قارىزدان قۇتىلۋ ءۇشىن بۇيرەگىمدى ساتامىن. قىزىلوردا قالاسىنىڭ تۇرعىنى، كوپبالالى انا امالسىزدان وسىعان بارۋعا ءماجبۇرمىن دەيدى. كرەديت كەڭىردەكتەن، ءوسىم پۇل القىمنان الدى دەپ جىلايدى، دەپ حابارلايدى «استانا» تەلەارناسى.
31 جاستاعى كەلىنشەكتىڭ التى بالاسى بار. جۇمىسسىز. جولداسىنىڭ تابىسى ءىشىپ-جەمنەن ارتىلمايدى. سوندىقتان ايەل شيەتتەي بالا-شاعانىڭ كەم-كەتىگىن تۇگەندەيمىن دەپ ءجۇرىپ قارىزعا بەلشەدەن باتقان.ونى قايتارا المايدى. بەرەشەگىن سۇراپ كۇندە بىرەۋ كەلەدى. بار تاپقان امالى – بۇيرەگىن ساتىپ، قارىزدان قۇتىلۋ.
«سەبەبى جاڭاعى كىسىلەر ۇيگە كۇندە كەلىپ مازالايدى. ءتىپتى كىشكەنتاي ءبىر جاسار قىزىمدى دا «بىزگە بەر، وتكاز جازىپ بەر» دەپ ايتتى. ءيا، «بالانى ماعان بەر، اقىرى تولەي المايسىڭ» دەيدى. كىم بالاسىن قيىپ بەرەدى؟ ايتىڭىزشى، قانداي جاعداي بولماسىن، ەشكىم بالاسىن قيمايدى عوي. سونىمەن قاتتى نالىدىم»، - دەيدى قىزىلوردا قالاسىنىڭ تۇرعىنى.
كەلىنشەكتىڭ ايتۋىنشا، اعزاعا قارا نارىقتا سۇرانىس بار. كۇندە حابارلاسىپ، بۇيرەكتى ساۋدالايتىندار كوپ.
«جەتى ميليون تەڭگە دەپ ايتتىم. ماعان ءبىر كىسى حابارلاسىپ، بالاسىنىڭ بۇيرەككە ءزارۋ ەكەنىن ايتىپ، تەگىن بەرۋىن سۇرادى. مەن ونى تەگىن بەرەتىندەي ولەيىن دەپ جاتقان جوقپىن عوي. تەگىن بەرىپ كەتەمىن دەيتىندەي. ءوزىم امالسىز، مۇقتاج بولىپ تۇرمىن، رەنجىمەڭىز دەدىم. اقىسىنا عانا بەرەمىن دەدىم. ودان كەيىن دە بىرنەشە ادام حابارلاستى»، - دەيدى تۇرعىن.
Ranker.com سايتىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، قارا بازاردا بۇيرەكتىڭ باعاسى اقش-تا 200 مىڭ دوللار تۇرادى. ال قىتاي مەن ءۇندىستاندا بۇدان ءسال ارزان. بارلىق ەلدە دە بۇيرەككە سۇرانىس جوعارى.
نۇر-سۇلتانداعى ترانسپلانتتاۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنشە، بۇيرەك جەتىسپەۋشىلىگىمەن ەسەپتە تۇرعاندار سانى ءۇش مىڭنان اسادى. وكپە، باۋىر، جۇرەككە دە سۇرانىس جوق ەمەس.
ورتالىقتا اعزانى اۋىستىرۋ تەگىن جۇرگىزىلەدى. ول ءۇشىن دونورلارعا اقشا تولەنبەيدى. تەك زاڭدى جولمەن، ءتيىستى تالاپتارمەن عانا قابىلدانادى. ال ءوز ەركىمەن دەنە مۇشەسىن ساۋدالاعاندار جازاعا تارتىلادى.
«ادامنىڭ اعزا مۇشەلەرى مەن تiنiن الۋعا ماجبۇرلەۋ نەمەسە زاڭسىز الۋ فاكتىلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 116-بابى بويىنشا تەرگەلەدى. ءدال وسى قىلمىستار ابايسىزدا جابiرلەنۋشiنىڭ ولىمىنە نەمەسە وزگە دە اۋىر زارداپتارعا اكەپ سوققان جاعدايدا نەمەسە مۇنى قىلمىستىق توپ جاساعان بولسا، سەگىز جىلدان ون ەكى جىلعا دەيiنگi مەرزiمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا جازالانادى»، - دەدى قر ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ كەڭەسشىسى ءنۇردىلدا وراز.
پسيحولوگ مامانداردىڭ پىكىرىنشە، قارجىلىق قيىندىقتار تۋىنداعان كەزدە ادامنىڭ مىنەز-قۇلقى وزگەرەدى. بۇل ونى ءتۇرلى ارەكەتكە يتەرمەلەۋى مۇمكىن دەيدى.
«ەڭ الدىمەن، شاراسىزدىقتان باراتىن شىعار. ەكىنشىدەن، مەنىڭشە، ادام ءوزىن-ءوزى قۇنسىزداندىرىپ، «ومىردە قۇندى دۇنيە جوق» دەپ ويلاۋى مۇمكىن. قازىر قۇندىلىقتار قاتتى تومەندەپ كەتتى عوي. بۇل دا ءبىر سونىڭ كورىنىسى دەپ ايتۋعا بولادى»، - دەيدى پسيحولوگ ليمانا قويشيەۆا.
قانشا جەردەن جوقشىلىق جاعادان الىپ، ءوسىمپۇل اياقتان تارتسا دا، زاڭسىز ارەكەتكە جول جوق. جازا اۋىر. بىراق ونى ەشكىم ەسكەرمەيتىن سەكىلدى. باس پروكۋراتۋرانىڭ قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتىنىڭ مالىمەتىنشە، ادام اعزالارىن ساۋدالاۋ بويىنشا وتكەن جىلى ەلىمىزدە 57 قىلمىستىق ءىس تىركەلگەن.
