايدا ءورت وقيعالارى تىركەلسىن، ءبىز مىندەتتى تۇردە سول جەردە شتاب قۇرىپ، قىزمەتكەرلەرىمىزدى جۇمىلدىرامىز. وقيعا ورنىندا جۇمىس بارىسىن رەتتەپ، ىجداعاتتىلىقپەن ءورتتى سوندىرۋگە بارىمىزدى سالامىز.
سايات سۋليكوۆتىڭ ايتۋىنشا، بيىل اقتوبە قالاسى اۋماعىندا 4-5 ءىرى ءورت وقيعاسى ( «ايگەرىم» كلينيكاسىندا، تەمىر جول اۋرۋحاناسىندا، اۋە قالاشىعى اۋدانىندا) بولىپ، ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق قۇتقارۋ قىزمەتىنىڭ ماماندارىنىڭ ءوزارا بىرلەسە جۇمىس جاساۋىنىڭ ارقاسىندا ولار دەرەۋ سوندىرىلگەن. ەشقانداي ادام زارداپ شەكپەگەن.
بۇگىنگى كۇنى سايات ءبىر توپ قۇتقارۋشىلارمەن قالا شەتىندەگى جاعاجايلاردى ارالاپ، ءتۇسىندىرۋ-پروفيلاكتيكالىق جۇمىستار جۇرگىزىپ جاتقانىن ايتادى. سەبەبى ماۋسىم-تامىز ايلارىندا، اسىرەسە، قالا اۋماعىندا جازعى سۋعا ءتۇسۋ ماۋسىمى كەزىندە قاۋىپسىزدىكتى ساقتاماي، سۋعا كەتىپ قالاتىندار كوپ.
— ءبىزدىڭ جەدەل توپ ءاردايىم كەز كەلگەن ۋاقىتتا، قانداي جاعداي بولماسىن ادام ءومىرىن قۇتقارۋعا دايىن. ولار كۇندەلىكتى كەزەكشىلىككە شىققاندا ءتۇرلى جاعدايلارعا كەزىگىپ، توسىننان تۇتاناتىن قىزىل جالىنمەن ارپالىسادى. ءوز ومىرلەرىن قاتەرگە تىگىپ، سۋعا كەتكەن ادامداردى قۇتقارادى. نەگىزى بىزگە جۇكتەلگەن ءتارتىپ بويىنشا كەز كەلگەن ءبولىم قىزمەتكەرلەرى توتەنشە وقيعا بولعان ورىنعا ون مينۋتتىڭ ىشىندە جەتۋى كەرەك. سوندىقتان ءبىز بارىنشا ىجداعاتتى تۇردە، جاعدايعا ساي ارەكەت ەتۋگە دايىن بولۋىمىز كەرەك.
جالپى بۇل ماماندىقتى تاڭداعان كەز كەلگەن مامان الدىمەن ادامداردىڭ ءومىرىن قۇتقارۋعا ءتيىس. سودان كەيىن عانا ءورت بولعان ورىندى ءسوندىرۋ ءۇشىن جەدەل قيمىلداپ، ءوز جۇمىسىنا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋى كەرەك، — دەيدى ول.
وسىنداي قيىندىعى مول، جاۋاپتى جۇمىستىڭ جۇگىن ارقالاپ جۇرگەن سايات وتكەن جىلى ءبىر ءۇيدى جارىلىستان امان ساقتاپ قالىپتى. ول ءوز ءومىرىن قاتەرگە تىگىپ، ورتەنىپ جاتقان گاراجدان گاز باللونىن الىپ شىعىپ، تۇتاس ءبىر ۇلكەن ءۇيدىڭ جارىلۋىنا جول بەرمەگەن. ونىڭ وسى ەڭبەگى ەلەنىپ، ءىى دارەجەلى «ۇزدىك قۇتقارۋشى» اتاعى بەرىلگەن. سونداي-اق سايات بىرنەشە مارتە قر توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترىنىڭ العىس حاتىن يەلەنگەن.
"ەڭ باستىسى، وتكەن جىلى ەلىمىزدەگى، ونىڭ ىشىندە وبلىستاعى بارلىق ءورت سوندىرۋشىلەر مەن قۇتقارۋشىلاردىڭ جالاقىسى ارتتى. بۇل مەملەكەتتىڭ ءبىز سياقتى قيىن ماماندىق يەلەرىنىڭ ەڭبەگىن باعالاعانى دەپ بىلەمىز", — دەيدى سايات سۋليكوۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە وبلىستا ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق قۇتقارۋ قىزمەتىندە جالپى سانى 955 قىزمەتكەر بار. ونىڭ 176-سى — وفيتسەر.
ايتا كەتۋ كەرەك، بيىلعى جىل باسىنان بەرى اقتوبە وبلىسىندا ءورت سوندىرۋشىلەر مەن قۇتقارۋشىلار 6579 ءورت جانە اۆاريالىق وقيعالارعا شىعىپ، ازاماتتاردىڭ ءومىرىن قۇتقارىپ قالعان. اتاپ ايتساق، اتالعان وقيعالاردىڭ 307-ءى گارنيزون شەگىندەگى ورتتەر بولسا، 146-سى —اۆاريالىق قۇتقارۋ جۇمىستارى، 1086-سى — جانۋ جاعدايلارى، 64-ءى — راستالماعان جانۋ فاكتىلەرى، 318-ءى — سۋ كوزدەرىن تۇزەتۋ جۇمىستارى، 61-ءى — ءورت وقيعالارى، 2538-ءى — تاعى باسقا جاعدايلار.
داناگۇل بايمۇقاش،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.
