ءماجىلىس دەپۋتاتى جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا وقۋ جىلىنىڭ IV توقسانىندا جۇكتەمەسى ەكى ەسە ارتقالى وتىرعان مۇعالىمدەردىڭ ەڭبەكاقىسى تۋرالى دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس مەملەكەتتىك سانيتار دارىگەرىنىڭ قاۋلىسىنا سايكەس، IV توقساندا تومەن جانە ورتاشا تاۋەكەل ايماقتارىنداعى بالا سانى 300-دەن 3000-عا دەيىنگى وقۋشىنى قامتيتىن قالا جانە اۋىل مەكتەپتەرى ارالاس فورماتتا وقىتۋدى جوسپارلاۋدا. اتالعان ماسەلە حالىق تىعىز ورنالاسقان وڭتۇستىك ايماقتارىنا عانا ەمەس، ەلورداعا جاقىن ورنالاسقان ورتا مەكتەپتەرگە دە قاتىسى بار. وسى رەتتە، باس سانيتار دارىگەردىڭ سىنىپتارداعى بالالار سانىن 25 ادامنان اسىرماي، ارالاس فورماتتا وقىتۋ جانە «1 سىنىپ-1 كابينەت» قاعيداتىن ساقتاۋ قاۋلىسىن ورىنداۋ مۇلدەم مۇمكىن ەمەس ەكەنىن ايتقىمىز كەلەدى»، - دەدى دەپۋتات.
ونىڭ سوزىنشە، كوپشىلىك ورتا ءبىلىم مەكەمەلەرىندە وقۋشى سانى 35-تەن اساتىن سىنىپتار بار. بۇل شارا وسىنداي سىنىپتاردى ەكىگە بولۋگە، سايكەسىنشە مۇعالىم جۇكتەمەسىن ەكى ەسە ارتتىرۋعا الىپ كەلەدى. ءماجىلىس وكىلى وقۋ جىلىنىڭ سوڭىندا مۇعالىمنىڭ جوسپارلانباعان مۇنداي جۇكتەمەسىنە جالاقى قانداي قاراجاتتان تولەنەتىنىن سۇرادى. «مەكتەپتەرگە بۇل ورايدا قوسىمشا قاراجات بولىنە مە؟ ەگەر بولىنبەسە، مۇعالىمنىڭ ەڭبەگى، ماڭداي تەر اقىسى قايدان تولەنبەك؟ ەگەر سىنىپتا وقۋشى سانىن 25-تەن كوبەيتۋگە شەشىم قابىلدانسا، وندا مەكتەپ ديرەكتورلارى ءوز قالتاسىنان ايىپپۇل تولەۋگە ءماجبۇر. پاندەميا كەزىندە مەكتەپ ديرەكتورلارىنا ايىپپۇل تولەتۋ قانشالىقتى قيسىندى؟»،- دەدى جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا.
ساۋالىنىڭ سوڭىندا ماجىلىسمەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك ورگاندارى باس سانيتار دارىگەرلەرمەن بىرلەسىپ، وففلاين نەگىزدە سىنىپقا كەلەتىن 25 وقۋشىنىڭ ناقتى كريتەريلەرىن انىقتاپ، ايماقتاعى ەپيدەميولوگيالىق جاعدايعا بايلانىستى ءداستۇرلى فورماتتا ءبىلىم بەرۋگە كوشۋگە يكەمدى شەشىم قابىلداۋى كەرەك دەگەن ۇسىنىس ايتتى.
ءسىز نە دەيسىز؟
ەرمەك شونباي, مۇعالىم، تۇركىستان وبلىسى: «ارينە، ۆيرۋستىڭ الەگى قاي سالاعا بولسىن، ۇلكەن زالالىن تيگىزىپ جاتقانى ءسوزسىز. الايدا ءدال وسى كەزەڭدە دارىگەرلەر مەن مۇعالىمدەرگە جۇكتىڭ ەڭ اۋىر تۇسى تۇسكەندەي. ءبىر ساباعىن ءبىر سىنىپقا ەكى قايتالاپ وتكىزۋ مۇعالىمگە فيزيولوگيالىق تۇرعىدان دا اۋىر. قازىرگى كەزدە ءوڭىرىمىز قاۋىپتى ايماققا ەنبەگەندىكتەن، كەيبىر اۋىلداردا ساباق ءداستۇرلى فورماتتا وقىتۋعا كوشىپ جاتىر. بۇگىن 4-ءشى توقساننىڭ ءبىرىنشى كۇنى ءبىزدىڭ مەكتەپتە دە وقۋ ءداستۇرلى فورماتتا باستالدى. بىراق بۇل جاعداي قاشانعا دەيىن سوزىلاتىنى بەلگىسىز. ويتكەنى نۇر-سۇلتان، الماتى سياقتى نەگىزگى ءىرى قالالاردا ۆيرۋستىڭ تارالۋ جاعدايى ناشار بولىپ تۇر. ولاي بولسا، كوپ ۇزاماي، ءبىزدى دە ونلاين فورماتقا كوشىرۋى مۇمكىن دەپ وتىرمىز. سوڭعى توقساندى قاشىقتىقتان وقىتىپ، بىتىرتە سالۋ دۇرىس ەدى دەپ ويلايمىن. مۇعالىمنىڭ ءبىر ساباقتى ەكى رەت وتكەنى ءۇشىن مەملەكەتتەن 2 ساعاتقا جالاقى تولەۋى مۇمكىن دەپ سانامايمىن. ولاي بولسا، مۇعالىمدەرگە تاعى دا «تەگىن» جۇمىس كۇشىنە اينالۋىنا تۋرا كەلەتىن سياقتى عوي».
ءساپارالى قادىرجان, الماتى وبلىسىنىڭ مۇعالىمى: «ابدەن ساندالتىپ، شارشاتتى مۇعالىمدى. ونلاين ءبىلىم بەرۋ وڭاي دەپ ويلاسا كەرەك، مەكتەپ باسشىلارى مۇعالىمدەردى بۇرىنعىدان بەتەر قاعازباستى ەتىپ قويدى. ەندى جارتىلاي ونلاين، جارتىلاي وففلاين فورماتتى ءبىلىم بەرۋ ءتىپتى وڭ جامباسقا كەلمەي تۇر. مىسالى، مەن 5 سىنىپقا ونلاين ساباق بەرۋمەن قاتار، 9-11 سىنىپتار ءۇشىن ءبىر ساباعىمدى ەكى رەتتەن ءوتۋىم كەرەك ەكەن. 9-11 سىنىپتار ءۇشىن اپتاسىنا 8 ساعاتىم بار ەدى. ەندى 16 ساعاتقا كوبەيەدى. الايدا ماعان ايلىق 8 ساعاتقا عانا تولەنەدى. سوندا قالاي بولعانى؟ بۇل ادىلدىك پە؟»
مايرا قايراتقىزى, اتا-انا: «ابدەن باستى قاتىرىپ ءبىتتى. 4 توقسان ەكى ايعا جەتپەيتىن ەڭ قىسقا، ءارى قورىتىندى توقسان ەدى. نەگە ونلاين فورماتتا وقىتىپ، بىتىرە سالمادى؟ قازىر مەنىڭ ەكى بالام مەكتەپكە بارىپ وقيدى دا، ال ەكى بالام ۇيدە، قاشىقتىقتان ءبىلىم الادى. بىرنەشە قالامىز قاۋىپتى ايماققا اينالىپ، كارانتين تالاپتارى كۇشەيتىلىپ جاتقاندا، مەكتەپكە بارىپ وقۋ دەگەندى كىم ويلاپ تاپقانى قىزىق. ەرتەڭ بالامىز اۋىرسا، نە بولادى؟ ونسىز دا، اۋىسپالى اۋا-رايىنان بالالار تۇماۋراتىپ اۋىرىپ، ءبىر-بىرىنە جۇقتىرىپ جاتىر. ال ەندى كوۆيد جۇقتىرسا، جاعداي قالاي بولماق؟»
مۇقاش مۇراتۇلى،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
