كەشە كەشتەن بەرى الەم جەلى جارىلىپ، سۇيىنشىلەتىپ جاتىر. باقساق، قازاقستان حالقىنىڭ سانى 19 ميلليونعا جەتىپتى. ءبىر قاراعاندا الەمدە جەرىنىڭ ۇلكەندىگى جاعىنان 9 ورىندى الاتىن الىپ ەلىمىز ءۇشىن حالىقتىڭ كوپ بولعانى جاقسى. قۋانىشتى جاعداي. ال ەكىنشى قىرىنان العاندا ءماز بلىپ، بورىكتى اسپانعا اتۋدىڭ ەش قاجەتى جوق.
نەگە، كورشى وزبەكتى الايىق، تاۋەلسىزدىك العان جىلدارى ولار 20 ميلليون ەدى. قازىر 35 ميلليونعا جەتىپ، مەيماناسى تاسىپ وتىر. دەمەك وزبەكتەر 30 جىلدا 15 ميلليونععا كوبەيگەن. ءبىز تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەن جىلدارى 16 ميلليوننىڭ ۇستىندە ەدىك. 30 جىلدا 3 ميلليونعا كوبەيىپپىز. وسىدا قۋانىش پا؟ بىلمەدىم. وزبەكتەن قازاقتىڭ نەسى كەم بولىپ قالدى؟ قازاقتىڭ ءوسىپ –ونۋىنە كىم بوگەت بولىپ وتىر. زەردەلەي قاراساق قازاقتىڭ دەموگرافياسىنا تۇساۋ بولىپ وتىرعان قازىرگى جۇيە سەكىلدى. ءسال تەرەڭىرەك قاراساق، قازاقتىڭ جەرىندە قۇنى اقش دوللارىمەن ەسەپتەگەندە 10-15 تريلليون بولاتىن بايلىق بار. بۇل زەرتتەلگەنى. وسىنشاما ىرعىن بايلىق كەم دەگەندە 100 ميلليون حالىقتى استا-توك اسىراۋعا جەتەدى ەكەن. بىراق مۇنداي مول بايلىقتان قازاق قاعىلعان. قىزىعىن بيلىكتىڭ ماڭايىنا شوعىرلانعان ازعانتاي توپ قانا كورىپ وتىر. حالىق تاقىر كەدەيدىڭ ار جاق، بەر جاعىندا ءىلدالاپ كۇن كورۋدە. ءار ادام كرەديتككە بايلانعان. دەمەك كۇن كورىسى قيىنداعان جۇرت بالا تۋدى ەمەس، قالاي جان باعۋدى ويلايدى. ياعني دەموگرافيا نولدىك دەڭگەيدە دەۋگە بولادى. بۇعان وتكەن عاسىردا بولعان ءتۇرلى ناۋبەتتى قوسىڭىز. ماسەلەن، 1916 جىلعى توپالاڭ، 1918-1920 جىلدارداعى اقپەن قىزىلدىڭ ايقاسى، 1921-1922 جىلدارداعى 1,5 ميلليوندى قىناداي تۇسىرگەن اشتىق، 1927-1929 جىلدارداعى تاركىلەۋ، ۇجىمداستىرۋ، ۇركىنشىلىك كەزەڭى، 1931-1932 جىلدارداعى اشارشىلىق، 3 ميلليون قازاق اق سۇيەك بولىپ دالادا شاشىلىپ قالدى، 1937-1938 جىلدارداعى ساياسي قۋعىن –سۇرگىن كەزەڭى، وندا دا 25 مىڭ قازاقتىڭ وقىعان، كوزى اشىق ازاماتتارى اتىلىپ كەتتى. وسىنىڭ ءبارى قازاقتىڭ ءوسىپ –وركەندەۋىنە ۇلكەن بوگەت بولدى. قازاقتىڭ سانى كەمىدى.
ەگەر دە وسى زۇلماتتار بولماعاندا قازىرگى كۇنى ءيىسى الاش بالاسىنىڭ سانى 45-55 ميلليوننىڭ ار جاق بەر جاعىندا بولىپ شالقىپ وتىرار ەدى. امال قانشا. جارايدى بۇل وتكەن تاريح. ال، تاۋەلسىزدىك العان كەزەڭدە قازاق نەگە ءوسىپ – ونە الماي وتىر؟ ونىڭ سەبەبىن جازبامىزدىڭ باسىندا ايتتىق. بيلىكتىڭ ءوز ەلىنە، حالقىنا دەگەن كوزقاراسى تۇزەلمەي حالىقتىڭ سانى ەسەلەپ وسەدى دەۋ كۇلكىلى. مىنە، سونىڭ كورسەتكىشى: 30 جىلدا 3 ميلليونعا عانا وستىك. ال، وزبەكتەر 15 ميلليونعا كوبەيدى. قاي ەل قۋانۋى ءتيىس، قازاق پا، وزبەك پە؟
