«اق جول» پارتياسى ازىق-تۇلىك ونىمدەرىنىڭ باعاسى ماسەلەسىنە الاڭداۋلى. ءتيىستى دەپۋتاتتىق ساۋالدى فراكتسيا جەتەكشىسى ا.پەرۋاشەۆ بۇگىن ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ر.ۆ.سكليارعا جولدادى.
قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى
ر.ۆ. سكليارعا
مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ كارتوپ پەن ءسابىز سياقتى ماڭىزدى ازىق-تۇلىك ونىمدەرىنىڭ باعاسى ماسەلەسى بويىنشا دارمەنسىزدىگى حالىقتىڭ ەڭ از قامتاماسىز ەتىلگەن توپتارىنا اۋىر تيۋدە. سونداي-اق ەل ەكونوميكاسىندا وتاندىق وندىرۋشىلەر ءۇشىن شيكىزات پەن ماتەريالدار باعاسىنا قاتىستى دا قيىن جاعداي ورىن الۋدا.
ناۋرىز ايىنان باستاپ «اق جول» پارتياسىنىڭ دەپۋتاتتارىنا وتاندىق كاسىپورىندار شيكىزات پەن ماتەريالدار باعاسىنىڭ كۇرت وسۋىنە بايلانىستى وتىنىشتەر كەلىپ تۇسۋدە. اتاپ ايتقاندا، بۇل پروبلەمانى قۇرىلىس كومپانيالارى، ماشينا جاساۋ زاۋىتتارى مەن مەتالل وڭدەۋ كاسىپورىندارى ءوندىرىستى توقتاتۋعا الىپ كەلەتىن شەشىلمەيتىن پروبلەما رەتىندە قاراستىرۋدا.
31.03.2021 جىلى جاريالانعان دەپۋتاتتىق ساۋالدا ءبىزدىڭ فراكتسيا مەتالل يلەگى نارىعىندا قالىپتاسقان جاعدايدى قاراستىرۋدى سۇرادى.
ماسەلەن، بۇگىندە بەيىندى قۇبىردىڭ قۇنى تونناسىنا 735 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى، ال قۇرىلىس سمەتالارىندا بيۋدجەتتەن ول 198 مىڭ تەڭگە، بولات ەلەكترمەن دانەكەرلەنگەن قۇبىرلار بويىنشا اعىمداعى قۇنى 580 مىڭ تەڭگە، ال سمەتادا 172 مىڭ تەڭگە بولىنگەن، ياعني وسى ەكى پوزيتسيا بويىنشا عانا قىمباتتاۋ 280%-عا دەيىن كوتەرىلگەن.
ورتاشا العاندا، قۇرىلىستا ماتەريالداردىڭ قىمباتتاۋى 60%-عا، ماشينا جاساۋ مەن مەتالل وڭدەۋدە 80%-عا دەيىن جەتەدى. وسى ورايدا، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جۇيەسىندەگى جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاما 3 جىل بويى جۇمىس ىستەيدى. سوندىقتان وتاندىق قايتا وڭدەۋشىلەر مەن قۇرىلىسشىلاردىڭ سمەتانى قايتا ەسەپتەۋ تۋرالى وتىنىشتەرى ناتيجەسىز بولىپ قالا بەرەدى.
ا.ج. 31 ناۋرىزداعى جوعارىدا كورسەتىلگەن ساۋالىمىزعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ۇكىمەت بۇل ماسەلە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قاراۋىندا ەكەنىن ايتىپ، 25 ماۋسىمعا دەيىن جاۋاپ بەرۋگە ۋادە بەردى.
بۇگىن 23 ماۋسىم، بىراق ءالى شەشىم قابىلدانعان جوق.
مەملەكەتتىك ورگاندار نەمەسە ۇلتتىق كومپانيالار ءۇشىن تاپسىرىستاردى ورىندايتىن كاسىپورىندار ولاردى كەلىسىمشارتتىڭ باعاسى بويىنشا وبەكتيۆتى تۇردە ورىنداي المايتىن جاعداي قالىپتاستى. ال شارتتى ورىنداۋدان باس تارتۋ نەمەسە ونى ورىنداماۋ ولاردى جوسىقسىز ءونىم بەرۋشىلەر تىزىمىنە ەنگىزۋگە جانە بۇدان كەيىن مەملەكەتتىك جانە كورپوراتيۆتىك ساتىپ الۋ نارىعىنا قول جەتكىزۋدەن ايىرۋعا اكەپ سوعادى.
بىلىكتىلىك بويىنشا ەلەكتەن، بايقاۋلار مەن تەندەرلەردەن وتكەن نەعۇرلىم باسەكەگە قابىلەتتى وتاندىق وندىرۋشىلەر ولارعا بايلانىستى ەمەس جاعدايلار بويىنشا ەكونوميكالىق اينالىمنان شىعىپ قالاتىنى بەلگىلى بولدى.
سونىمەن قاتار، ماتەريالداردىڭ كەيبىر توپتارى بويىنشا مۇنداي جاعداي نارىقتىڭ كونيۋكتۋراسىنا بايلانىستى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ىڭعايسىز ارەكەتتەرى سالدارىنان دا ورىن الدى.
اعىمداعى جىلدىڭ 30 ساۋىرىندە يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى تسەمەنت يمپورتىنا تىيىم سالدى. ناتيجەسىندە كەدەن ورگاندارى قۇنى تولەنىپ قويعان تسەمەنت سالىنعان كولىكتەردى كەرى قايتاردى، ال ىشكى نارىقتا باعا بىردەن 35%-عا ءوستى. «ارتىق قىلامىز دەپ، تىرتىق قىلدىق» دەگەن وسى شىعار.
باسەكەلەستىكتى قورعاۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ اقپاراتى بويىنشا قۇرىلىس ماتەريالدارى باعاسىنىڭ الىپساتارلىق ءوسۋى بايقالادى. وسىعان بايلانىستى قۇرىلىس ماتەريالدارى نارىعىنىڭ سۋبەكتىلەرىنە باعانى تومەندەتۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى 26 حابارلاما جىبەرىلدى. بىراق ناتيجەلەر كوز قۋانتارلىق ەمەس.
ونىڭ ۇستىنە، «اق جول» فراكتسياسى باعانى بۇيرىقتارمەن ەمەس، نارىقتىق مەحانيزمدەرمەن، ەڭ الدىمەن – باسەكەلەستىكتى كۇشەيتۋ ارقىلى تەجەۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى.
اتاپ ايتقاندا، تسەمەنت نارىعى ءۇشىن قۇرىلىس ماۋسىمى قىزعان كەزدە يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگىنە يمپورتقا تىيىم سالۋدى دەرەۋ الىپ تاستاۋ، ال قاجەت بولعان جاعدايدا وتاندىق زاۋىتتاردىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋ ءۇشىن تىيىم سالۋدى باسەكەلەستىكتى بولدىرمايتىن ەمەس، قولدايتىن كەدەندىك باجدارمەن الماستىرۋ تالاپ ەتىلەدى. مينيسترلىك باسشىلىعىمەن ءۇش اپتا بۇرىن اڭگىمەلەسكەنبىز. سودان كەيىن باق تىيىم سالۋدى جويۋ تۋرالى حابارلادى، بىراق مۇنداي بۇيرىقتىڭ جوباسى ءالى دە كەلىسىلۋدە. قۇرىلىس ءۇشىن ءار جوعالعان اي جاڭا قارجىلىق شىعىندارعا جانە الاڭنىڭ قىمباتتاۋىنا اينالاتىنىن ۇمىتپاۋ كەرەك.
ءبىزدىڭ مەمورگاندارىمىز ازىرگە مەتالل پروكاتىنا قاتىستى ويلانىپ جۇرگەندە، كورشى رەسەي ۇكىمەتى (وسى ءونىمنىڭ نەگىزگى يمپورتىن جاسايتىن ەل) نارىقتى قانىقتىرۋ جانە وندىرۋشىلەردىڭ ءسوز بايلاسۋىن شەكتەۋ بويىنشا شۇعىل شارالار قابىلداۋدا. باق-تىڭ حابارلاۋىنشا، فەدەرالدى مونوپولياعا قارسى قىزمەت (فمق) مەتالل پروكاتى نارىعىنداعى تەرگەۋ اياسىندا ءۇش نەگىزگى مەتالل وندىرۋشىگە قارسى ءىس قوزعادى.
سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورىنداۋعا قاتىستى وندىرۋشىلەردى جوسپارلانعان قۇنى بويىنشا مەتالل پروكاتىمەن قامتاماسىز ەتۋ تاپسىرىلدى.
ءبىزدىڭ پىكىرىمىزشە، بۇل ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق شەڭبەرىندەگى بىرىڭعاي ەكونوميكالىق كەڭىستىك ءوزىنىڭ پراكتيكالىق پايداسىن كورنەكى تۇردە دالەلدەۋگە ءتيىس جاعداي.
ەاەو-نا مۇشە ەلدەردىڭ وندىرۋشىلەرىنە مەملەكەتتىك تاپسىرىس بەرۋ ماقساتىندا ۇلتتىق (ياعني تەڭ) رەجيمگە كەپىلدىك بەرىلگەندىكتەن، «اق جول» پارلامەنتتىك فراكتسياسى ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنەن، سونداي-اق ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسياداعى قازاقستاندىق وكىلدەردەن قازاقستاندىق مەملەكەتتىك تاپسىرىس بەرۋشىلەرگە بەلگىلەنگەن باعالار بويىنشا مەتالل پروكاتىن قامتاماسىز ەتۋدە وسىنداي قولداۋ شارالارىن ۇسىنۋ تۋرالى رەسەي تاراپىمەن كەلىسسوزدەرگە شۇعىل كىرىسۋدى تالاپ ەتەدى.
بۇدان باسقا، ۇلتتىق كومپانيالار مەن «سامۇرىق-قازىنا» قورىنىڭ ماشينا جاساۋ ونىمىنە باعا ساياساتىن تۇزەتۋ بويىنشا ا.ج. 31 ناۋرىزداعى ءبىزدىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىمىزعا جاۋاپ بەرۋدى جەدەلدەتۋدى سۇرايمىز.
قۇرمەتپەن،
«اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى
